Mangustowate
Z Wikipedii
Mangustowate | |
Surykatka (Suricata suricatta) |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Podgromada | ssaki żyworodne |
Szczep | łożyskowce |
Rząd | drapieżne |
Rodzina | mangustowate |
Nazwa systematyczna | |
Herpestidae | |
Bonaparte, 1845 | |
Systematyka w Wikispecies | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Mangustowate, ichneumony (Herpestidae) - rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych, zaliczana do kotokształtnych (Feliformia).
[edytuj] Opis
Mangustowate są niewielkimi drapieżnikami. Największe gatunki rzadko przekraczają wagę 3 kg. Wszystkie mają stosunkowo długie ciało z krótkimi ale silnymi kończynami. Łapy zakończone są silnymi, słabo zakrzywionymi pazurami, bardzo przydatnymi przy zdobywaniu pożywienia lub wykopywaniu nor. Głowa mangustowatych jest niewielka, ze stosunkowo krótkim pyskiem i małymi okrągłymi uszami. Są to kolejne przystosowania ułatwiające drążenie jam w ziemi. Bardzo charakterystyczną cechą większości mangust jest kształt źrenicy. Jest ona owalna i pozioma, podobnie jak u niektórych ssaków parzystokopytnych (np. kóz). Większość innych Carnivora ma źrenicę okrągłą lub pionową (jak np. u kotowatych).
Mangustowate odżywiają się głównie niewielkimi zwierzętami: owadami, pajęczakami w tym również skorpionami, niewielkimi kręgowcami, gryzoniami, jaszczurkami i wężami, niekiedy również ptasimi jajami i pisklętami. Mangusty są bardzo znane z tego, że potrafią upolować jadowite węże, takie jak żmije i kobry. Nie są odporne na jad węży, ale mają wystarczająco szybki refleks, aby uniknąć ukąszenia.
Wiele gatunków mangustowatych posiada bardzo rozwiniętą strukturę społeczną. Surykatki żyją w grupach od 20 do 50 osobników, wśród których występuje podział na funkcje. Niektóre są strażnikami kolonii, inne zajmują się szczeniętami, podczas gdy pozostałe okazy poszukują pożywienia.
[edytuj] Systematyka
Jeszcze do niedawna mangustowate były łączone w randze podrodziny Herpestinae w jedną wspólną rodzinę wraz z łaszowatymi (Viverridae). Badania Wilsona i Reedera (1993) wykazały, że obie te rodziny nie są ze sobą blisko spokrewnione i wywodzą się od innych przodków. Herpestinae została podniesiona do rangi rodziny i podzielona na dwie podrodziny:
- Herpestinae - obejmującą większość gatunków mangustowatych rozprzestrzenionych w Afryce, Azji i południowej Europie
- Galidiinae - galidie, malgaskie mangusty, obejmujące kilka bardzo rzadkich i słabo poznanych gatunków zasiedlających wyłącznie Madagaskar.
Badania Yoder i in. (2003) wykazały, że galidie są bliżej spokrewnione z kilkoma gatunkami łaszowatych obecnie wyodrębnianych jako podrodzina Euplerinae i wspólnie z nimi tworzą takson monofiletyczny. Na tej podstawie zostały zaklasyfikowane do rodziny Eupleridae. Tym samym w omawianej rodzinie mangustowatych pozostały rodzaje dotychczas zaliczane do podrodziny Herpestinae pod synonimiczną nazwą ichneumony:
- Atilax (jedyny przedstawiciel mangusta błotna)
- Bdeogale
- Crossarchus
- Cynictis (jedyny przedstawiciel mangusta lisia)
- Dologale (jedyny przedstawiciel mangusta Dybowskiego)
- Galerella
- Helogale
- Herpestes
- Ichneumia (jedyny przedstawiciel mangusta białoogonowa)
- Liberiictis (jedyny przedstawiciel Liberiictis kuhni)
- Mungos
- Paracynictis (jedyny przedstawiciel Paracynictis selousi)
- Rhynchogale (jedyny przedstawiciel Rhynchogale melleri)
- Suricata (jedyny przedstawiciel surykatka)
Badania molekularne wskazują na bliskie pokrewieństwo mangust z hienowatymi.
[edytuj] Bibliografia
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (en). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 30 grudnia 2007].
- Yoder, A., M. Burns, S. Zehr, T. Delefosse, G. Veron, S. Goodman, J. Flynn. 2003, Single origin of Malagasy Carnivora from an African ancestor – Letters to Nature (format pdf)