Młotek

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy narzędzia. Zobacz też: inne znaczenia słowa "młotek".

Młotek

Młotek kamieniarski

Młotek geologiczny

Młotek ciesielski

Młotek – jedno z najstarszych narzędzi używanych przez człowieka, służące do uderzania w materiał w celu jego obróbki, do uderzania w inne narzędzie, takie jak dłuto, przecinak, wybijak, punktak itp. lub do wbijania w różne powierzchnie gwoździ, klinów, pali itp.

Składa się z dwóch podstawowych elementów - obucha i trzonka; całość przypomina literę "T" ("daszek" odpowiada obuchowi). Obuch najczęściej wykonany jest ze stali narzędziowej (stal narzędziowa węglowa N6, N7 lub N7E) i ma kształt zbliżony do wydłużonego prostopadłościanu z jedno- lub dwustronnie ściętym jednym z końców. Trzonek zwykle jest drewniany. Na ogół połączenie trzonka z obuchem wzmocnione jest przez klin. Wielkością charakteryzującą młotki jest masa obucha (np. młotek 150 g); masa największych ręcznych młotków (młotów) osiąga 20 kg.

Oprócz tradycyjnego młotka do prac mechanicznych, są też młotki do zastosowań specjalnych:

młotek blacharski – obuch wykonany jest z twardej gumy, elastycznego tworzywa lub ze stali zakończonej gumowymi nakładkami – służy do kształtowania blachy, a także może być użyty do pobijania dłuta lub innego narzędzia
młotek ciesielski – obuch wykonany ze stali, zamiast ściętego końca są dwa zęby, z których jeden jest krótszy i wygląda jak złamany. W górnej części obucha jest wyżłobienie, w którym znajduje się magnes służący do przytrzymania gwoździa w pozycji, w której łatwo jest go wbić w materiał. Drugi koniec obucha służy do wyciągania gwoździ, do kucia i do podważania na zasadzie dźwigni.
młotek szewski – powierzchnia uderzająca obucha jest wypukła - dostosowana do wbijania gwoździ w miękkie powierzchnie (skórę); zamiast ściętego przeciwległego końca są wygięte "łapki" do wyciągania gwoździ
młotek murarski – zwykle nieco większy od młotka tradycyjnego, służy do łamania cegieł, wybijania kanałów w murze itp. prac budowlanych
młotek geologiczny – podobny do młotka murarskiego, jeden jego koniec jest zaostrzony, drugi płaski; służy do rozbijania skał, pobierania próbek materiału skalnego
młotek stolarski – ma obuch wykonany z twardego drewna, służy do pobijania innego narzędzia - dłuta, przecinaka itp.
młotek kuchenny – charakteryzuje się wykonanym z drewna lub aluminium obuchem o niewielkiej masie, o ryflowanych lub żeberkowanych powierzchniach roboczych, służy najczęściej do rozbijania mięsa
młotek rzeźbiarski – z obuchem w kształcie walca zamocowanego współosiowo z trzonkiem, służący do pobijania dłuta rzeźbiarskiego
młotek jubilerski (cyzelarski) – służący do prac jubilerskich, miniaturowy, o niewielkiej masie
młoto-klin – młot z długim trzonkiem i ostrym obuchem (przypominającym obuch siekiery); służy do rozbijania pieńków drewnianych; jest wbijany za pomocą dużego młota (5 kg lub więcej), tak aby rozrywać drewno wzdłuż słojów
młotek kamieniarski – wykorzystywany na przykład przy brukowaniu
młotek neurologiczny – używany przez lekarza neurologa do badania odruchów
młotek zegarmistrzowski – zegarmistrz oprócz zwykłego młotka ślusarskiego używa kilku rodzajów innych młotków: młotka stalowego mającego z jednej strony płaski obuch, a z drugiej ostry rąb (długość obucha od 35 do 100 mm), młotka mosiężnego do prostowania blach i prętów oraz młotka z drewna bukowego lub rogu do prostowania kopert

Młot, młotek i młoteczek określają także inne rzeczy zbliżone kształtem lub funkcją – różne części składowe mechanizmów, urządzeń itp. lub też całe maszyny.