Płyn mózgowo-rdzeniowy
Z Wikipedii
Płyn mózgowo-rdzeniowy (łac. liquor cerebrospinalis) - przejrzysta, bezbarwna ciecz, która wypełnia przestrzeń podpajęczynówkową, układ komorowy i kanał rdzenia kręgowego.
Spis treści |
[edytuj] Skład i funkcje
W jego skład wchodzą te same ciała co występujące w osoczu krwi. Zawiera śladowe ilości białek i komórek - ich zwiększona ilość wskazuje na procesy chorobowe. Płyn ten pełni funkcje amortyzacyjne, chroniąc tkankę nerwową mózgu i rdzenia przed urazami mechanicznymi. Drugim istotnym zadaniem płynu jest wyrównywanie zmian ciśnienia wewnątrz czaszki, które dokonuje się dzięki jego krążeniu.
[edytuj] Produkcja i krążenie
Ilość płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym i przestrzeni podpajęczynówkowej wynosi ok. 135 ml. Jest nieustannie wytwarzany w splotach naczyniówkowych i wyściółce układu komorowego mózgu w ilości ok. 550 ml na dobę, wobec czego podlega czterokrotnej wymianie w ciągu 24 godzin.
Wymiana i krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego przebiega w następującej kolejności:
- struktury układu komorowego
- komory boczne
- otwory międzykomorowe (Monro)
- komora trzecia
- wodociąg mózgu
- komora czwarta
- otwory komory czwartej: pośrodkowy (Magendiego) i 2 boczne (Luschki).
Dalej płyn przepływa głównie do zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego przestrzeni podpajęczynówkowej i w niewielkiej ilości do kanału środkowego rdzenia kręgowego. Ostatnim etapem jest jego wchłonięcie w układzie żylnym mózgowia, głównie przez ziarnistości pajęczynówki.
[edytuj] Diagnostyka
Badania płynu są bardzo istotne w diagnozowaniu wielu chorób układu nerwowego. W tym celu wykonuje się najczęściej nakłucie lędźwiowe. Dzięki wynikom tych badań możliwa jest diagnoza następujących schorzeń:
- wirusowe, ropne, gruźlicze i grzybicze zapalenie opon mózgowych
- krwawienie podpajęczynówkowe
- krwotoki mózgowe
- krwiaki
- guzy mózgu
- stwardnienie rozsiane.
Zaburzenia w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego prowadzą do wodogłowia. Inne schorzenia manifestują się objawami oponowymi.
[edytuj] Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia Człowieka, tom IV, Układ nerwowy ośrodkowy wyd. III, Warszawa 2000, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, ISBN 83-200-2398-X