Maniok jadalny

Z Wikipedii

Maniok jadalny
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	wilczomleczowce
Rodzina	wilczomleczowate
Rodzaj	maniok
Nazwa systematyczna
Manihot esculenta Crantz.
Synonimy
Manihot utilissima Pohl Jatropa manihot L. Janipha manihot H.B.K.
Zasięg występowania
Galeria zdjęć i grafik

Maniok jadalny (Manihot esculenta Crantz), nazywany także maniokiem gorzkim lub podpłomyczem najużyteczniejszym - gatunek rośliny uprawnej należący do rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Pochodzi z Brazylii.

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Krzew o wysokości do 3 m.

Liście

Długoogonkowe, o sercowatodłoniastych, 3-7-klapowych blaszkach. Na górnej stronie są ciemnozielone, na spodniej sinozielonkawe z nabiegłymi pomarańczowo nerwami.

Kwiaty

Drobne, brudnożółte, zebrane w grono. Są rozdzielnopłciowe; kwiaty męskie mają 10 pręcików, żeńskie 1 słupek.

Owoc

Wąskooskrzydlona torebka zawierająca drobne, eliptyczne, białoszare, ciemno nakrapiane nasiona.

Bulwy

Częścią użytkową są bulwy korzeniowe o długości 30-60 cm, grubości 10 cm i ciężarze do 25 kg. Są one brązowe z zewnątrz, wewnątrz białe lub żółtawobiałe. Zawierają 20-40% skrobi, do 5 % cukru i do 2 % białka. W stanie surowym są trujące, ponieważ występuje w nich glikozyd manihotoksyna, który łatwo przechodzi w silnie trujący kwas pruski. Właściwości trujące giną po ugotowaniu, upieczeniu lub wysuszeniu i wówczas bulwy mogą być spożywane bezpośrednio lub w różny sposób przyrządzone.

Gatunki podobne

Maniok słodki (Manihot dulcis (Gmel.) Pax) jest blisko spokrewnionym gatunkiem, którego bulwy zawierają mniej manihotoksyny, jest więc mniej trujący i nadaje się do bezpośredniego spożycia.

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina uprawna : Główne rejony uprawy: Brazylia, Boliwia, Paragwaj, Meksyk, Madagaskar, Indie, Malezja, Nowa Gwinea, Wyspy Samoa oraz cała Afryka na południe od Sahary. Najważniejsza i najpospolitsza roślina uprawna tropikalnej Ameryki, Afryki i Azji, stanowiąca pożywienie 2/3 ludności tych obszarów. Jej uprawę zaczęli 3000 lat p.n.e. Indianie brazylijscy. W XVI wieku trafił do Afryki, później do Indonezji. Stał się odpowiednikiem ziemniaka w strefie klimatu umiarkowanego.

• Sztuka kulinarna : Ze zmielonych lub startych bulw otrzymuje się masę, która po wysuszeniu i prażeniu jest mielona. Powstająca w ten sposób mąka (tzw. kassawa) służy do wypieku chleba, sporządzania i przyprawiania różnych potraw oraz przerabia się ją na alkohol. Z masy powstałej ze zmielenia bulw otrzymuje się także mączkę skrobiową zwaną tapioką. Używa się jej do wyrobów cukierniczych i do sporządzania dietetycznych potraw skrobiowych.
• Liście spożywa się jako warzywo. Sok mleczny gotowany z dodatkiem pieprzu jest przyprawą kuchenną, a z nasion otrzymuje się olej.

[edytuj] Bibliografia