Michaił Lermontow

Z Wikipedii

Michaił Jurjewicz Lermontow (ros.) Михаил Юрьевич Лермонтов (ur. 15 października 1814 w Moskwie, zm. 27 lipca 1841 w Piatigorsku) - rosyjski pisarz, jeden z najwybitniejszych twórców XIX w. w Rosji. Poeta, prozaik, dramaturg.

Spis treści 1 Życie 2 Odniesienia 3 Twórczość 4 Najważniejsze dzieła: 5 Linki

[edytuj] Życie

Pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej; syn kapitana Jurija Lermontowa i Marii Arseniew. Jego rodzina wywodziła swe pochodzenie ze Szkocji (Learmonth), ale badania naukowe nie potwierdzają tego ^[1]. Po śmierci matki (1817) wychowywany był przez babkę Jelizawietę Aleksiejewną Arseniew, bez większego kontaktu z ojcem. Chłopiec uczył się w domu, w dzieciństwie władał już językiem francuskim, którego uczył go nauczyciel Francuz oraz niemieckim. Kilkakrotnie odbył wraz babką wycieczki na Kaukaz (1818, 1820, 1825), które wywarł duży wpływ na jego wczesną twórczość.

W 1828 rozpoczął studia na Uniwersytecie Moskiewskim. Po ich ukończeniu w 1832 wyjechał na dwa lata do Sankt Petersburga, gdzie uczęszczał do szkoły podchorążych gwardii w Sankt Petersburgu. Sympatyzował z dekabrystami. Poznaje też dobrze angielski, czyta Byrona, którego później tłumaczy na rosyjski i Shelleya.

W 1837 napisał wiersz Śmierć poety, w którym oskarżał koła polityczne Rosji o śmierć Puszkina; został za to zesłany na Kaukaz, gdzie Rosja toczyła wojnę z buntującą się lokalną ludnością. Śmierć poety podobnie jak teksty prozą (m.in. powieść Bohater Naszych Czasów), utwory dramatyczne oraz rosnąca popularność innych jego wierszy, zrobiła z niego najważniejszego poetę rosyjskiego w latach bezpośrednio po śmierci Puszkina, z trwającym przez stulecia wpływem na całą rosyjską literaturę. Charakter jego utworów jest wyraźnie buntowniczy, bezpośrednio godzący w system carski, uznany za szczególnie niebezpieczny przez swoją do dziś uderzającą nowoczesnością estetykę i narastającą popularność.

Po kilku miesiącach zesłania Lermontow powrócił do Rosji, ale w 1840 za pojedynek z synem francuskiego ambasadora został przez sąd wojenny powtórnie skazany na zsyłkę na Kaukaz. Tam zginął w pojedynku sfingowanym przez carską policję.

[edytuj] Odniesienia

[1] Drzewo genealogiczne Lermontowa na stronie The Past of Russia (do 5 pokolenia, po rosyjsku)

[edytuj] Twórczość

Lermontow tworzył pod wpływem europejskich romantyków, takich jak Byron, Schiller. Dla jego początków jego twórczości charakterystyczna jest melancholia, pesymizm i bunt przeciw ograniczaniu wolności w Rosji. Później pojawiły się także wątki refleksyjno-filozoficzne. W odróżnieniu jednak od innych poetów romantyzmu, poezja jego zaskakująco oszczędna formalnie, nowoczesna. Lermontow wywarł swoimi utworami do dziś trwający wpływ na rosyjską literaturę. Buntowniczy charakter jego utworów jest obok ich estetyki jednym z głównych powodów tej aktualności.

[edytuj] Najważniejsze dzieła:

• Liryki (wiersze:)
  • Skargi Turka (Żałoby Turka) (1829)
  • Napoleon (1829)
  • Nowogród (Nowogrod) (1830)
  • Pieśń barda (1830)
  • Uczta Asmodeusza (Pir Asmodieja) (1830)
  • Mój dom (1831)
  • Przepowiednia (Priedskazanije) (1831)
  • 11 czerwca 1831 (1831 ijunia 11 dnia) - wiersz autobiograficzny
  • Anioł (Angieł) (1831)
  • Mój demon (Moj diemon) (1831)
  • Ziemia i niebo (Ziemla i niebo) (1831)
  • Żagiel (Parus) (1832)
  • Pragnienie (Żełanije) (1832)
  • Nie, jam nie Byron (Niet, ja nie Bajron) (1832)
  • Chcę żyć! chcę smutku! (Ja żyt choczu! choczu pieczali!) (1832)
  • Nie pragnę, by nieczuły świat... (Ja nie choczu, cztob swiet uznal...) (1837)
  • Śmierć poety (Smiert poeta) (1837)- oda
  • Borodino (1837) - ballada
  • Patrzę w dni przyszłe, pełne trwogi... (Glażu na buduszcznost's bojaznju...) (1838)
  • Rozmyślanie (Duma) (1838) - elegia
  • Poeta (Poet) (1838)
  • Nie ufaj sobie (Nie wier sobie) (1839)
  • I smutek i nuda (I skuczno i grustno) (1840)
  • Rycerz w niewoli (Plennyj rycar) (1840)
  • Dziennikarz, czytelnik i pisarz (Żurnalist, czitatiel i pisatiel) (1840)
  • Żegnaj mi, Rosjo nieumyta... (Proszczaj, niemyta Rossija) (1841)
  • Ojczyzna (Rodina) (1841)
  • Ostatnia droga (Poslednieje nowosielje) (1841)
  • Prorok (1841)
  • Nie kocham żarem namiętności... (Niet, nie tiebia tak pyłko ja lublu) (1841)
• Oleg (1829) - poemat
• Hiszpanie (Ispancy) (1830) - tragedia
• Ludzie i namiętności (Menschen und Leidenschaften - tytuł niem.) (1830) - dramat
• Wadim (1834) - powieść historyczna (nie ukończona)
• Księżna Ligowska (Kniaginia Ligowskaja) (1836) - powieść
• Maskarada (Maskarad) (1837) - dramat
• Pieśń o carze Iwanie Wasylewiczu, o młodym opryczniku i o udałym kupcu Kałasznikowie (Piesnia pro caria Iwana Wasiljewicza, mołodogo opricznika i udałogo kupca Kałasznikowa) (1837) - poemat
• Skarbnikowa z Tambowa (Tambowskaja kaznaczejsza) (1838) - poemat
• Mcyri (1839) - poemat
• Bohater naszych czasów (Gieroj naszego wriemieni) (1840) - powieść
• Demon (Diemon) (1841) - poemat

[edytuj] Linki

• Poezja.org - kilka wierszy Lermontowa
• Litera.ru - katalog wierszy Lermontowa w oryginale
• Lermontov.niv.ru - rosyjska strona, poświęcona poecie