Plutoidy
Z Wikipedii
Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegających Słońce poza orbitą Neptuna, które posiadają na tyle dużą masę, która pozwoliła ich własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego. Plutoidy nie wyczyściły otoczenia swojej orbity z innych obiektów i z tej racji nie mogą być zaliczane do kategorii planet. Księżyce plutoidów nie należą do plutoidów nawet wtedy gdy są na tyle wystarczająco masywne, aby przybrać kształt sferyczny. Nazwa tej klasy obiektów pochodzi od odkrytej w 1930 roku planety karłowatej Pluton.
Potrzeba wprowadzenia takiej klasy pojawiła się w związku z odkrywaniem w pasie Kuipera i dalej coraz większej liczby obiektów transneptunowych, które swymi rozmiarami i cechami przypominają Plutona. Wszystkie plutoidy są jednocześnie planetami karłowatymi.
24 sierpnia 2006 r. na kongresie Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU) przyjęta została propozycja zdefiniowania nowej klasy obiektów transneptunowych podobnych do Plutona, jednak projekt rezolucji proponujący nazwać tę klasę "obiektami plutonowymi" nie uzyskał poparcia. W czerwcu 2008 roku na kongresie Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Oslo postanowiono nadać tej grupie obiektów nazwę plutoidy.
Spis treści |
[edytuj] Nazewnictwo i pisownia
Początkowo proponowano określenie "obiekt plutonowy" lub: "plutoid", "plutonid", "plutonoid", "obiekt Tombaugha". Nie ustalono jednak oficjalnej nazwy – ta została wybrana w późniejszym terminie. Pierwotny projekt przedstawiony 16 sierpnia 2006 roku proponował określenie "pluton" jako nazwę nowej klasy obiektów. Dla odróżnienia w języku polskim pisownia nazwa własnej planety karłowatej "Pluton" jest zapisywane wielką literą, pojęcie "pluton" – jako nowo definiowane określenie na obiekt w klasie planet karłowatych było zapisywane małą literą, gdyż określa całą grupę ciał o podobnych właściwościach. Kongres w Oslo w 2008 roku zdecydował o nadaniu nazwy plutoidy dla całej klasy obiektów.
Pojęcia "plutoid" nie należy mylić z określeniem "plutonek".
[edytuj] Charakterystyka plutoidów
Do klasy plutoidów należeć będą ciała niebieskie, które obiegają Słońce w czasie dłuższym niż 200 lat, mają orbity o dużym mimośrodzie i nachyleniu do ekliptyki. Ich masy powinny być wystarczająco duże, by uformować te obiekty w kształt zbliżony do kuli. Dodatkowo muszą one obiegać centralną gwiazdę (jeśli istnieją poza Układem Słonecznym), same nie będąc ani gwiazdą ani księżycem planety.
[edytuj] Przedstawiciele
Znamy co najmniej 45[1] obiektów transneptunowych odpowiednio dużych, które, być może w wyniku dalszych badań zostaną uznane za plutoidy. Jednak obecnie do tej grupy zaliczamy tylko dwa największe z nich:
Diagram ilustruje duże obiekty transneptunowe potencjalnie spełniające kryteria definicji.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Michael E. Brown, How many planets there are?
