Reşid Rahmeti Arat

Z Wikipedii

Reşid Rahmeti Arat (15. maja 1900 - 29. listopada 1964) - językoznawca turecki pochodzenia tatarskiego.

Arat urodził się w niewielkiej miejscowości pod Kazaniem i tam też ukończył w 1910 r. szkołę podstawową. Naukę kontynuował w Pietropawłowsku, w różnych szkołach, m.in. w szkole handlowej. Do liceum uczęszczał w latach 1916-1918, ale nie ukończył go, gdyż został powołany do wojska w 1918 r. Po roku służby został jako ranny przewieziony na Daleki Wschód, do Harbina, gdzie w 1921 r. ukończył liceum. W okresie tym czynny był w organizacjach kulturalnych Tatarów harbińskich, m.in. zaczął wydawać tygodnik "Jyrak szark" (= 'Daleki Wschód'), w którym artykuły podpisywał jednym z trzech pseudonimów, które wówczas przyjął.

W 1922 r. przybywa - po półtoramiesięcznej podróży przez Azję - do Berlina, gdzie podejmuje studia na Wydziale Filozoficznym, specjalizując się w turkologii i podejmując także zajęcia z historii literatury, filozofii i psychologii. I tu szybko nawiązuje kontakt z miejscowymi Tatarami i udziela się w pracy ich stowarzyszeń bądź czasopism.

Po ukończeniu studiów zostaje zatrudniony w 1928 r. w Pruskiej Akademii Nauk, gdzie w 1931 r. zostanie docentem języków orientalnych, ale już w 1933 r. ministerstwo oświaty Turcji zaprosi go na stanowisko profesora na turkologii Uniwersytetu Stambulskiego. Odtąd Arat, który w 1958 r. uzyska tytuł profesora zwyczajnego, będzie już do śmierci pracował w Turcji i reprezentował w świecie naukę turecką.

Największą zasługą R. R. Arata jest przeszczepienie na grunt turecki metod językoznawstwa historyczno-porównawczego, które poznał na studiach u W. Banga w Berlinie, oraz metod fachowych edycji filologicznych.

[edytuj] Źródło:

• Ergin, M.: Reşid Rahmeti Arat (15.V.1900-29.IX.1964). - [w księdze jubileuszowej:] Reşid Rahmeti Arat için, Ankara 1966: IX-XIV.