Luboń Wielki

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°36'12.8" N 19°59'30.9" E49.6035556 19.9919167 (Luboń Wielki)

Luboń Wielki
Luboń Wielki - widok z Mszany Dolnej
Państwo	Polska, Europa
Pasmo	Beskid Wyspowy, Karpaty
Wysokość	1022 m n.p.m.
Wybitność	512 m

Luboń Wielki (1022 m n.p.m.) - wybitny szczyt górski w Beskidzie Wyspowym. Nazywany przez miejscowych Biernatką.

Luboń Wielki jest popularnym celem turystów. U jego podnóża znajdują się miejscowości: Glisne, Krzeczów, Mszana Dolna, Raba Niżna, Rabka-Zaryte, Skomielna Biała i Tenczyn. Od pobliskiego Szczebla rozgranicza go Przełęcz Glisne. W zachodnim kierunku od szczytu odchodzi długie ramię poprzez Luboń Mały do Naprawy. Ze znajdującej się na tym ramieniu Polany Surówki, przy niebieskim szlaku rozległa panorama Tatr, Gorców i Babiej Góry. Wszystkie potoki spływające z masywu Lubonia Wielkiego zasilają Rabę lub jej dopływ – Smugawkę. Masyw Lubonia Wielkiego wznosi się prawie 500 m ponad dolinami tych rzek.

Na szczycie znajduje się nieduże schronisko PTTK na Luboniu Wielkim, telewizyjna stacja przekaźnikowa, punkt meteo, ławki i stoły dla turystów. Wybudowane w 1931 r. schronisko jest jedynym górskim schroniskiem w całym Beskidzie Wyspowym. Widoczna z daleka sylwetka przekaźnika pozwala na bezbłędne rozpoznanie tej góry. Przekaźnik został wybudowany w 1961 r. w celu umożliwienia transmisji mistrzostw świata FIS w Zakopanem. Dzisiaj spełnia wielorakie komercyjne funkcje w transmisji radiowo-telewizyjnej. Ze szczytu rozległa panorama na północ i zachód. Na południowo-wschodnim stoku rezerwat przyrody Luboń Wielki utworzony dla ochrony jedynego w Beskidzie Wyspowym tak dużego gołoborza oraz ciekawych skałek zwanych "Dziurawymi Turniami" i jaskini. Ze szczytem Lubonia związane jest wiele legend i opowieści ludowych.

Góra porośnięta jest w dolnej części lasami świerkowo-jodłowymi, górą buczyną karpacką. Rozległy i silnie zalesiony Luboń Wielki stanowił w czasie II wojny światowej dobre schronienie dla partyzantów. W połowie długości Czarnego Potoku, w tzw. Jamach posiadali oni dobrze zamaskowany schron ziemny, a obok niego drewniany barak, kwaterowali także w schronisku na szczycie. Wybudowanemu w 1931 r. schronisku udało się szczęśliwie przetrwać wojnę.

Piesze szlaki turystyczne na szczyt^[1]

– żółty z Rabki-Zaryte, tzw. Perć Borkowskiego prowadząca przez rezerwat przyrody. Jest to najtrudniejszy szlak, w obrębie rezerwatu wspinaczka po skałach. Czas przejścia: 2 godz. (↓1.30 godz.), suma podejść 560 m, odległość 5,1 km

– zielony z Rabki-Zaryte. Czas przejścia: 1.50 godz. (↓1.05 godz.), suma podejść 530 m, odległość 4,4 km

– czerwony z Mszany Dolnej przez przełęcz Glisne. Czas przejścia: 2.15 godz. (↓1.50 godz.), suma podejść 560 m, odległość 8,3 km. Jest to tzw. Mały Szlak Beskidzki, który kończy się właśnie tu, na szczycie Lubonia Wielkiego

– niebieski z Rabki Zaryte wzdłuż Rolskiego Potoku. Czas przejścia: 1.20 godz. (↓0.50 godz.), suma podejść 550 m, odległość 3,3 km

– niebieski z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki. Czas przejścia: 2.15 godz. (1.40 godz.), suma podejść 460 m, odległość 7,6 km

Bibliografia