Pradziad
Z Wikipedii
| Pradziad | |
 Szczyt Pradziada (1492 m n.p.m.) |
|
| Państwo | Czechy, Europa |
| Pasmo | Jesioniki, Sudety |
| Wysokość | 1492 m n.p.m. |
Pradziad (czes. Praděd, niem. Altvater) - 1492 m n.p.m. (podawane są też inne wysokości 1491 oraz 1493 m n.p.m.) - najwyższy szczyt w paśmie górskim Jesioniki (Czechy). Najwyższy szczyt Moraw i Śląska Czeskiego, a zarazem najwyższy szczyt Sudetów Wschodnich oraz 6. co do wysokości w całych Sudetach. Na wierzchołku panują surowe warunki klimatyczne (średnia temperatura nie przekracza 1° C, wieją bardzo silne wiatry, głównie z kierunku północno-zachodniego).
Na szczycie i w jego otoczeniu znajduje się Rezerwat Przyrody Pradziad powstały w 1991 roku z połączenia 6 odrębnych rezerwatów: Petrovy kameny, Velká kotlina, Malá kotlina, Vrchol Pradědu, Divoký Důl. Ochronie podlega roślinność alpejska i tundrowa oraz prastary drzewostan świerkowy.
Spis treści |
[edytuj] Wieża nadajnika
Obecną wieżę retransmisyjną RTV na Pradziadzie poprzedzała wieża drewniana, na której były umieszczone antenty paraboliczne. Konstrukcja ta jednak nie była w stanie pomieścić kolejnych urządzeń, wobec czego przestała spełniać swoją rolę, dlatego podjęto budowę betonowej wieży nadajnika o wysokości 162 metrów. Budowę rozpoczęto w 1968 r. od wybudowania drogi dojazdowej na szczyt, a w 1977 rozpoczęto właściwą budowę wieży, którą zakończono w 1983. Budowla przypomina startującą rakietę kosmiczną, zaprojektował ją m.in. Jan Liška. U podnóża wieży oprócz urządzeń przekaźnikowych mieści się hotel wraz z restauracją oraz stacja meteorologiczna, a także oszklony taras widokowy (wjazd windą na poziom 77 metrów od stopy wieży, 1563 m n.p.m. - płatny 60 Kč). Przy dobrej widoczności dalekie widoki od Śnieżki na zachodzie aż po Tatry na wschodzie oraz austriackie Alpy na południu.
[edytuj] Historia
Do XIX wieku pod Pradziadem prowadzono gospodarkę pasterską, głównie wypas owiec oraz wyrąb lasów. W końcu XIX wieku, z uwagi na dogodny dojazd z pobliskiej Karlovej Studanki zaczyna się rozwijać turystyka. W 1903 roku wg projektu wiedeńskiego architekta Franz'a Ritter von Neumann zostaje wzniesiona neogotycka wieża widokowa Altvaterturm (do 1921 nazywana Habsburgwarte, a po przyłączeniu Sudetenlandu do III Rzeszy Adolf Hitler Turm) o wysokości 32,5 m oraz szerokości u podstawy 14,5 m. Od samego początku ta kamienna budowla źle znosi trudne warunki klimatyczne i wymaga ciągłych napraw. W czasie II wojny światowej znajduje się w niej obserwatorium meteorologiczne Wehrmachtu. Po wojnie w 1946 roku wieża zostaje zamknięta dla turystów. Ponownie otwarta w latach 1951-1957, kiedy to po odkryciu szczelin w murach zostaje ponownie zamknięta przez nadzór budowlany. W 1959 roku wieża uległa zawaleniu. W 2004 w Turyngii na wzgórzu Wetzstein została wzniesiona wierna kopia wieży Altvaterturm.
[edytuj] Turystyka
Popularny ośrodek sportów zimowych. 6 wyciągów narciarskich, najdłuższy 900 m. Doskonałe warunki śniegowe od grudnia aż do maja. Przeszkodą w uprawianiu sportów zimowych mogą być bardzo silne wiatry i niskie temperatury. W zimie dojazd do parkingu Hvezda, skąd 5 km autobusem jeżdżącym wahadłowo (po czesku kivadlo). Rozbudowana baza hotelowa - 6 hoteli i pensjonatów oraz gastronomiczna.
W lecie i wczesną jesienią miejsce licznie odwiedzane przez turystów i rowerzystów (sieć doskonale oznakowanych tras rowerowych). Wjazd na parking Ovčárna - płatny.
[edytuj] Ciekawostki
Czubek wieży na Pradziadzie jest najwyżej położonym punktem stałym w całych Sudetach. Znajduje się on bowiem na wysokości 1652 m n.p.m. (1491 m + 162 m), a więc kilkadziesiąt metrów wyżej, anieżeli najwyższy punkt Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW na Śnieżce, znajdującym się na poziomie 1620 m n.p.m.
