Paprotniki
Z Wikipedii
Paprotniki | |
Paprotniki w lesie tropikalnym |
|
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Gromada | paprotniki |
Nazwa systematyczna | |
Polypodiophyta | |
Cronquist | |
Synonimy | |
Filicinophyta, Pteridophyta | |
Systematyka Wikispecies | |
Galeria zdjęć i grafik |
Paprotniki (Polypodiophyta Cronquist[1]) - gromada (typ) naczyniowych roślin lądowych. Najprawdopodobniej pochodzą od trymerofitów.
Niektórzy badacze uznają paprotniki za takson parafiletyczny, wchodzące w jej skład klasy podnoszą do rangi gromad, a nazwę paprotniki stosują jako termin morfologiczno-ekologiczny, a nie taksonomiczny.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
[edytuj] Budowa morfologiczna
- Korzeń
- korzenie przybyszowe rozłożone wzdłuż łodygi, osiągające znaczną długość.
- Łodyga
- kłącze wspomaga korzeń mechanicznie
- Liść
- Z reguły liście są wyraźnie grzbieto-brzuszne. Szparki typowe, mezofil może być zróżnicowany na miękisz palisadowy i gąbczasty, u wielu w komórkach epidermy obecne są chloroplasty. Wyróżnia się liście asymilacyjne (trofofile) i zarodnionośne (sporofile), czasem jeden liść bywa podzielony na część asymilacyjną i zarodnionośną (np. długosz królewski).
[edytuj] Cykl rozwojowy
W ich rozwoju dominuje sporofit. Rozmnażanie płciowe uzależnione jest od wody - plemniki przepływają z plemni do rodni.
[edytuj] Systematyka
[edytuj] Podział paprotników wg Reveala (1998)[2]
Gromada: paprotniki Polypodiophyta
- Podgromada: Polypodiophytina Reveal, Pterophytina
- Klasa: paprocie, paprociowe (Polypodiopsida Cronquist, syn. Pteridopsida)
- Podklasa: † staropaprocie (Coenopterididae)
- Podklasa: strzelichowe (Marattiidae)
- Rząd: strzelichowce (Marattiales)
-
- Rodzina: strzelichowate (Marattiaceae)
-
- Rząd: strzelichowce (Marattiales)
- Podklasa: długoszowe (Osmundidae)
- Rząd: długoszowce (Osmundales Bromhead)
- Podrząd: Osmundineae Bessey
- Rodzina: długoszowate (Osmundaceae Bercht. & J. Presl)
- Podrząd: Osmundineae Bessey
- Rząd: długoszowce (Osmundales Bromhead)
- Podklasa: paprocie cienkozarodniowe (Filicidae)
- Rząd: paprotkowce, paprotnikowce (Platyzomataceae Nakai, Filicales)
- Podrząd: Polypodiineae Bessey
- Rodzina: paprotkowate (Polypodiaceae Bercht. & J. Presl)
- Rodzina: Grammitidaceae Newman
- Podrząd: Polypodiineae Bessey
- Rząd: zanokcicowce (Aspleniales Pic. Serm. ex Reveal)
-
- Rodzina: zanokcicowate (Aspleniaceae Newman)
- Rodzina: podrzeniowate (Blechnaceae (C. Presl) Copel.)
- Rodzina: nerecznicowate (Dryopteridaceae Herter)
- Rodzina: wietlicowate (Athyriaceae, Woodsiaceae (A. Gray) Herter)
- Rodzina: Davalliaceae (Gaud.) M.R. Schomb.
- Rodzina: Lomariopsidaceae Alston
- Rodzina: Oleandraceae (J. Sm.) R.C. Ching ex Pic. Serm.
- Rodzina: Tectariaceae Panigrahi
- Rodzina: Thelypteridaceae Pic. Serm.
-
- Rząd: Cyatheales A.B. Frank
- Podrząd: Cyatheineae Bessey
- Rodzina: olbrzymkowate (Cyatheaceae Kaulf.)
- Rodzina: Cheiropleuriaceae Nakai
- Rodzina: Culcitaceae Pic. Serm.
- Rodzina: Dicksoniaceae (Gaud.) M.R. Schomb.
- Rodzina: Dipteridaceae (Diels) Seward & E. Dale
- Rodzina: Lophosoriaceae Pic. Serm.
- Rodzina: Metaxyaceae Pic. Serm.
- Rodzina: Thyrsopteridaceae C. Presl
- Podrząd: Cyatheineae Bessey
- Rząd: Gleicheniales (A.B. Frank)
- Podrząd: Gleicheniineae Bessey
- Rodzina: Gleicheniaceae (R. Br.) C. Presl
- Podrząd: Gleicheniineae Bessey
- Rząd: Hymenophyllales A.B. Frank
- Podrząd: Hymenophyllineae Bessey
- Rodzina: Hymenophyllaceae Link
- Podrząd: Hymenophyllineae Bessey
- Rząd: Hymenophyllopsidales Pic. Serm. ex Reveal
-
- Rodzina: Hymenophyllopsidaceae Pic. Serm.
-
- Rząd: Loxsomatales Pic. Serm. ex Reveal
-
- Rodzina: Loxsomataceae C. Presl
-
- Rząd: Parkeriales A.B. Frank
-
- Rodzina: adiantowate (Adiantaceae Newman)
- Rodzina: orliczkowate (Pteridaceae E.D.M. Kirchn.)
- Rodzina: Actiniopteridaceae Pic. Serm.
- Rodzina: Dennstaedtiaceae Lotsy
- Rodzina: Lindsaeaceae C. Presl ex M.R. Schomb.
- Rodzina: Parkeriaceae Hook.
- Rodzina: Vittariaceae (C. Presl) R.C. Ching
-
- Rząd: Plagiogyriales Pic. Serm. ex Reveal
-
- Rodzina: Plagiogyriaceae Bower
-
- Rząd: Platyzomatales Pic. Serm. ex Reveal
-
- Rodzina: Platyzomataceae Nakai
-
- Rząd: Schizaeales A.B. Frank
- Podrząd: Schizaeineae Bessey
- Rodzina: Schizaeaceae Kaulf.
- Podrząd: Schizaeineae Bessey
- Rząd: Stromatopteridales Pic. Serm. ex Reveal
-
- Rodzina: Stromatopteridaceae (Nakai) Bierh.
-
- Rząd: paprotkowce, paprotnikowce (Platyzomataceae Nakai, Filicales)
- Podklasa: marsyliowe Marsileidae
- Rząd: Marsileales J.H. Schaffn.
-
- Rodzina: marsyliowate (Marsileaceae Mirb. in Lam. & Mirb.)
-
- Rząd: Marsileales J.H. Schaffn.
- Podklasa: salwiniowe (Salviniidae Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal)
- Rząd: salwiniowce, wiąślowce (Salviniales Britt.)
-
- Rodzina: salwiniowate, wiąślowate (Salviniaceae T. Lestib.)
- Rodzina: Azollaceae Wettst.
-
- Rząd: salwiniowce, wiąślowce (Salviniales Britt.)
- Klasa: nasięźrzałowe (Ophioglossopsida Thomé)
- Podklasa: nasięźrzałowe (Ophioglossidae Takht. ex Reveal)
- Rząd: nasięźrzałowce (Ophioglossales Newman)
-
- Rodzina: nasięźrzałowate (Ophioglossaceae (R. Br.) C. Agardh)
-
- Rząd: nasięźrzałowce (Ophioglossales Newman)
- Podklasa: nasięźrzałowe (Ophioglossidae Takht. ex Reveal)
- Klasa: paprocie, paprociowe (Polypodiopsida Cronquist, syn. Pteridopsida)
[edytuj] Podział paprotników wg ITIS[3]
Gromada: paprotniki Pteridophyta
-
- Klasa: Filicopsida
-
- Rząd: Hydropteridales (syn. Salviniales, Marsiliales)
-
- Rodzina: Azollaceae
- Rodzina: marsyliowate Marsileaceae
- Rodzina: salwiniowate Salviniaceae
-
- Rząd: strzelichowce Marattiales
-
- Rodzina: strzelichowate Marattiaceae
-
- Rząd: nasięźrzałowce Ophioglossales
-
- Rodzina: nasięźrzałowate Ophioglossaceae
-
- Rząd: paprotkowce Polypodiales
-
- Rodzina: Anemiaceae
- Rodzina: Aspleniaceae zanokcicowate
- Rodzina: Blechnaceae podrzeniowate
- Rodzina: Cyatheaceae olbrzymkowate
- Rodzina: Dennstaedtiaceae
- Rodzina: Dicksoniaceae
- Rodzina: Dryopteridaceae nerecznicowate
- Rodzina: Gleicheniaceae
- Rodzina: Grammitidaceae
- Rodzina: Hymenophyllaceae
- Rodzina: Lophosoriaceae
- Rodzina: Lygodiaceae
- Rodzina: Osmundaceae długoszowate
- Rodzina: Parkeriaceae
- Rodzina: Polypodiaceae paprotkowate
- Rodzina: Pteridaceae orliczkowate
- Rodzina: Schizaeaceae
- Rodzina: Thelypteridaceae zachylnikowate
- Rodzina: Vittariaceae
-
- Rząd: Hydropteridales (syn. Salviniales, Marsiliales)
-
- Klasa: Filicopsida
[edytuj] Podział paprotników wg Smitha i in. (2006)[4]
- Klasa: Psilotopsida
- Rząd: Ophioglossales
- Rodzina: Ophioglossaceae (incl. Botrychiaceae, Helminthostachyaceae)
- Rząd: Psilotales
- Rodzina: Psilotaceae (incl. Tmesipteridaceae)
- Rząd: Ophioglossales
- Klasa: Equisetopsida (=Sphenopsida)
- Rząd: Equisetales
- Rodzina: Equisetaceae
- Rząd: Equisetales
- Klasa: Marattiopsida
- Rząd: Marattiales
- Rodzina: Marattiaceae (incl. Angiopteridaceae, Christenseniaceae, Danaeaceae, Kaulfussiaceae)
- Rząd: Marattiales
- Klasa: Pteridopsida (=Filicopsida, Polypodiopsida)
- Rząd: Osmundales
- Rodzina: Osmundaceae
- Rząd: Hymenophyllales
- Rodzina: Hymenophyllaceae (incl. Trichomanaceae)
- Rząd: Gleicheniales
- Rodzina: Gleicheniaceae (incl. Dicranopteridaceae, Stromatopteridaceae)
- Rodzina: Dipteridaceae (incl. Cheiropleuriaceae)
- Rodzina: Matoniaceae
- Rząd: Schizaeales
- Rodzina: Lygodiaceae
- Rodzina: Anemiaceae (incl. Mohriaceae)
- Rodzina: Schizaeaceae
- Rząd: Salviniales
- Rodzina: Marsileaceae (incl. Pilulariaceae)
- Rodzina: Salviniaceae (incl. Azollaceae)
- Rząd: Cyatheales
- Rodzina: Thyrsopteridaceae
- Rodzina: Loxomataceae
- Rodzina: Culcitaceae
- Rodzina: Plagiogyriaceae
- Rodzina: Cibotiaceae
- Rodzina: Cyatheaceae (incl. Alsophilaceae, Hymenophyllopsidaceae)
- Rodzina: Dicksoniaceae (incl. Lophosoriaceae)
- Rodzina: Metaxyaceae
- Rząd: Polypodiales
- Rodzina: Lindsaeaceae (incl. Cystodiaceae, Lonchitidaceae)
- Rodzina: Saccolomataceae
- Rodzina: Dennstaedtiaceae (incl. Hypolepidaceae, Monachosoraceae, Pteridiaceae)
- Rodzina: Pteridaceae (incl. Acrostichaceae, Actiniopteridaceae, Adiantaceae, Anopteraceae, Antrophyaceae, Ceratopteridaceae, Cheilanthaceae, Cryptogrammaceae, Hemionitidaceae, Negripteridaceae, Parkeriaceae, Platyzomataceae, Sinopteridaceae, Taenitidaceae, Vittariaceae)
- Rodzina: Aspleniaceae
- Rodzina: Thelypteridaceae
- Rodzina: Woodsiaceae (incl. Athyriaceae, Cystopteridaceae)
- Rodzina: Blechnaceae (incl. Stenochlaenaceae)
- Rodzina: Onocleaceae
- Rodzina: Dryopteridaceae (incl. Aspidiaceae, Bolbitidaceae, Elaphoglossaceae, Hypodematiaceae, Peranemataceae)
- Rodzina: Oleandraceae
- Rodzina: Davalliaceae
- Rodzina: Polypodiaceae (incl. Drynariaceae, Grammitidaceae, Gymnogrammitidaceae, Loxogrammaceae, Platyceriaceae, Pleurisoriopsidaceae)
- Rząd: Osmundales
Przypisy
- ↑ Nazwa w systemie Reveala, wg ITIS, the Integrated Taxonomic Information System jest to synonim dla ważnej nazwy Pterophyta. Z kolei Mirek i in. (2002) w "Krytycznej liście roślin naczyniowych Polski" za nazwę ważną uznają Polypodiopsida i sprowadzają paprotniki do rangi klasy.
- ↑ Crescent Bloom. Polypodiophyta
- ↑ ITIS Pteridophyta
- ↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. 2006. A classification for extant ferns. Taxon 55(3): 705–731.dostęp online