Papieska elekcja 1277

Z Wikipedii

Papieska elekcja 30 V – 25 XI 1277 – najmniejsza pod względem liczby uczestników elekcja papieska po przyznaniu uprawnień elektorskich wszystkim kardynałom przez Sobór Laterański III (1179). Zakończyła się wyborem Mikołaja III na następcę Jana XXI.

Spis treści

1 Śmierć Jana XXI
2 Lista uczestników
- 2.1 Nieobecni
3 Podziały w Św. Kolegium
4 Przebieg elekcji. Wybór Mikołaja III
5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Śmierć Jana XXI

Papież Jan XXI zginął w wyniku zawalenia się stropu w swoim pałacu w Viterbo w dniu 20 maja 1277 roku po zaledwie 8 miesiącach pontyfikatu. Był on z zamiłowania uczonym i większość swego czasu poświęcał na kontynuowanie swoich badań, a nie na sprawy związane z zarządzeniem Kościołem. Kierowanie Kurią Rzymską powierzył kardynałowi Giovanni Gaetano Orsini, swojemu „wielkiemu elektorowi” na poprzedniej elekcji. Krótko po swoim wyborze wydał bullę „Licet felicis recordationis”, w której potwierdził zniesienie przez jego poprzednika Adriana V konstytucji „Ubi periculum” o konklawe. Obiecał wydanie nowych regulacji dotyczącej sposobu wyboru następcy, ale nie zdążył tego zrobić przed swoją tragiczną śmiercią.

[edytuj] Lista uczestników

W elekcji uczestniczyło 6 z 7 żyjących wówczas kardynałów, co stanowiło najmniejszą w historii liczbę po Soborze Laterańskim w 1179 roku:

Ancher Pantaleon (nominacja kardynalska: 22 maja 1262) – kardynał-prezbiter S. Prassede; protoprezbiter Św. Kolegium Kardynałów

Guillaume de Bray (22 maja 1262) – kardynał-prezbiter S. Marco

Giovanni Gaetano Orsini (28 maja 1244) – kardynał-diakon S. Nicola in Carcere Tulliano; administrator kościołów prezbiterialnych S. Lorenzo in Damaso i S. Crisogono; protodiakon Św. Kolegium Kardynałów; archiprezbiter Bazyliki Watykańskiej; inkwizytor generalny Św. Oficjum Inkwizycji; protektor zakonu franciszkanów

Giacomo Savelli (17 grudnia 1261) – kardynał-diakon S. Maria in Cosmedin

Goffredo di Raynaldo (17 grudnia 1261) – kardynał-diakon S. Giorgio in Velabro

Matteo Orsini Rosso (22 maja 1262) – kardynał-diakon S. Maria in Portico

Wszyscy elektorzy zostali mianowani przez papieża Urbana IV, z wyjątkiem Giovanni Orsiniego, którego mianował jeszcze Innocenty IV.

[edytuj] Nieobecni

Jeden francuski kardynał mianowany przez Urbana IV:

Simon de Brion (17 grudnia 1261) – kardynał-prezbiter S. Cecilia; legat papieski we Francji

[edytuj] Podziały w Św. Kolegium

Święte Kolegium było podzielone na dwa silnie zantagonizowane stronnictwa, z których każde liczyło po trzech kardynałów:

partia "andegaweńska" – grupowała dwóch kardynałów z Francji (Pantaleon i Bray) oraz kardynała Raynaldo, Włocha pochodzącego z Alatri. Byli oni stronnikami króla Sycylii i Neapolu Karola I Andegaweńskiego

partia "rzymska" – grupująca kardynałów pochodzących z rzymskich rodów arystokratycznych Orsini i Savelli, przeciwnych dominacji Andegawenów w Italii.

[edytuj] Przebieg elekcji. Wybór Mikołaja III

Kardynałowie zebrali się w Viterbo 30 maja, dziesięć dni po śmierci Jana XXI. Przez blisko sześć miesięcy trwały bezowocne głosowania, w których głosy dzieliły się po równo według podziału na stronników i przeciwników Andegawenów. W międzyczasie nie brakowało prób nacisków ze strony Karola I, które nie przyniosły wszakże żadnych efektów. Impas został przełamany dopiero w listopadzie, kiedy zniecierpliwione władze miejskie Viterbo podjęły decyzję o zamknięciu elektorów w miejscowym ratuszu i stopniowym ograniczaniu im dostaw pożywienia. 25 listopada, po półrocznej sediswakancji, kardynałowie stosunkiem głosów 4 do 2 wybrali na papieża najbardziej doświadczonego ze swego grona kardynała Giovanni Gaetano Orsini, Rzymianina, który przyjął imię Mikołaj III. Zwycięstwo Orsiniego było możliwe dzięki przeciągnięciu na jego stronę kardynała de Bray oraz złamaniu przez elekta obyczaju zakazującego głosowania na samego siebie. Niezwłocznie po swoim wyborze Mikołaj III powrócił wraz z kurią do Rzymu i tam 26 grudnia został uroczyście koronowany.

Z chwilą wyboru Mikołaja III liczba członków Świętego Kolegium spadła do sześciu, co było najmniejszą liczbą w ciągu całej historii tej instytucji. Stan ten utrzymał się do 12 marca 1278 roku, kiedy to Mikołaj III na pierwszym zwołanym przez siebie konsystorzu mianował 9 nowych kardynałów.