PFM-1
Z Wikipedii
| PFM-1 | |
 |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo |  ZSRR |
| Rodzaj | mina przeciwpiechotna |
| Dane techniczne | |
| Zapalnik | MVDM/VGM-572 o działaniu naciskowym, inicjujący eksplozję pod naciskiem 5-25 kg |
| Masa | 75 g |
| Wysokość | 61 mm |
| Szerokość | 20 mm |
| Długość | 120 mm |
| Materiał wybuchowy | płynny materiał wybuchowy VS6-D lub VS-60D o masie 37 g |
PFM-1 (ros. ПФМ-1, противопехотная фугасная мина - kasetowa mina przeciwpiechotna, według nazewnictwa NATO - Blue parrot, czasami nazywana także miną motylkową - butterfly mine) to mina lądowa produkcji radzieckiej, przypominająca stosowaną przez Armię Stanów Zjednoczonych minę lądową BLU-43. Obie miny są bardzo podobne kształtem i zasadą funkcjonowania, jednakże stosuje się w nich inne typy materiałów wybuchowych.
[edytuj] Budowa i działanie
Mina jest plastikowym asymetrycznym pojemnikiem wykonanym z polietylenu o niskiej gęstości, zawierającym porcję płynnego materiału wybuchowego. W jego centrum znajduje się wykonany z aluminium walcowaty detonator. Mina jest przechowywana wraz z zawleczką zabezpieczającą tłok detonujący - po jej usunięciu dochodzi do stopniowego przemieszczania się tłoka wskutek nacisku sprężynującego wypychacza hydraulicznego w następstwie czego dochodzi do kontaktu z właściwym detonatorem i uzbrojenia miny. Proces ten zajmuje od 1 do 40 minut, umożliwiając w tym czasie odpowiednie rozmieszczenie min lub zrzucenie ich z powietrza.
Deformacja polietylenowego płaszcza miny (wskutek np. nadepnięcia przez żołnierza) powoduje gwałtowne uderzenie tłoka w detonator i natychmiastową detonację. Skutki eksplozji zwykle nie są śmiertelne u dorosłych ludzi, powodując zazwyczaj amputację kończyn dolnych. Jednak w przypadku małych dzieci obrażenia często bywają śmiertelne.
Mina produkowana jest w różnych kolorach, głównie zielonym oraz brązowym, także niebieskim, czerwonym, czarnym oraz białym. Istnieje wersja miny o symbolu PFM-1S ulegająca autodestrukcji po określonym czasie, zwykle jest to 1 do 40 godzin (80 % tego typu min ulega samozniszczeniu przed upływem 40 godzin). Oba typy min nie mogą być w żaden sposób rozbrojone po ich uzbrojeniu.
Rozmieszczenie min może nastąpić zarówno z powietrza (z użyciem helikopterów lub samolotów) jak i przez piechotę, w tym ostatnim przypadku z reguły w okręgach o średnicy ok. 15 metrów. W przypadku rozrzucania np.z helikoptera używa się specjalnego podajnika kasetowego KSF-1S, o pojemności 64 min jednocześnie odbezpieczanych z użyciem elektrycznego systemu sterowania podajnikiem EKV-30M.
[edytuj] Zastosowania militarne
PFM-1 była używana przez wojska Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich głównie w czasie wojny w Afganistanie w latach 1979-1989, głównie w celu powstrzymywania partyzantów przed używaniem określonych dróg i przenikania na zastrzeżone obszary. W latach 90. wojska rosyjskie stosowały ją także w kaukaskich konfliktach w Armenii, Azerbejdżanie i Czeczenii. Odnotowano także stosowanie tych min w konfliktach w Iraku i Somalii.
Jednak ofiarami tej broni padali często cywile. Jednym z nieoczekiwanych efektów militarnego zastosowania PFM-1 była wysoka liczba ofiar wśród dzieci. Z powodu niezwykłego kształtu, przypominającego motylka, oraz atrakcyjnych kolorów mina była nader często mylona przez dzieci z zabawką. Zbieranie min przez nieświadome zagrożenia dzieci i zabawa nimi powodowały zniekształcenie polietylenowej powłoki i eksplozję. W przypadku miny w wersji samoniszczącej się po pewnym czasie (PFM-1S), eksplozja następowała nieoczekiwanie, np. podczas snu, powodując u dzieci poważne obrażenia ciała i często natychmiastową śmierć.
Głównie z tego powodu mina PFM-1 stała się głównym celem Międzynarodowej Kampanii na Rzecz Zakazu Min Przeciwpiechotnych. Kampania nie przyniosła niestety zamierzonych rezultatów ponieważ Rosja nie podpisała w 1997 roku traktatu ottawskiego, zakazującego stosowania lądowych min przeciwpiechotnych, i nadal posiada miny PFM-1 na wyposażeniu swojej armii. Traktatu nie podpisały również USA (produkujące niemalże identyczną minę BLU-43) oraz Chińska Republika Ludowa.
