Maksymilian Rode
Z Wikipedii
bp prof. dr Maksymilian Rode | |
Data wyboru | 9 czerwca 1959r. Polska, Warszawa |
Urodzony | 13 września 1911r. Polska, Rogoźno Wielkopolskie |
Zmarł | 6 lipca 1999r. Polska, Warszawa |
Bp prof. dr Maksymilian Rode (ur. 13 września 1911r. w Rogoźnie Wielkopolskim, zm. 6 lipca 1999r. w Warszawie) - biskup-zwierzchnik Kościoła Polskokatolickiego w latach 1959-1965, wcześniej ksiądz rzymskokatolicki, ceniony wykładowca Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, publicysta, społecznik. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski .
W 1930 roku Maksymilian Rode rozpoczął studia filozoficzne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Gnieźnie, które ukończył w 1932 r. i przeszedł na dalsze czteroletnie studia teologiczne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. 15 czerwca 1935 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Walentego Dymka. Od lipca 1935 r. podjął pracę duszpasterską w Swarzędzu, w 1936 r. uzyskał tytuł magistra teologii na Wydziale Teologii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a w roku 1938 tytuł doktora teologii na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W październiku 1938 r. wyjechał do Louvain (Belgia) celem pogłębienia studiów w Ecole des Sciences Politiques et Sociales w zakresie katolickiej nauki społecznej.
W okresie okupacji hitlerowskiej przebywał początkowo w Niestronnie (k. Mogilna), gdzie w okresie od 7 września 1939 r. do 12 grudnia 1939 r. zastępował zmarłego proboszcza. Na początku 1940 r. znajdując się w Warszawie zajmował się pracą konspiracyjną. Zaczął tworzyć komplety szkolne i organizować pomoc dla osób wysiedlonych, w tym także dla duchownych, do wysyłania paczek więźniom hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Był inicjatorem i redaktorem czasopism konspiracyjnych: Kultura Polska i Polityka Społeczna, organizował tajne nauczanie. 13 sierpnia 1944 r. został aresztowany przez nazistów i jako więzień polityczny przebywał w obozie koncentracyjnym w Oranienburg-Sachsenhausen, skąd uwolniony został w dniu 27 kwietnia 1945 r. przez wojska amerykańskie.
Po zakończeniu II wojny światowej został administratorem parafii rzymskokatolickiej w Głuszynie, wkrótce objął stanowisko referenta duszpasterskiego Kurii Metropolitalnej w Poznaniu. Od października 1945 r. był wykładowcą na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego, zajmując przy tym szereg stanowisk kościelnych i społecznych, był ponadto od października 1946 r. profesorem socjologii w Wyższym Instytucie Kultury Religijnej i Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu, oraz od 1948 r. redaktorem naczelnym miesięczników: Wiadomości Duszpasterskie i Miesięcznik Kościelny oraz tygodnika Głos Katolicki. Jako osobisty przedstawiciel kard. Augusta Hlonda prowadził też rozmowy polityczne z ówczesnym premierem i wicepremierem Rządu RP.
W roku 1958 postanowił odejść z Kościoła rzymskokatolickiego, by już 20 grudnia 1958 roku roku zostać powołanym na stanowisko wikariusza generalnego Kościoła Polskokatolickiego. Rada Kościoła Polskokatolickiego na swej sesji w dniu 9 czerwca 1959 r. wybrała go na biskupa ordynariusza Kościoła, co owacyjnie poparł i przez głosowanie jednomyślnie zatwierdził IV Synod Ogólnopolski, odbyty w dniach 16—17 czerwca 1959 r. w Warszawie. Sakrę biskupią nadano elektowi w starokatolickiej katedrze św. Gertrudy w Utrechcie w dniu 5 lipca 1959 r.
Bp. Rode był nieprzychylny wobec prymasa Stefana Wyszyńskiego. Na łamach prasy krytykował jego działania i reformy personalne przeprowadzane w Kościele rzymskokatolickim oraz to, iż rzekomo publicznie podżegał do niszczenia świątyń polskokatolickich. Władze ludowe były zadowolone z działań podejmowanych przez bp. Rodego, liczba wiernych Kościoła regularnie wzrastała, przybywały nowe parafie na terenie całej Polski. Z czasem jednak władze zaczęły odczuwać, iż aktywność bp. Rodego zmalała, a Kościół stracił misyjnego ducha. Władze PRL twierdziły, iż bp. Rode nie prowadzi dynamicznych zmian, a tylko powiększa majątkowy i administracyjny stan kościoła poprzez wcielanie do instytucji kolejnych skłóconych z biskupami rzymskokatolickimi parafii. Również kler i polskokatolicy zaczęli zarzucać zwierzchnikowi zbytnią pychę i nazywanie siebie prymasem. 1 listopada 1965 r. zmuszono bp. Rode do złożenia dymisji, nowym biskupem został Julian Pękala.
Po ponownym włączeniu się bpa Maksymiliana Rodego w nurt życia kościelnego, powierzono mu szereg funkcji. Był więc oficjałem Sądu Kościelnego, członkiem Rady i Prezydium Rady Synodalnej, członkiem Rady Pedagogicznej przy Radzie Synodalnej, członkiem Kolegium Wydawniczego itp.
[edytuj] Źródła
Opracowano w oparciu o następujące źródła:
- Konrad Białecki, Lepsi Katolicy[w: Biuletyn IPN 3/38/2004 - Warszawa 2004.
- Tomasz Terlikowski, Kościół w służbie komunizmu, EAI.pl
- Informacje zawarte na oficjalnej stronie internetowej Kościoła Polskokatolickiego w RP z dn. 12.01.2008.
bp Julian Pękala • bp Maksymilian Rode • bp Julian Pękala • bp Tadeusz Majewski • bp Wiktor Wysoczański