Las Pisarski

Z Wikipedii

Las Pisarski – fragment lasu położonego na obszarze południowej części Wyżyny Olkuskiej w gminie Krzeszowice na terenie dwóch rezerwatów przyrody: zachodnia część należy do Doliny Szklarki i a wschodnia do Doliny Szklarki.

Las był własnością Żarskich, od 1628 r. Agnieszki Firlejowej na potrzeby klasztoru w Czernej, od II poł. XVIII w. Pisarskich (stąd nazwa "Las Pisarski"), od 1804 r. Grünbaumów, a od 1848 do 1939 r. należał do Potockich z pobliskich Krzeszowic i wszedł w skład tzw. hrabstwa tęczyńskiego.

Na wzgórzu "Widoma" mieści się mogiła partyzantów AL i sowieckich poległych w tutejszych lasach 23-24 sierpnia 1944 roku w boju z Niemcami. Wydarzenie upamiętnia pamiątkowy głaz znajdujący się nad potokiem Szklarka. W Dolinie Szklarki znajduje się założona w połowie XIX wieku pstrągarnia Róźin z zabudowaniami w stylu szwajcarskim z II poł. XIX wieku oraz pomnik przyrody – skałka dolnokarbońskiego wapienia przecięta żyłą porfiru.

Na terenie Lasu Pisarskiego znajduje się również Wąwóz Żarski, którego dnem płynie niewielki strumyk. Na wschodnim skłonie doliny znajduje się pas ciekawych skałek i kilka niewielkich jaskiń. W północnej części wąwozu na wysokości 410 m n.p.m. znajduje się Jaskinia w Wąwozie Żarskim połączona z Jaskinią Żarską, usytuowaną pod poziomymi ławicami wapienia. Tuż za nią – na skraju lasu – przebiegała dawna tzw. granica dwóch cesarzy. Od 1815 do lata 1914 r., przez blisko 100 lat, jeśli nie liczyć krótkiego okresu formalnie niepodległej Rzeczypospolitej Krakowskiej, przebiegała tedy granica dwóch cesarzy – austriackiego i rosyjskiego. Oficjalnie te części imperiów Romanowów i Habsburgów nosiły nazwy Królestwo Kongresowe oraz Królestwo Galicji i Lodomerii. Popularnie zwano je po prostu Kongresówką i Galicją. Przez cały okres międzywojenny "granica dwóch cesarzy" była granicą województwa krakowskiego i kieleckiego, jeszcze do dzisiaj tędy przebiega podział obszarów diecezji krakowskiej i kieleckiej, a do 1975 powiatu chrzanowskiego i olkuskiego, a obecnie gminy Krzeszowice i gminy Jerzmanowice-Przeginia^[1].

Przypisy