Pancerniki typu Colorado
Z Wikipedii
| Pancerniki typu Colorado | |
.jpg/300px-USS_Colorado_(BB-45).jpg) USS "Colorado" (BB-45) |
|
| Opis typu | |
|---|---|
| Zbudowane okręty | 3 |
| Planowane okręty | 4 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | USS "Colorado" - standardowa 32.600 t |
| Długość | 190,2 m |
| Szerokość | 29,7 m |
| Zanurzenie | 11,6 m |
| Napęd | 28 900 KM turboelektryczny 4 śruby |
| Prędkość | 21 węzłów |
| Zasięg | projektowany 8000 mil przy prędkości 10 węzłów[1] |
| Załoga | 1 080 |
| Uzbrojenie | po zbudowaniu 8x406 mm (4xII) 12 lub 14 x 127 mm |
Pancerniki typu Colorado[2] - amerykańskie okręty z okresu I i II wojny światowej. Była to modyfikacja pancerników typu Tennesee, dzieląca z nimi ogólny projekt i wygląd, ale różniąca się uzbrojeniem. Dwanaście dział kalibru 356 mm/50 zostało zamienionych na osiem kal. 406 mm/45, dla zrównoważenia siły ognia japońskich pancerników typu Nagato, także wyposażonych w 8 dział 406 mm.
Projekt został zatwierdzony na rok budżetowy 1917, ale budowa została opóźniona przez zmieniające się priorytety toczącej się I wojny światowej. Dwa okręty typu Colorado były ostatnimi amerykańskimi pancernikami, jakie weszły do służby przez prawie dwie dekady, i ostatnimi amerykańskimi pancernikami posiadającymi dwudziałowe wieże artylerii głównej - okręty z czasów II wojny światowej były wyposażone w dziewięć dział kal 406 mm (406mm/45 w przypadku pancerników typu North Carolina i South Dakota oraz 406 mm/50 w przypadku Iowa). Czwarty okręt, "Washington", był jedynym nowym amerykańskim okrętem zwodowanym w momencie wejścia w życie ustaleń traktatu waszyngtońskiego.
Trzy ukończone okręty typu Colorado miały standardową wyporność 32 600 ton, a więc nieco większą w porównaniu z okrętami typu Tennessee, natomiast siła rażenia i celność dział kal. 406 mm została znacznie poprawiona. Wielowarstwowy pancerz burtowy zabezpieczający przed uszkodzeniami ze strony torped, napęd turboelektryczny i ulepszone systemy prowadzenia ognia zastosowane na pancernikach Tennessee zostały w kolejnym projekcie powielone, przez co otrzymano typowy amerykański pancernik tamtych czasów: silny, ciężko opancerzony i uzbrojony, ale stosunkowo powolny. W latach 20. i 30. XX wieku pięć okrętów tych dwóch typów było znanych jako Wielka Piątka (ang. Battle Fleet's "Big Five").
Na początku lat 30. planowano zmodernizować Wielką Piątkę, ale jedynymi wprowadzonymi w życie zmianami była modernizacja artylerii przeciwlotniczej i systemów prowadzenia ognia. Dwa okręty typu Colorado były obecne w Pearl Harbor podczas japońskiego ataku: "Maryland" wyszedł z niego bez szwanku, natomiast "West Virginia" została zatopiona na kotwicowisku, gdy jej system zabezpieczeń nie wytrzymał uderzenia ponad pół tuzina japońskich torped (choć w przeciwieństwie do "Oklahomy" okręt osiadł na równym kilu). "Colorado" w tym czasie przechodził przegląd, w trakcie którego zwiększano zabezpieczenia przeciwtorpedowe, co spowodowało zwiększenie jego szerokości do 33 m. Również "Maryland" wkrótce przeszedł taką modernizację. Oba okręty zostały przebudowane raz jeszcze pod koniec 1942 - usunięto masywne maszty kratownicowe, a zbyt słaba artyleria przeciwlotnicza została wzmocniona. Później okręty otrzymały także nowe nadbudówki do osadzenia lepszych dalmierzy. Po uszkodzeniu przez kamikaze pod koniec 1944, w trakcie remontu "Maryland" został wyposażony w 16 dział uniwersalnych kal. 127 mm/38, które mogły prowadzić ogień zarówno do celów powietrznych, jak i nawodnych - zastąpiono w ten sposób mieszany zestaw przeciwokrętowych 127 mm/51 i przeciwlotniczych 127 mm/25. "Colorado" do końca służby miał mieszaną artylerię średnią.
Mocno uszkodzona "West Virginia" została podniesiona z dna i w latach 1942-1943 przeszła taką samą modernizację, jak dwa okręty typu Tennessee - jej kadłub poszerzono do 35 m, mocno ulepszono systemy prowadzenia ognia i artylerię przeciwlotniczą, zastosowano 16 dział kal. 127 mm/38 w podwójnych wieżach oraz zupełnie zmieniono układ nadbudówek, nadając okrętowi nowoczesny wygląd, podobny do pancerników typu South Dakota.
Pancerniki typu Colorado służyły jak inne stare pancerniki amerykańskie: w latach 1942-43 realizując doktrynę fleet in being ("flota w gotowości"), a później zapewniając silne wsparcie artyleryjskie operacjom amfibijnym. "Maryland" i "West Virginia" były obecne w czasie ostatniej w historii wzajemnej walki pancerników w cieśninie Surigao 25 października 1944. Po wojnie przesunięte do Floty Rezerwowej pancerniki były jej częścią do 1959, kiedy wszystkie zostały sprzedane na złom.
Przypisy
- ↑ Norman Friedman: U.S. Battleships: An Illustrated Design History. Annapolis: United States Naval Institute, 1985. ISBN 0-87021-715-1.
- ↑ zwane także pancernikami typu Maryland od pierwszego ukończonego okrętu tego typu
