Pałac Raczyńskich w Warszawie

Z Wikipedii

Pałac Raczyńskich – mieści się na Starym Mieście w Warszawie przy ul. Długiej 7.

Na początku XVIII wieku na tym terenie znajdował się budynek (najprawdopodobniej zbudowany według projektu Tylmana z Gameren), należący do członka rady miejskiej Jakuba Schulzendorfa. Budowla została w roku 1717 zakupiona przez biskupa kujawskiego Konstantego Szaniawskiego. Wkrótce przebudował ją na barokowy pałac. Wkrótce właścicielem został Jan Szembek, a następnie Stanisław Mycielski.

W 1787 właścicielem pałacu został generał Filip Raczyński. Niebawem oddał go swojemu teściowi, staroście wielkopolskiemu Kazimierzowi Raczyńskiemu. Od roku 1786 pałac był przebudowywany w stylu klasycystycznym według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera. Najbardziej udekorowanym pomieszczeniem stała się Sala Balowa, zajmująca dwa piętra. Po ucieczce Kazimierza Raczyńskiego w roku 1794 w pałacu działała Najwyższa Rada Narodowa. Później zaś urządzono w nim kwatery dla francuskich oficerów (budynek przez pewien czas zamieszkiwali Louis Nicolas Davout, Joachim Murat). W roku 1827 spadkobierca sprzedał pałac rządowi Królestwa. Stał się wtedy siedzibą Komisji Rządowej Sprawiedliwości (w 1876 – Sądu Handlowego, następnie Izby Sądowej). W czasie dwudziestolecia międzywojennego w pałacu działało Ministerstwo Sprawiedliwości.

W czasie wojny, podczas okupacji pałac stał się siedzibą sądu niemieckiego dla zagarniętych polskich ziem. Podczas powstania warszawskiego powstańcy zdobyli ten budynek i utworzyli w nim szpital. Po kapitulacji Starego Miasta (dokładnie 1 września 1944 r.) Niemcy dostali się do szpitala i rozstrzelali większość przebywających tam rannych (ok. 430 osób, o czym informuje tablica pamięci narodowej na zewnętrznej ścianie pałacu).

Pałac został odbudowany w latach 1948-1950 według projektu Władysława Kowalskiego i Borysa Zinserlinga. Sala Balowa została odnowiona w latach 1972-1976. Obecnie znajduje się w nim Archiwum Główne Akt Dawnych.