Most drewniany w Toruniu z 1500 roku
Z Wikipedii
Most drewniany w Toruniu z 1500 roku - najstarszy most Torunia przez Wisłę, jeden z najdłuższych w ówczesnej Europie i najdłuższy w Polsce, o konstrukcji drewnianej, istniejący w Toruniu w latach 1500 - ok. 1910.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Toruń był miastem leżącym na bursztynowym szlaku i od początku swojego istnienia pełnił ważną rolę w przeprawach przez Wisłę. W średniowieczu wykorzystywano fakt jej szerokiego rozlania się w okolicy i wykorzystywano bród do przepraw. Było jednak to uciążliwe, więc coraz częściej padały propozycje wybudowania stałego mostu.
W XIV i XV wieku Toruń przeżywał złoty okres swego rozwoju. W 1500 roku ukończono po kilku latach budowy najdłuższy polski most. Wychodził on na ulicę Mostową. Mimo jego niszczenia przez krę co kilkanaście-kilkadziesiąt lat, stale go odbudowywano. Był najdłuższym mostem drewnianym w Polsce i jednym z najdłuższych w Europie.
Od 14 sierpnia 1873 w Toruniu równolegle istniał most żelazny i most drewniany był coraz mniej używany. Po kolejnych zniszczeniach przez krę około 1880-1881 roku, już go nie odbudowano, rozbierając część pozostałą po zniszczeniu.
[edytuj] Konstrukcja mostu
Most w całości zbudowany był z drewna. W Wiśle umieszczono 6-8 filarów, każdy składający się z kilkudziesięciu pali wbitych w dno rzeki i powiązanych ze sobą. Na obu wlotach mostu wybudowano budynki strażnicze i skarbowe, pobierające opłatę za przejazd.
Kilkanaście metrów przed każdą z przypór, zbudowano w rzece niezależne konstrukcje osłonowe, przejmujące na siebie największą energię uderzenia wiosennej kry, która stanowiła największe zagrożenie dla mostu. Kilkanaście razy w jego historii most był znoszony na wiosnę przez wezbraną wodę lub topiącą się krę. Zawsze go odbudowywano, w zależności od możliwości skarbu miasta po roku lub po kilku latach. W historii opisano przypadek bogatej rodziny kupieckiej, podróżującej w XVI wieku przez most. Kra zniosła prawie cały most, zostawiając tylko fragment z jego powozami. Bogaty uratowany kupiec ofiarował wówczas znaczne sumy dziękczynne dla toruńskiej katedry Świętych Janów.
W pewnym okresie jedna z części mostu była podnoszona, dla ułatwienia żeglugi po Wiśle. Do dziś zachowały się zdjęcia mostu z ok. 1890, z budynkami strażniczymi przy jego wlocie od strony Starówki.
[edytuj] Ślady po moście dzisiaj
- Nazwa ulicy Mostowej wychodzącej na opisywany most, najbardziej reprezentacyjnej w ówczesnym Toruniu, która dziś nie wychodzi już na żaden most.
- Platforma Widokowa na osiedlu Kępa Bazarowa, będącej wyspą na Wiśle - piętrowa drewniana konstrukcja wybudowana ok. 2000 roku dla podziwiania najsłynniejszej panoramy w Polsce, usytuowana w miejscu dawnego przyczółka mostowego.
- Prom Katarzynka przez Wisłę, statek pasażerski (15-osobowy) kursujący po śladzie drewnianego mostu w sezonie turystycznym.
- Drewniany most na tzw. Małej albo Polskiej Wiśle (południowej odnodze Wisły opływającej Kępę Bazarową) istniał i był wykorzystywany przez wojsko jeszcze w latach 20. XX wieku.
[edytuj] Zobacz też
- Mosty w Toruniu
- Starówka w Toruniu
- Bulwar Filadelfijski i nabrzeże Wisły
