Okręg samodzielny Kielce-Radom AK
Z Wikipedii
Okręg Samodzielny Kielce-Radom AK lub Okręg Radomsko-Kielecki AK (włśc. Okręg Kielecki AK, zwany ze względu na okupacyjny dystrykt w jakim się znajdował Okręg Radom AK) - kryptonim Jodła, Rolnik, Maliny.
Jeden z okręgów organizacyjnych Armii Krajowej w okupowanej Polsce. Istniał w latach 1939-1944. Obszar ZWZ AK Jodła w chwili powstania obejmował województwo kieleckie oraz powiaty miechowski i olkuski. Później odłączono od niego te dwa powiaty, następnie przyłączono powiat radomszczański, a odłączono powiat opoczyński. I w takim kształcie istniał do rozwiązania.
Spis treści |
[edytuj] Organizacja Komendy Okręgu
Siedziba Komendy Okręgu Kielce-Radom była zmieniana kilkakrotnie ze względu na warunki bezpieczeństwa. W początkowym okresie od października 1939 r. do października 1940 r., jeszcze w strukturach Związku Walki Zbrojnej, siedzibą komendy były Kielce, później Radom do sierpnia 1942 r., od sierpnia 1942 r. do marca 1944 w Skarżysku, następnie Kielce do października 1944 r. i później Częstochowa do stycznia 1945 r.
Komendanci Okręgu Komendanci (kolejno): płk dypl. Leopold Engel-Ragis "Wiesław", "Śląski", "Lipiński" p.o. - płk Feliks Jędrychowski "Ostroga", płk dypl. Stanisław Dworzak "Daniel", "Przemysław", "Tęcza", płk Jan Zientarski "Mieczysław", "Ein".
[edytuj] Komenda Okręgu
Sztabem okręgu kierował szef sztabu, który był jednocześnie zastępcą Komendanta Okręgu. Szefami sztabu byli: ppłk Jan Stencel "Jan", "Rawicz" - od marca 1943 r. p.o. szefa sztabu , mjr/ppłk dypl. Wojciech Borzobohaty "Wojan" - od 1 grudnia 1943 do stycznia 1945 r.
W strukturze organizacyjnej Okręgu Kielecko-Radomskiego AK (1943/1944) znajdowały się następujące oddziały sztabu i samodzielne referaty:
- Oddziały
- Oddział I Organizacyjny - kpt. Adam Szajna "Kruk", "Roztoka" (od czerwca 1943 do września 1944)
- Oddział II Wywiadu i kontrwywiadu - por./mjr Zygmunt Szewczyk "Bartek"
- Oddział III Organizacyjno-wyszkoleniowy - por. Bolesław Czerwiński "Wir" (lipec 1942 - maj 1944)
- Oddział IV Kwatermistrzowski - mjr/płk int. dypl. Mieczysław Wolski "Radek"
- Oddział V Łączności- kpt./mjr Jan Dąbrowski "Olszyna" (sierpień 1943-styczeń1945)
- Oddział V-O Łączności operacyjnej
- Oddział V-K Łączności konspiracyjnej
- Oddział VI Propagandy BIP (współpracował z BIP Komendy Głównej AK) - Bronisława Łozińska "Rozmaryna" (1943-1944)
- Oddział VII Lotniczy - kpt Stanisław Krzymowski "Kostka" (marzec 1941-czerwiec 1944)
- Oddział VIII Kedywu - por. Jan Piwnik "Ponury" (czerwiec 1943-październik 1943), por./kpt. Marian Kłosiński "Bełt" (maj 1944-lipiec 1944)
- Samodzielne referaty
- Wojskowa Służba Ochrony Powstania - kpt. Franciszek Blicharski "Krzem"
- Wojskowa Służba Kobiet
- Referat mobilizacyjny
- Wojskowy Sąd Specjalny - kpt. Józef Okińczyc "Sławomir"
- Saperów
- Artylerii
- Przerzutów powietrznych
- Przemysłu wojennego
- Kolejnictwa
- Uzbrojenia
- Sanitarny
- Duszpasterstwa
[edytuj] Struktury terenowe
W latach 1943-1944 w skład Okręgu Kielce-Radom AK wchodziły następujące inspektoraty i obwody:
- Inspektorat A Radom
- Obwód 1 Radom (kryptonimy) "Cholewa", "Ogrody", "Agawa" i "Marian"
- Obwód 2 Kozienice "Puszcza", "Krzaki", "Jeżyny", "Bławatek" i "Ludwik"
- Inspektorat B Starachowice
- Inspektorat C Sandomierz
- Obwód 5 Sandomierz "Ziarno", "Wyżyny", "Eukaliptus" i "Henryk".
- Obwód 6 Opatów "Strumień", "Fiołek" i "Grzegorz".
- Inspektorat D Kielce
- Inspektorat E Częstochowa
- Obwód 10 Włoszczowa "Hetman", "Wapno", "Kaktus" i "Cyprian".
- Obwód 11 Częstochowa "Tkalnia", "Lilia", "Listopad" i "Bartosz".
- Obwód 12 Radomsko "Heblarnia", "Rzeki", "Macierzanka" i "Andrzej".
Podane wyżej kryptonimy używane były w kontaktach zewnętrznych. W kontaktach na terenie obwodów posługiwano się innymi kryptonimami.
[edytuj] Bibliografia
- Wojciech Borzobohaty, "Jodła" Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1988, ISBN 83-211-0901-2.
