Novae
Z Wikipedii
Novae – stanowisko archeologiczne położone nad Dunajem w północnej Bułgarii, ok. 4 kilometry na wschód od współczesnego miasta Svistov. Ważne centrum militarne (obóz legionowy, twierdza) a później cywilne (miasto) leżące w rzymskiej prowincji Mezja Dolna (Moesia Inferior).
Historia
Trwała okupacja rzymska na obszarze dolnego Dunaju zaczęła się w połowie I w. n. e. Wtedy przybył tu Legion VIII Augustowy i jak się wydaje założył obóz w miejscu, w którym znajduje się najbardziej wysunięte na południe zakole Dunaju. Założono tu castrum znane jako Novae. Twierdza ryglowała przeprawę przez Dunaj oraz pozwalała na kontrole ruchu na tej rzece oraz patrolowanie obszaru Równiny Naddunajskiej po obu jej stronach. Po śmierci Nerona nastąpiło przemieszczenie wielu jednostek armii rzymskiej. VIII legion został zastąpiony przez Legion I Italski. Po podziale Mezji na Górną i Dolna, Novae obok Durostorum i Noviodunum stało się ważnym ośrodkiem militarnym prowincji Moesia Inferior. Obóz początkowo ziemno-drewniany na przełomie I i II w.n.e. przebudowano w twierdzę o konstrukcji kamiennej. W 250 r. Novae zostało zaatakowane przez Gotów dowodzonych przez Kniwę. Jednak sama twierdza się została ani zdobyta ani splądrowana. Zniszczeniu uległy okoliczne osiedla oraz nekropole. Reformy Dioklecjana na początki IV wieku spowodowały zmiany w organizacji armii oraz sytemu obronnego na granicach Imperium. W Novae powstają pierwsze budowle cywilne. Wytyczono nową siatkę ulic, oprócz domów mieszkalnych wzniesiono liczne warsztaty rzemieślnicze (głownie szklarskie dlatego obszar ten w przeszłości nazywany był Stâklen, z bułgarskiego szkło, ze względu na znajdowanych tam ogromna liczbę fragmentów naczyń szklanych). Okres rozwoju kończy ponowny najazd Gotów w latach 376 – 378. Po najeździe Hunów w 441 r. z Novae zostają wycofani ostatni legioniści. W V i VI w.n.e. było siedzibą biskupią. Kolejny okres prosperity Novae przypada na czasy panowania Justyniana (527-565 r.n.e.). Miasto zostaje przebudowane i umocnione. W VII w. staje się fortem i baza wypadową armii bizantyjskiej przeciw Awarom i Słowianom. W wiekach średnich jest ważnym punktem osadniczym Pierwszego i Drugiego Królestwa Bułgarskiego. 27 lipca 1877 roku w tym miejscu miała miejsce ofensywa wojsk rosyjskich walczących z Turkami. Obecnie miejsce to nazywane jest Pametnicite (z bułgarskiego pomniki) ze względu na znajdujące się tam pochówki żołnierzy poległych w tej bitwie.
