Komitet Ocalenia Publicznego
Z Wikipedii
Komitet Ocalenia Publicznego (fr. Comité de Salut Public) – nadzwyczajny organ wykonawczy, powołany w kwietniu 1793 roku w okresie Rewolucji francuskiej, przez Konwent, celem opanowania kryzysowej sytuacji państwa, spowodowanej wojną z Austrią i Prusami, anarchią gospodarczą i kontrrewolucją wewnętrzną.
Spis treści |
[edytuj] Uprawnienia i pozycja w systemie władzy
KOP zastąpił radę ministrów, mając faktycznie o wiele większe od niej uprawnienia. Teoretycznie zależny od Konwentu (każda jego propozycja uchwały musiała zostać zatwierdzona przez parlament), w rzeczywistości już od lipca 1793 cieszył się na tyle dużym prestiżem, że jego decyzje przyjmowane były bez dłuższych dyskusji. Komitet miał siedzibę w jednym ze skrzydeł pałacu Tuileries, a jego obrady - w odróżnieniu od Konwentu - nie były jawne.
[edytuj] Pierwszy skład
Do lipca 1793 r. Komitet zdominowany był przez posłów umiarkowanej lewicy, pozostających pod wpływem Dantona. Choć nominalnie KOP nigdy nie miał przewodniczącego, to ten polityk odgrywał wiodącą rolę w pracach organu władzy. Poza tym członkami Komitetu byli:
- Bertrand Barère de Vieuzac,
- Jean-François Delmas,
- Jean-Jacques Bréard,
- Georges Danton,
- Jean Antoine Debry (zastąpiony wkrótce po wyborze przez Roberta Lindeta)
- Louis Bernard Guyton-Morveau,
- Jean-Baptiste Treilhard,
- Jean-François Delacroix.
[edytuj] Drugi skład
Komitet kierowany przez Dantona nie spełnił stawianych wobec niego oczekiwań i został 27 lipca 1793 roku zastąpiony przez bardziej lewicowy skład z Maksymilianem Robespierre jako nieformalnym przywódcą. Kierowany przez niego Komitet zdołał wyprowadzić kraj z największego kryzysu i dlatego zyskał przydomek Wielkiego Komitetu. We wrześniu 1793 r. do KOP dołączyli, na wyraźne żądanie sankiulotów dwaj ultraradykałowie: Jacques-Nicolas Billaud-Varenne i Jean-Marie Collot d'Herbois.
Skład KOP (do 27 lipca 1794):
- Maximilien de Robespierre,
- Bertrand Barère de Vieuzac
- Robert Lindet
- André Jeanbon Saint André
- Georges Couthon
- Jean-Marie Hérault de Séchelles (dantonista, został usunięty z komitetu i zgilotynowany w kwietniu 1794)
- Pierre-Louis Prieur
- Louis Antoine Léon de Saint-Just
- Lazare Nicolas Marguerite Carnot
- Claude-Antoine Prieur-Duvernois
- Jacques Nicolas Billaud-Varenne
- Jean-Marie Collot d'Herbois.
[edytuj] Upadek Robespierre'a
Tarcia wewnętrzne w Komitecie Ocalenia Publicznego stały się jedną z ważniejszych przyczyn upadku jakobinów. Fanatyzm ideowy Robespierre'a przerażał większość członków KOP (poza Saint-Justem i Couthonem), który w obawie o własne życie zawiązali spisek i 9 thermidora roku II (27 lipca 1794) doprowadzili w Konwencie do aresztowania Robespierre'a i stronników, a następnie do ich egzekucji.
W okresie potermidoriańskim KOP stracił nadzwyczajne uprawnienia i miał zajmować się jedynie polityką zagraniczną i wojskowością. Wprowadzono zasadę rotacji członków, a w 1795 r. całkowicie zlikwidowano ten organ władzy.
