Nathan Birnbaum
Z Wikipedii
Nathan Birnbaum (ur. 16 maja 1864 w Wiedniu - zm. 2 kwietnia 1937 w Scheveningen) był austriacko-żydowskim dziennikarzem, żydowskim filozofem i założycielem żydowskiej nacjonalistycznej organizacji Kadimah (10 lat przed tym, jak Theodor Herzl został głównym liderem ruchu syjonistycznego). Birnbaum jest twórcą terminu "syjonizm". Używał pseudonimu "Mathias Ascher" lub "Mathias Acher".
Spis treści |
[edytuj] Biografia
[edytuj] Wczesne lata
Urodził się w rodzinie żydowskiej w Wiedniu. Po uzyskaniu tradycyjnego religijnego wychowania, studiował prawo, filozofię i orientalistykę na Uniwersytecie Wiedeńskim w latach 1882-1885. W 1883, w wieku 19 lat, założył Kadimah, pierwsze żydowskie stowarzyszenie studenckie w Wiedniu. W 1885 roku ukazał się pierwszy numer Selbstemanzipation, żydowskiego nacjonalistycznego czasopisma wydawanego przez Birnbauma. Pozycja ta uznawana jest za kluczową dla historii syjonizmu. Na jej łamach W 1890 roku Birnbaum po raz pierwszy użył terminu "syjonizm" i "syjonista".
Ożenił się z Rosą Korngut (1869-1934) z którą miał trzech synów: Solomona (1891-1989), Menachema (1893-1944) i Uriela (1894-1956).
[edytuj] Późniejsze życie
Odegrał ważną rolę podczas I Kongresu Syjonistycznego w 1897 roku, podczas którego został wybrany sekretarzem generalnym organizacji syjonistycznej Agudat Israel.
Aż do śmierci pracował jako dziennikarz, ale w późniejszym czasie odsunął się od syjonizmu. W młodości reprezentował jego kulturowy odłam - propagował osadnictwo w Palestynie, ale nie postulował utworzenia pełnoprawnego żydowskiego państwa. Był zafascynowany i promował judaizm wschodnioeuropejski, kulturę chasydzką i język jidysz. Był głównym organizatorem I Konferencji Języka Jidysz w Czerniowcach, która miała miejsce w dniach 30 sierpnia-3 września 1908 r.
W 1933 roku, po dojściu Adolfa Hitlera do władzy, Birnbaum wraz z rodziną wyemigrował do Holandii. Wyniszczony chorobami, zmarł w Scheveningen.
[edytuj] Prace
- Selbstemanzipation, Vienna 1885
- Ausgewählte Schriften zur jüdischen Frage, 2 Bände 1910.
- Den Ostjuden Ihr Recht!, Vienna 1915,
- Gottes Volk, Vienna 1918,
- Um die Ewigkeit. Jüdische Essays, Berlin 1920,
- Im Dienste der Verheissung, Frankfurt 1927.
- Der Aufstieg; Berlin and Vienna, luty 1930 - grudzień 1932
[edytuj] Literatura
- Kühntopf-Gentz Michael, Nathan Birnbaum. Biographie, Tübingen 1990
- Hausenbichl Angelika M., Nathan Birnbaum. Seine Bemühungen um das jüdische Theater und die jüdische Kultur, Wien 2001