Kuter rakietowy
Z Wikipedii
Kuter rakietowy – klasa niewielkich i szybkich okrętów przeznaczonych do wykonywania ataków rakietowych na nawodne jednostki pływające przeciwnika oraz ich zespoły, głównie na morskich obszarach przybrzeżnych i akwenach ograniczonych, po czym szybkiego wycofania się z pola walki.
Powstanie kutrów rakietowych było związane z rozwojem przeciwokrętowych kierowanych pocisków rakietowych po II wojnie światowej, ponieważ okręty te zostały skonstruowane jako nosiciele dla nowego wówczas rodzaju uzbrojenia. Koncepcja użycia jednostek omawianej klasy wywodzi się z kutrów torpedowych, które również stanowiły niewielkie okręty uderzeniowe, jednakże ze względu na zasięg torped ich efektywność była nieporównywalnie mniejsza.
Budowę kutrów rakietowych rozpoczęto w latach 50. XX wieku i od tego czasu zaczęły one wypierać z linii kutry torpedowe, choć jeszcze przez pewien czas jednostki obu klas wchodziły razem w skład okrętowych grup uderzeniowych. O ścisłym związku pomiędzy kutrami rakietowymi a torpedowymi świadczy fakt, że pierwsze radzieckie kutry rakietowe projektu 183R (w nomenklaturze NATO: typ Komar) powstały poprzez zamontowanie wyrzutni pocisków rakietowych na zmodernizowanych kadłubach kutrów torpedowych.
Czasy świetności kutrów rakietowych przypadają na okres od lat 60. do lat 80. XX wieku. Wtedy znaczna ilość państw znajdujących się nad wodami ograniczonymi, szczególnie nad morzami zamkniętymi takimi jak Morze Bałtyckie czy Morze Śródziemne, budowała duże flotylle tych jednostek. W porównaniu z kutrami torpedowymi, kutry rakietowe były nieco większe, miały wyporność w granicach 100 – 500 t i długość 30 – 50 m. Ich prędkość wynosiła ok. 40 w. Uzbrojenie, oprócz 2 – 4 wyrzutni rakietowych, stanowiły działka przeciwlotnicze kalibru ok. 30 mm.
Właśnie taką konfigurację posiadały jedne z najbardziej znanych na świecie kutrów rakietowych, radzieckie okręty projektu 205 (w nomenklaturze NATO: typ Osa). W latach 1964-2006 polska Marynarka Wojenna posiadała trzynaście jednostek pływających projektu 205, które wchodziły w skład 3 Brygady Kutrów Torpedowych, a następnie 3 Flotylli Okrętów. Były to jedyne polskie kutry rakietowe.
Czasem kutry rakietowe wyposażano w armaty uniwersalne kalibru 57 – 76 mm, torpedy przeciw okrętom podwodnym czy przeciwlotnicze pociski rakietowe, co znacznie zbliżało je do klasy korwet. Przykładem takich dużych kutrów rakietowych są niemieckie jednostki typu 143 (typ Albatros) oraz 143A (typ Gepard). Do końca XX wieku znaczna część kutrów rakietowych została wycofana, a ich miejsce we flotach zajęły większe, lepiej uzbrojone i posiadające większe możliwości operacyjne korwety rakietowe.
