Oficerskie Sądy Honorowe

Z Wikipedii

Oficerskie Sądy Honorowe - orzekały w sprawie zatargów, nieporozumień i kolizji na tle dotyczącym honoru i godności oficerów Wojska Polskiego. Sędziowie OSH orzekali na podstawie oficerskich statutów honorowych i własnego sumienia. Członkowie składów orzekających byli wybierani samorządnie z grona oficerów kilku jednostek. Zazwyczaj byli to oficerowie cieszący się szczególnym zaufaniem i szacunkiem, lub po prostu najwyższym stopniem. Orzeczenia OSH były wiążące dla organów władzy wojskowej. Istotą kar orzekanych przez OSH było uderzenie w poczucie godności oficera.

[edytuj] Oficerskie Sądy Honorowe w II Rzeczypospolitej

Zgodnie z Rozp. Prezydenta RP z 8.VIII.1927 r. "w sprawie statutu oficerskich sądów honorowych" OSH dzieliły się na:

• sądy honorowe dla oficerów młodszych - utworzone przy jednostkach z odpowiednio dużą liczbą oficerów młodszych.
• sądy honorowe dla oficerów sztabowych - utworzone przy Dowództwach Okręgów Korpusów i jednostkach wskazanych przez Ministra Spraw Wojskowych.
• sądy honorowe dla generałów - utworzony przy Ministerstwie Spraw Wojskowych

Poszczególne sądy podlegały nadzorowi dowódcy formacji przy której powstawały, oraz nadzorowi Ministerstwa Spraw Wojskowych. Podstawą wszczęcia postępowania był donos, lub prośba o skierowanie własnej sprawy do OSH. Sprawy rozpoznawane przed OSH dzielono w statystykach na

• Czyny hańbiące o charakterze przeciwpaństwowym i antypatriotycznym
• Czyny hańbiące z chęci zysku materialnego lub moralnego
• Czyny hańbiące z poczucia braku dyscypliny
• Czyny hańbiące z braku poczucia koleżeństwa
• Czyny hańbiące z braku poczucia godności osobistej
• Czyny hańbiące na tle stosunków z kobietami

Zasadą postępowania była ustność i tajność. Podstawowym środkiem dowodowym były przesłuchania świadków. Kary jakie można było orzekać to:

• nagana
• surowa nagana
• wykluczenie z korpusu oficerskiego

Kara wykluczenia z korpusu oficerskiego musiała być zatwierdzona przez Prezydenta Rzeczypospolitej, co stanowiło zaprzeczenie niezależności Oficerskich Sądów Honorowych. Pomimo to karę tą stosowano relatywnie często. W 1923 r. wykluczono z korpusu oficerskiego 106 oficerów. Od orzeczenia OSH skazany oficer mógł wnieść odwołanie. Uczestniczenie w orzekaniu w Oficerskich Sądach Honorowych i kierowanie do nich spraw i donosów cieszyło się sporą popularnością wśród oficerów na co zwracano uwagę nawet w oficjalnych rozkazach Sztabu Generalnego. Wybory do kompletów orzekających odbywały się w każdym sądzie corocznie.

[edytuj] Bibliografia

• Dz.U.R.P. Nr.93 poz.834; Rozp. Prezydenta RP z 8.VIII.1927 r. "w sprawie statutu oficerskich sądów honorowych"
• Rozkaz Szefa Sztabu Generalnego L. Dz. 2403/K.P.Tj. z 3.VII.1924 (CAW.I.303.5.218)
• Wyciąg z rozkazu M.S.Wojsk. Sztab Generalny Oddział V, Warszawa 30.VI.1924 L.16608/V.E.24 "Okresowe wykazy oficerów pozbawionych stopni oficerskich" (CAW.I.340.10.28)