Richard Holtze
Z Wikipedii
Richard Holtze (ur. 9 lutego 1824 w Bełku, zm. 27 stycznia 1891 w Katowicach) – doktor medycyny, poseł do Reichstagu, współzałożyciel miasta Katowice, pierwszy i długoletni przewodniczący rady miejskiej miasta Katowice.
Richard Holtze był synem Jana Friedricha Holzer – zarządcy dóbr rycerskich w Bełku i panny do towarzystwa Apolonii von Schillerwein. Jego ojciec jako elew Szkoły Hutniczej w Gliwicach odbywał wówczas praktykę pod okiem Johna Baildona w Bełku, gdzie nawiązał romans z Apolonią, którego owocem było dziecko. Znajomość ta została zakończona pod naciskiem Baildonów, a matka nadała dziecku na chrzcie imiona: Richard Johann (na cześć Johna Baildon) Wilhelm (na cześć najstarszego syna Johna Baildon – Wiliama). Jego matką chrzestną była żona Johna – Helena Baildon.
Po ukończeniu Szkoły Elementarnej w Bełku uczęszczał do gimnazjum w Raciborzu, skąd jednak Baildonowie przenieśli go do gimnazjum w Gliwicach. Następnie studiował medycynę na Uniwersytecie Wrocławskim.
2 listopada 1851 r. osiadł jako pierwszy lekarz i człowiek z wyższym wykształceniem w Katowicach. Trzy lata później ożenił się z Bertą Grundmann córką przemysłowca Friedricha Wilhelma Grundmanna, z którą miał jedenaścioro dzieci. Od czasu osiedlenia się w Katowicach prowadził praktykę jako lekarz ogólny. Wraz ze swym teściem zaangażował się w działalność gminy ewangelickiej, czego efektem było utworzenie parafii i budowa kościoła pw. Zmartwychwstania Pańskiego (poświęcony w 1858 r.) oraz budowa szkoły wyznaniowej.
Jako lekarz miejski starał się polepszyć sytuację najbiedniejszych, przyjmował ok. 100 ubogich dziennie za symbolicznym wynagrodzeniem płaconym przez miasto. Władał biegle językiem polskim[1] i niemieckim, dzięki czemu potrafił zrozumieć problemy i potrzeby ówczesnej społeczności, co w połączeniu z ogromnym oddaniem, talentem oratorskim i organizacyjnym sprawiało, iż cieszył się powszechnym szacunkiem.
Od 1855 r. zasiadał w Zgromadzeniu Gminnym podejmując wiele korzystnych inicjatyw dla rozwoju wsi, co zaowocowała nadaniem 11 września 1865 r. królewskim edyktem Katowicom praw miejskich. Pierwsze wybory miejskie odbyły się 3 marca i 4 kwietnia 1866 r. Z 342 kandydatów wybrano pierwszych 18 przedstawicieli. Przedstawiciele ci pod przewodnictwem przewodniczącego komitetu wyborczego dra Richarda Holtze wybrali 14 maja 1866 pierwszy magistrat Katowic. Pierwszym burmistrzem miasta Katowice został Louis Diebel z Krapkowic, zastępcę burmistrza Rossei oraz 4 stałych radnych miejskich (w 1875 r. podniesiono ich liczbę do 6). Richard Holtze został przewodniczącym rady miejskiej.
W 1869 r. był współzałożycielem loży wolnomularskiej (Loge zum Licht im Osten zu Katowitz) i został jej pierwszym kierownikiem. W 1873 roku został wybrany członkiem prezydium Rady Powiatu Katowickiego, w 1877 r. posłem Sejmu Prowincji Śląskiej oraz jako członek Partii Narodowo-Liberalnej posłem do Sejmu Pruskiego. Wszystkie te funkcje pełnił do śmierci 27 stycznia 1891 roku. Został pochowany na starym cmentarzu ewangelickim – obecnie ul. Damrota. Z inspiracji władz komunistycznych zniszczono ten cmentarz, a w latach późniejszych teren przeznaczono pod budowę Biblioteki Śląskiej
W 25 rocznicę doktoratu otrzymał od społeczeństwa miasta wysoką nagrodę, którą przeznaczył w całości na budowę basenu przy Łaźni Miejskiej. Na jej budynku znajduje się dziś, odsłonięta w 2005 r. tablica pamiątkowa i popiersie dr Richarda Holtze w uznaniu zasług dla rozwoju miasta.
[edytuj] Publikacje
- Richard Holtze, Die Stadt Kattowitz – Eine kulturhistorische Studie. Polskie tłumaczenie wzbogacone materiałem ilustracyjnym ukazało się 2005 z okazji 140-lecia Miasta Katowice.
- Robert Borkowy, John Baildon i Richard Holtze oraz ich związki z miejscowością Bełk [w:] Śląsk bogaty różnorodnością kultur, narodów i wyznań, Czerwionka-Leszczyny 2004, ss. 35-46.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Richard Holtze, wybitny katowiczanin uhonorowany! (UM)
- Odsłonięto popiersie i tablicę poświęconą współzałożycielowi Katowic
- Richard Holtze o Katowicach
