Republika Dubrownicka

Z Wikipedii

Respublica Ragusina Repubblica di Ragusa
← 1204-1808 →
Godło Republiki Dubrownickiej
Dewiza: (łac.) Libertas! (Wolność!)
Język urzędowy	łacina, od 1492 włoski
Stolica	Dubrownik
Ustrój polityczny	republika
Powierzchnia  • całkowita	1 500 km²
Liczba ludności (1808)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	30 000 20 osób/km²
Data powstania	27 czerwca 1358
Data likwidacji	14 października 1809
Strefa czasowa	UTC +1 (zima) UTC+2 (lato)

Republika Dubrownicka (zwana z włoska Raguzą) - wolna republika kupiecka w latach 1204-1806, o ustroju arystokratycznym, pod zwierzchnością kolejno: Wenecji (do 1358), Węgier i Turcji. Rozciągała się od Kleku na północnym zachodzie do Zatoki Kotorskiej na południu, z miastem Dubrownik.

Utrzymywała swoją niepodległość głównie dzięki zręcznej dyplomacji, polegającej na sprytnym lawirowaniu między Turcją a Wenecją.

Podstawą bytu republiki było przede wszystkim pośrednictwo w handlu między wschodem a zachodem. Miała flotę z 300 okrętami i własny system monetarny. Okresami, zwłaszcza po dużych stratach floty weneckiej w XVI w., jej flota była największą na Adriatyku i jedną z większych na Morzu Śródziemnym. Poza milicją miejską, strzegącą potężnych fortyfikacji miasta Dubrownik, Republika nie posiadała armii.

Jej przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz kupieckie faktorie rozrzucone były na Bałkanach i na wybrzeżu Adriatyku. Przez Dubrownik wędrowały towary z Azji Mniejszej do Włoch i odwrotnie, przede wszystkim złoto i srebro, skóry i wełna, miedź i wosk, jedwab i sukno, przyprawy korzenne i broń. Rosnąca siła gospodarcza powodowała rozwój kulturalny miasta, którego największy rozkwit przypadł na XV - XVI w. Wówczas właśnie Dubrownik zyskał chlubne miano słowiańskich Aten.

W Republice panował demokratyczny, jak na owe czasy, system rządów. Władza należała do 29 rodów szlacheckich oraz wybieranego na rok lub miesiąc księcia-rektora. Rolę parlamentu pełniły Wielka Rada i Mała Rada, zaś Rada Uproszonych stanowiła odpowiednik dzisiejszego senatu.

Patronem Republiki był św. Błażej, symbolem - biała flaga. Zawołaniem i hasłem było "libertas" (wolność).

Republika straciła na znaczeniu po odkryciu Ameryki i związanej z tym zmianie szlaków handlowych. Prawdopodobnie w wyprawie Kolumba brało udział co najmniej dwóch mieszkańców Dubrownika. Paradoksalnie, niekorzystne dla niej okazało się również osłabienie potęgi tureckiej.

Tragedii dopełniły również klęski żywiołowe, epidemie i zarazy, także zdarzające się coraz regularniej trzęsienia ziemi, w tym najtragiczniejsze w 1667 r. Przez cały XVII w. Republika chyliła się ku upadkowi.

W 1806 r. wkroczyły doń wojska Napoleona, kładąc ostatecznie kres samodzielnemu bytowi miasta-państwa.

Dzieje Republiki Dubrownickiej nie są może tak znane, bo nie toczyła ona wielkich wojen, aczkolwiek Dubrownik kilka razy był bezskutecznie oblegany. Warto przytoczyć kilka ważnych dat:

• 1296 - budowa kanalizacji w Dubrowniku
• 1317 - otwarcie najstarszej, do dziś działającej apteki
• 1395 - najstarsze w Europie prawo o ubezpieczeniach
• 1172, 1196, 1215, 1228, 1252-1254, 1265-1268, 1275, 1301-1302, 1317-1318, 1325, 1328 - oblężenia Dubrownika przez Serbię
• 1667 - trzęsienie ziemi

[edytuj] Znane postacie

• Ivan Gundulić (1588–1638) - poeta i polityk