Polskie tango przedwojenne
Z Wikipedii
Polskie tango przedwojenne – fenomen nagłego rozwoju tanga argentyńskiego w Polsce pomiędzy I a II wojną światową.
W październiku 1913 tango zostało wprowadzone w Polsce i tańczone przez Lucynę Messal i Józefa Redo. W 1929 roku powstała kompozycja Jerzego Petersburskiego pod tytułem Tango milonga, które zrobiło międzynarodową karierę.
Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych jednym z najpopularniejszych wykonawców był Tadeusz Faliszewski. Jako wokalista występował razem z Adamem Astonem i Tadeuszem Sas-Jaworskim, w niezwykle popularnym Chórze Warsa, związany był z warszawskimi teatrzykami rewiowymi Morskie Oko i Nowy Ananas. W latach 1929-1930 kierował kinoteatrem Hollywood, a później założył własny kabaret literacki Rajski Ptak. Śpiewał m.in. Tango andrusowskie, Piękny gigolo (z muzyką Leonello Casucci), Gdzie twoje serce, Szkoda twych łez dziewczyno, Adieu, kochanko ma. W historii polskiej muzyki przedwojennej miał najwięcej nagrań.
Janusz Popławski śpiewał tango Czy pamiętasz tę noc w Zakopanem w noc sylwestrową 1936/1937.
Tango dotarło do Polski w większości przez nagrania gramofonowe i przekaz słowny i pisany. W początkach lat 30. polskie tango przedwojenne stawało sie coraz bardziej niezależne od kompozycji spoza kraju. Lata 30. można zaliczyć, według Płaczkiewicza, do okresu największego rozkwitu polskiego tanga okresu przedwojennego. Jedną z ostatnich piosenek tamtego okresu były Chryzantemy złociste śpiewane przez Janusza Popławskiego.
Do najbardziej znanych autorów słów należał Andrzej Włast, ale tanga pisali też poeci Marian Hemar, Julian Tuwim, Jerzy Jurandot.
Syrena Rekord, największe przedwojenne wydawnictwo fonograficzne, zarejestrowało ok. 2200 utworów w rytmie tanga.
Spis treści |
[edytuj] Chronologia
1913 Lucyna Messal i Józef Redo zatańczyli po raz pierwszy w Polsce tango 28 października 1913 w spektaklu Targ na dziewczęta (w.g. pamiętników Ludwika Sempolińskiego (strona 97) i Jadwigi Dmochowskiej (strony 208, 317)).
ok. 1937 Bolesław Leśmian pisze wiersz Tango wydane pośmiertnie
[edytuj] Bibliografia
- Lerski, T. M., 2007, Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Muzyka-teatr-film, Polskie wydawnictwo naukowo-encyklopedyczne, ISBN 83-917189-9-9.
- Ludwik Sempoliński, Czytelnik, 1968, 562 stron
- Jadwiga Dmochowskia, Dawna Warszawa: wspomnienia, PIW, 1958, 499 stron.
[edytuj] Zobacz też
- Polskie tango 1929-1939 - płyta CD opracowana przez Jerzego Płaczkiewicza
[edytuj] Linki zewnętrzne
- [1] - wersja angielska artykułu Płaczkiewicza o historii tanga w Polsce
- [2] - “Callecita de mi barrio”, a “Polish” evergreen. Artykuł o historii tanga "Uliczka w Barcelonie"
- Artykuł o tangu "Uliczka w Barcelonie"
