Rów oceaniczny
Z Wikipedii
Rów oceaniczny - silnie wydłużone obniżenie dna oceanu o głębokości ponad 6000 m, czyli znacznie poniżej średniego poziomu den basenów oceanicznych.
Teoria tektoniki płyt wiąże ich istnienie ze strefami subdukcji, w których płyta oceaniczna wsuwa się pod inną płytę oceaniczną, bądź kontynentalną. W wyniku tego procesu za rowem powstają łuki wyspowe lub wulkaniczne łańcuchy górskie. Mechanizm ten tłumaczy zarówno wielkie głębokości rowów, jak też ich rozmieszczenie na Ziemi.
Wg alternatywnej teorii ekspandującej Ziemi z kolei, rowy oceaniczne powstają w miejscu rozerwania dwóch płyt. Teoria ta ma jednak wiele mankamentów i cieszy się znikomym powodzeniem, a prócz tego nie tłumaczy wszystkich cech budowy rowu oceanicznego (np. istnienia łuków wyspowych).
Najgłębszym rowem oceanicznym na świecie jest Rów Mariański, którego największa głębia (Głębia Challengera) mierzy 10911 metrów (według pomiaru dokonanego w 1995 r. przez bezzałogowy japoński batyskaf Kaiko). Podawane są również inne (potwierdzone bądź nie) wartości; w 2008 roku planowane są dalsze badania[1]
[edytuj] Rowy oceaniczne na świecie
Rowy wymieniono w kolejności wzrastającej głębokości, podanej w nawiasach (w metrach).
- Mariański (10911)
- Tonga (10882)
- Kurylsko-Kamczacki (10542)
- Filipiński (10540)
- Kermadec (10047)
- Izu Ogasawara (Bonin) (10640)
- Rynna Santa Cruz (9175)
- Nowej Brytanii (9140)
- Yap (8527)
- Japoński (8410)
- Salomona (8310)
- Palau (8069)
- Atakamski (Peruwiańsko-Chilijski) (8065)
- Aleucki (7679)
- Rów Nowohebrydzki (7570)
- Riukiu (Nansei Shoto) (7505)
- Webera (Banda) (7440)
- Środkowoamerykański (6669)
- Zachodniomelanezyjski (6310)
- Głębia Witiaź (6150)
- Nowogwinejski (5130)
- Portorykański (8605)
- Sandwich Południowy (8428)
- Głębia Romanche (7760)
- Kajmański (7686)
- Helleński (5267)
- Diamantina (8047)
- Sundajski (Jawajski) (7725)
- Wschodnioindyjski (6335)
- Obi (5880)
- Czagos (5408)
- Amirancki (5349)
- Brak rowów, istnieje jedynie strefa spękań (Nansena); największa głębia znajduje się w Basenie Euroazjatyckim (5450)
- Południowy kraniec rowu Sandwich Południowy (7235)
[edytuj] Przypisy
- ↑ http://www.whoi.edu/oceanus/viewArticle.do?id=14107 New Hybrid Deep-sea Vehicle Is Christened Nereus (en)