Marek Stachowski
Z Wikipedii
Ostrzeżenie
Zawartość tej strony może naruszać prawa autorskie Jeżeli oznaczyłeś tę stronę jako podejrzaną o naruszenie praw autorskich, dodaj link do sekcji zgłoszone artykuły na WP:NPA. Tekst źródłowy prawdopodobnie pochodzi ze strony: Link do tej strony został dodany do Wikipedia:Lista NPA.
|
Marek Stachowski (ur. 21 marca 1936 w Piekarach Śląskich - zm. 3 grudnia 2004 w Krakowie), polski kompozytor i pedagog.
[edytuj] Biografia
W latach 1963-1968 studiował kompozycję pod kierunkiem Krzysztofa Pendereckiego oraz teorię muzyki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (obecnie Akademia Muzyczna) w Krakowie, którą ukończył z wyróżnieniem.
Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich, m.in. Międzynarodowego Konkursu Fundacji "Gaudeamus" (1968), Konkursu im. Artura Malawskiego (1968, I nagroda), Międzynarodowego Konkursu "Komitetu Solidarności" w Skopje (1969), Konkursu im. Karola Szymanowskiego (1974, I nagroda). Trzykrotnie został wyróżniony na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu: w 1974 - za utwór NEUSIS II na 2 zespoły wokalne, perkusję, wiolonczele i kontrabasy (1968), w 1979 - za utwór DIVERTIMENTO na kameralną orkiestrę smyczkową (1978) oraz w 1990 - za 2. KWARTET SMYCZKOWY (1972).
W 1976 otrzymał Nagrodę Muzyczną Miasta Moenchengladbach, w 1979 - Nagrodę Miasta Krakowa, w 1981 - Nagrodę II stopnia Ministra Kultury i Sztuki, w 1984 - nagrodę Związku Kompozytorów Polskich, zaś w 1989 - Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za twórczość dla dzieci, w 1990 - Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku, w 1996 - Nagrodę Wojewody Krakowskiego, w 1997 - Nagrodę Fundacji Ruth i Ray Robinson "Excellence in Teaching", w 1999 - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, w 2000 - Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, w 2001 - Złoty Medal Ministra Obrony Narodowej "Za zasługi dla Obronności Kraju".
Kulminacją sonoryzmu Marka Stachowskiego jest z pewnością POÈME SONORE z roku 1975 roku, ale jest to zarazem ostatni utwór "okresu sonorystycznego" w jego twórczości. Właśnie w połowie lat siedemdziesiątych następuje w niej wyraźny odwrót od haseł awangardy. Powstałe w roku 1978 DIVERTIMENTO jest niemal manifestem "nowego klasycyzmu". Ale znów trzeba zwrócić uwagę, że postawa Marka Stachowskiego nie jest ekstremalna. Wiele z wypracowanych w okresie sonorystycznym środków kompozytor zachowuje, łącząc je z elementami neotonalności i klasycznej polifonii.
Muzyka Stachowskiego nie traci przy tym swoich charakterystycznych rysów: cechuje ją przejrzystość konstrukcji, elegancja brzmieniowa i wyrazisty nastrój. O preferencjach stylistycznych Stachowskiego wiele mówią trzy utwory zdradzające zainteresowania kompozytora kulturą śródziemnomorską: CHOREIA na orkiestrę symfoniczną (1980), MADRIGALI DELL'ESTATE na głos i trio smyczkowe (1984) i ODY SAFICKIE na mezzosopran i wielką orkiestrę symfoniczną (1985). Wszystkie tworzą niezwykle subtelny nastrój.
Marek Stachowski zmarł 3 grudnia 2004 roku w Krakowie w wieku 68 lat.
[edytuj] Ważniejsze kompozycje
- KWARTET SMYCZKOWY NR 1 (1963)
- PIĘĆ ZMYSŁÓW I RÓŻA na głos i 4 instrumenty (1964)
- MUSICA DE CAMERA na flet, wiolonczelę, harfę i perkusję (1965)
- MUSICA PER QUARTETTO D'ARCHI (1965)
- NAJDZIELNIEJSZY Z RYCERZY opera dla dzieci w 3 aktach na sopran, tenor, 2 barytony, bas, chór mieszany i orkiestrę (1965)
- MUSICA CON UNA BATTUTA DEL TAM-TAM na orkiestrę (1966)
- REICERCAR 66 na organy koncertujące i orkiestrę kameralną (1966)
- SEQUENZE CONCERTANTI na wielką orkiestrę symfoniczną (1968)
- NEUSIS II na 2 zespoły wokalne, perkusję, wiolonczele i kontrabasy (1968)
- CHANT DE L'ESPOIR na głos recytujący, sopran, baryton, chór chłopięcy, chór mieszany i wielką orkiestrę symfoniczną (1969)
- IRISATION na wielką orkiestrę symfoniczną (1969-1970)
- AUDITION na flet, wiolonczelę i fortepian (1970)
- EXTENSIONS na fortepian (1971)
- SŁOWA... na głosy solo, chór mieszany i wielką orkiestrę symfoniczną (1971)
- KWARTET SMYCZKOWY NR 2 (1972)
- MUSIQUE SOLENNELLE na orkiestrę symfoniczną (1973)
- ŚPIEWY THAKURYJSKIE na chór mieszany i orkiestrę (1974)
- POÈME SONOREdz_stachowski_poeme_sonore na orkiestrę symfoniczną (1975)
- PTAKI na sopran i instrumenty (1976)
- DIVERTIMENTO na kameralną orkiestrę smyczkową (1978)
- QUARTETTO DA INGRESSO (1980)
- CHOREIA na orkiestrę symfoniczną (1980)
- SYMFONIA PIEŚNI TĘSKNOTĄ UŚWIĘCONYCH na sopran, chór mieszany i orkiestrę (1981)
- PEZZO GRAZIOSO na kwintet dęty (1982)
- MADRIGALI DELL'ESTATE na głos i trio smyczkowe (1984)
- CAPRICCIO PER ORCHESTRA (1984)
- ODY SAFICKIE na mezzosopran i wielką orkiestrę symfoniczną (1985)
- MUSIQUE EN QUATRE SCENES na klarnet i kwartet smyczkowy (1987)
- CONCERTO PER VIOLONCELLO ED ORCHESTRA D'ARCHI (1988)
- JUBILATE DEO na chór mieszany i organy (1988)
- KWARTET SMYCZKOWY NR 3 (1988)
- CHAMBER CONCERTO na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę, perkusję i fortepian (1989)
- MAGICZNE KURANTY muzyczna baśń dla dzieci (balet) (1989)
- Z KSIĘGI NOCY I, II, III na orkiestrę symfoniczną (1990-2000)
- SONATA PER ARCHI (1991)
- TRE INTERMEZZI PER TRIO D'ARCHI (1993-1994)
- MUSICA FESTEGGIANTE PER QUARTETTO D'ARCHI (1995)
- JEU PARTI na skrzypce i fortepian (1998)
- SINFONIETTA PER ARCHI (1998)
- CONCERTO PER VIOLA ED ORCHESTRA D'ARCHI (1998)
- TRIO na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1999-2000)
- RECITATIVO E LA PREGHIERA [wersja I] na wiolonczelę solo i orkiestrę smyczkową (1999)
- Adagio ricordamente [wersja I] na wiolonczelę i fortepian (1999)
- Vivat Maj! 3 Maj! na chór mieszany a cappella (1999)
- Marsz wolności na chór mieszany a cappella (1999)
- Trio na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1999-2000)
- Recitativo e la preghiera [wersja II] na wiolonczelę i fortepian (2000)
- Campanae Cracovienses na 25 dzwonów krakowskich kościołów (2000)
- Kwartet smyczkowy nr 4 "Quando resta l'estate" (2001)
- Trzy interludia na klarnet i fortepian (2001)
- Felicitamento na kwartet smyczkowy (2001)
- Concertino claricellato na klarnet, wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (2001)
- Adagio ricordamente [wersja II] na wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (2001)
- Concerto per percussioni ed orchestra (2002)
- Miroir du Temps (Hommage À Olivier Messiaen) na skrzypce, klarnet, wiolonczelę i fortepian (2002-2003)