Melatonina
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dodania infoboksu. Jeśli możesz, zrób to korzystając z szablonu {{Związek chemiczny infobox}}. Instrukcja użycia szablonu znajduje się na jego stronie dokumentacji. Zobacz też listę artykułów z szablonem. |
Melatonina (5-metoksy-N-acetylotryptamina) - pochodna tryptofanu, hormon syntetyzowany w pinealocytach szyszynki, mający odpowiadać za regulację dobowego cyklu snu i czuwania oraz 'zegara biologicznego' (rytm pór roku).
Wytwarzanie melatoniny pozostaje pod hamującym wpływem światła. Ekspozycja człowieka w porze snu na oświetlenie powoduje znaczne zmniejszenie syntezy i uwalniania melatoniny. Impulsy nerwowe przekazywane są drogą nerwowa rozpoczynającą się w neuronach siatkówki i kończącą w przestrzeniach okołonaczyniowych w pobliżu ciała pinealocytów.
Obecność receptorów melatoniny opisano już u płodów.
Niemowlęta do 12 tygodnia nie mają ściśle określonego rytmu dobowego (ich organizm prawie wcale nie produkuje melatoniny, dziecko śpi kiedy jest najedzone), dopiero około 20 tygodnia pojawia się wyraźny zarys tego cyklu. Wraz ze starzeniem sie organizmu dochodzi do zwapnienia szyszynki, zmniejsza to ilość zsyntezowanej melatoniny (dlatego osoby w wieku 80 i więcej lat maja problemy ze snem, często sypiają w dzień i budzą sie wcześnie rano). Istnieje stwierdzenie które mówi że gdy w wieku 25 lat średni poziom melatoniny jest na niskim poziomie to takie osoby wcześnie zaczną mieć problemy ze snem (ok. 45-50 roku życia).[potrzebne źródło]
Obecnie sprzedawana jest w postaci tabletek bez recepty jako lek (ATC N 05 CM 17) ułatwiający zasypianie w zaburzeniach rytmu dobowego u pacjentów niewidomych oraz w zaburzeniach snu związanych ze zmianą stref czasowych (zespół nagłej zmiany strefy czasowej). Jest szybko metabolizowana w organizmie na 2 metabolity: 6-hydroksymelatonine i 6-sulfotoksymelatoninę.
Melatonina posiada także działanie antygonadotropowe. Zniszczenie szyszynki powoduje przedwczesne pokwitanie u dzieci.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Synteza, działanie i dawkowanie melatoniny
- Maśliński S., Ryżewski J. Patofizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000. ISBN 83-200-2404-8