Morela zwyczajna

Kwitnąca morela

Morela zwyczajna (Prunus armeniaca L.) - gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Pochodzi z Azji, w stanie dzikim występuje od Chin poprzez środkową Azję po Azję Mniejszą. W Polsce uprawiany.

Pokrój: Drzewo lub krzew o wysokości 3-4 m.
Liście: Jajowate, podwójnie pikowane
Kwiaty': Rozwijają się przed liśćmi, są białe, rzadziej różowe. Mają 5-płatkową koronę, 1 żółty słupek omszony w dolnej części i liczne pręciki. Pąki kwiatowe powstają zarówno na krótkopędach, jak i na długopędach.
Owoce: Kulisty i nieco spłaszczony pestkowiec o skórce pomarańczowej z niewielkim rumieńcem i pomarańczowym lub żółtym miąższem. Ma masę 30-70 g.

Roślina uprawna : główne ośrodki uprawy: Chiny, USA, rejony śródziemnomorskie, republiki środkowoazjatyckie, Argentyna, Chile. znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej. W Polsce największe uprawy są w rejonie tarnobrzeskim. Polska leży na północnej granicy zasięgu upraw. Czynnikiem hamującym jest wrażliwość pączków kwiatowych na mróz w czasie zimy i na przedwiośniu. Z tego względu jej uprawa nie ma u nas większego znaczenia i występuje głównie w uprawach amatorskich w najcieplejszych rejonach kraju.
- Historia uprawy : w Chinach uprawia się ją od 4000 lat, w Cesarstwie Rzymskim znana była już w I w. n.e. Obecnie uprawiane odmiany pochodzą od kilku dzikich gatunków.
- Uprawa: wymaga dużej ilości światła i ciepła, źle znosi długotrwałe opady, owoce wówczas masowo pękają i gniją. W zimie wytrymuje mrozy do -30 °C, jednak rozwija się bardzo wcześnie na wiosnę i dlatego w Polsce jej kwiaty często przemarzają. W okres owocowania wchodzi w 4-5 roku po posadzeniu. Koronę prowadzi się w formie kulistej, lub szpalerowej, gdy morela uprawiana jest przy ścianie domu. Cięcie ogranicza się tylko do usuwania gałęzi chorych.

Sztuka kulinarna : jadalne owoce spożywa się zazwyczaj na surowo, ale również suszone lub w przetworach. Zawierają dużo witaminy C - szklanka soku wystarczy na pokrycie dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Zawierają też sporo żelaza. Jadalne nasiona słodkie lub gorzkie zastępują migdały.

zbiorowe: Sadownictwo i szkółkarstwo. Warszawa: PWRiL, 1995. ISBN 83-09-01624-7.
Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.