Minimalizm (muzyka)
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: styl, układ. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Minimalizm – nurt w muzyce współczesnej zainicjowany w latach 60. XX wieku. Minimalizm w muzyce wywodzi się z tych samych źródeł, co odpowiadający mu nurt minimalizmu w innych dziedzinach sztuki, głównie w plastyce. Pierwszy raz terminu "minimalizm w muzyce" dla określenia tego nurtu muzycznego użył w 1968 roku krytyk muzyczny i pianista (tworzący później jako kompozytor minimalistyczny) Michael Nyman w recenzji "The Great Digest" Corneliusa Cardewa dla magazynu "The Spectator".
W swym ideowym założeniu minimalizm odrzuca intelektualnie skomplikowaną i, dla przeciętnego odbiorcy, nieprzejrzystą muzykę współczesną, głównie wywodzącą się z serializmu. Minimaliści odrzucają także ideę powrotu do korzeni muzyki reprezentowaną przez neoklasycyzm i prymitywizm. Zamiast tego tworzą nową estetykę opartą na innych założeniach. Podstawą minimalizmu jest opieranie się na prostocie materiału melodycznego i przejrzystości harmonii oraz redukcji materiału muzycznego, istotne także jest eksponowanie struktur rytmicznych. Choć uważa się, iż nadrzędną cechą minimalizmu jest powtarzalność (repetytywność), w istocie termin ten należy bardziej odnosić do pojęć estetycznych niż warsztatowych. Minimalizm często czerpie z muzyki kultur pozaeuropejskich, głównie azjatyckich i afrykańskich, które w swych pierwotnych cechach są zasadniczo minimalistyczne.
Aczkolwiek historycy sztuki dopatrują się cech minimalistycznych u niektórych kompozytorów późnego romantyzmu np. Erika Satie, to za początek minimalizmu uznaje się połowę lat sześćdziesiątych XX wieku, a za głównych jego twórców Terry Riley'a, Mortona Feldmana, La Monte Younga, Steve'a Reicha i Philipa Glassa. W kontekście estetyki minimalistycznej, można także wspomnieć o dokonaniach Johna Cage'a. Uprawianie muzyki minimalistycznej ma wiele cech wspólnych z jazzem i rockiem. Choć muzyka ta była komponowana wcześniej, wykonywana jest często przez małe zespoły autorskie, w których skład często wchodzą sami kompozytorzy. Używają one zwykle instrumentów spoza kanonu instrumentarium klasycznego, takich jak instrumenty elektryczne. Takimi zespołami są np. Philip Glass Ensemble czy Steve Reich and Musicians, które wsławiły się prawykonaniami wielu utworów minimalistycznych. Kilku kompozytorów-minimalistów w pewnym okresie tworzyło muzykę minimalistyczną na orkiestrę symfoniczną. Są nimi m.in. wspomniani wcześniej Steve Reich i Philip Glass, ten ostatni szczególnie na polu muzyki filmowej czy postminimalista John Adams, tworzący współcześnie dzieła operowe w estetyce postminimalistycznej.
Do najwybitniejszych minimalistów należą:
- Philip Glass
- Steve Reich
- Terry Riley
- La Monte Young
Minimalizm wywarł także znaczący wpływ na muzykę jazzową i rockową. Wpływy te były zresztą obustronne. Minimalizm szeroko czerpał z jazzu modalnego (John Coltrane, Miles Davis), a jego wpływy można zauważyć w muzyce rockowej elektronicznej i new age. Do najbardziej znanych twórców tego nurtu należą Tangerine Dream, Klaus Schulze i Ash Ra Tempel.
W Polsce za minimalistę uznawany jest przede wszystkim Tomasz Sikorski, jednakże jego filozofia komponowania odbiega znacznie od myślenia minimalistów amerykańskich.
