Państwowe Zakłady Inżynierii
Z Wikipedii
Państwowe Zakłady Inżynierii, w skrócie PZInż - to nazwa, jaką nadano Centralnym Warsztatom Samochodowym w 1928 roku.
Spis treści |
[edytuj] Historia
PZInż - to nazwa utworzonego 19 marca 1928 r. przez ministra przemysłu i handlu, Eugeniusza Kwiatkowskiego, przedsiębiorstwa państwowego na bazie Centralnych Warsztatów Samochodowych (CWS), którego zadaniem, oprócz kontynuowania produkcji samochodów i motocykli na rynek cywilny, co czyniono w CWS, była produkcja na potrzeby Wojska Polskiego.
W 1930 roku firma Ursus ogłosiła bankructwo, po czym została upaństwowiona i włączona do Państwowych Zakładów Inżynierii, w których jej głównym zadaniem była produkcja na potrzeby wojska.
PZInż zachował markę CWS dla samochodów i Sokół dla motocykli. Dotychczasowa produkcja motocykli Sokół została utrzymana aż do wybuchu drugiej wojny światowej, zaś produkcję samochodu CWS T-1 przerwano w 1932 roku.
Na mocy umowy licencyjnej, podpisanej 21 września 1932 roku z włoską firmą FIAT, rozpoczęto montaż, a później produkcję małego samochodu osobowego Fiata 508 Balilla. Do września 1939 r. wyprodukowano około 10000 sztuk tego pojazdu w różnych wersjach, m.in. dla wojska.
W latach 1933 - 1934, na terenie PZlnż przy ul. Terespolskiej 34/36 wybudowano nowoczesną fabrykę samochodów licencyjnych, znaną pod nazwą Fabryka Samochodów Osobowych i Półciężarowych.
W 1933 r. nastąpiła reorganizacja Państwowych Zakładów Inżynierii i od tego momentu składały się one z następujących jednostek organizacyjnych:
- Dyrekcja naczelna i Biuro Studiów w Warszawie
- F 1 – Fabryka Samochodów Ciężarowych Ursus w Ursusie
- F 2 – Fabryki Samochodów Osobowych i Półciężarowych w Warszawie
- F 3 – Fabryki Silników i Armatur Ursus w Warszawie
- F 4 – Odlewni Żeliwa i Metali Nieżelaznych w Ursusie
- F 5 – Stoczni w Modlinie (w latach 1934-1936 zbudowano dwa minowce morskie Rybitwa i Czajka)
- F 6 – Stacji Obsługi w Warszawie
[edytuj] Pojazdy produkowane i montowane w PZInż:
- C2P - gąsienicowy ciągnik artyleryjski
- C4P - półgąsienicowy ciągnik artyleryjski
- C7P - gąsienicowy ciągnik artyleryjski
- CWS T-1 (1925 - 1928 w CWS; 1928 - 1932 w PZInż) - samochód osobowy średniej wielkości
- Polski Fiat 508 (1932 - 1939) - mały samochód osobowy
- Polski Fiat 518 - samochód osobowy
- Polski Fiat 524 - duży samochód osobowy
- Polski Fiat 618 Grom (1937 - 1939) - samochód ciężarowy
- Polski Fiat 621 (1935 - 1939) - samochód ciężarowy
- Polski Fiat 621 C4P (1937) - ciągnik kołowo-gąsienicowy
- PZInż 7TP - lekki czołg
- PZInż 222 - samochód ciężarowy kołowo-gąsienicowy
- PZInż 302 (znany też jako Fiat 508/518) (1937 - 1938) - samochód terenowy dla wojska
- PZInż 703 (1939) - terenowy samochód ciężarowy
- Sokół 200 (M 411) (1939) - motocykl popularny, powstało około 78 sztuk
- Sokół 600 RT (M 211) (1935 - 1939) - motocykl turystyczny
- Sokół 1000 (M 111) (1933 - 1939) - ciężki motocykl
- Ursus Typ A (1928 - 1931) - samochód ciężarowy
- Ursus wz.29 (1929 - 1931) - samochód pancerny
- Ursus wz.34 (1933 - 1938) - lekki samochód pancerny
- Zawrat - autobus produkowany na licencji firmy Saurer w zakładach w Ursusie
[edytuj] Prototypy stworzone w PZInż:
- PZInż 4 TP
- PZInż 130 (1937) - pływający czołg rozpoznawczy
- PZInż 140 (1937) - lekki czołg rozpoznawczy
- PZInż 152 (1937) - ciągnik artyleryjski
- PZInż 160 (1937) - lekkie działo samobieżne
- PZInż 10 TP - czołg pościgowy
- PZInż 202 (1938?)- ciągnik kołowo-gąsienicowy
- PZInż 303 (1938) - samochód terenowy dla wojska
- PZInż 312 lub PZInż 322 (w zależności od źródła) (1937) - ciągnik kołowy
- PZInż 342 (1938?) - ciągnik szybkobieżny
- PZInż 343 (1938?)- samochód terenowy o ładowności 3t
- PZinż 403 Lux-Sport (1936) - prototyp siedmiomiejscowej limuzyny rządowej
- Sokół 500 RS (M 311) (1935 - 1937) - motocykl sportowy
- WM (1928) - prototyp małego samochodu osobowego, zaprojektowany przez inż. Władysława Mrajskiego
