Rysunki z Nazca

Linie i rysunki naziemne pustyni Nazca i Pampas de Jumana^a Lista światowego dziedzictwa UNESCO

Kraj	Peru
Typ	kulturowe
Spełniane kryterium	i, iii, iv
Charakterystyka	#700
Region^b	Ameryka Łacińska
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę:	1994 na 18 sesji
a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Rysunki z Nazca - to system linii, które oglądane z góry przypominają kształtem zwierzęta lub figury geometryczne będące dziełem kultury Nazca. Znajdują się w południowo-zachodniej części Peru, niedaleko miasta Nazca na obszarze ponad 50 kilometrów długości i 14 kilometrów szerokości. Linie znajdują się na czterech płaskowyżach: Palpa, Ingenio, Nazca i Socos, położonych pomiędzy 419 a 465 km autostrady panamerykańskiej. Zostały stworzone przez Indian Nazca między rokiem 300 p.n.e. a 900 n.e. Rysunki sporządzono, usuwając z powierzchni czerwony żwir i odsłaniając jaśniejszą, żółtobiałą glebę. W ten sposób na ciemnym tle uwidoczniły się wyraźne linie.^{[potrzebne źródło]}Ryty mają średnio 20 centymetrów głębokości i około metra szerokości. Indianie prawdopodobnie najpierw projektowali potężny kształt, którego nie byli w stanie ogarnąć wzrokiem, a potem przenosili kawałek po kawałku w ściśle określone miejsce.^{[potrzebne źródło]}Na płaskowyżu Nazca znajdują się setki geoglifów, które przedstawiają zarówno pozornie przypadkowe zbiory figur geometrycznych: kwadratów i trójkątów oraz prostych linii ciągnących się nawet przez 8 kilometrów, jak i ogromne wizerunki zwierząt i roślin. Do najsłynniejszych należą: pająk z 40-metrowymi odnóżami, kondor o przekroju 120 metrów, koliber, orki, małpy, pies, kaktusy, kwiaty, ryby.

[edytuj] Znaczenie

Dla współczesnej nauki geoglify odkryli dopiero w 1926 roku dwaj naukowcy – Alfred Kroeber i Toríbio Mejía Xesspe. Początkowo wzięli plątaninę linii za kanały nawadniające pustynny teren. Później uznali, że ów labirynt ma charakter religijny, podobnie jak święte ścieżki Inków. Inną teorię wysunął w 1941 roku Paul Kosok. Podobnie jak niemiecka uczona Maria Reiche, uważał on, że piaskowe wzory mają związek z obserwacjami astronomicznymi i są „największym na świecie podręcznikiem z dziedziny astronomii”. Niektóre ciągnące się dziesiątkami metrów linie pokrywają się bowiem z orbitalnym ruchem gwiazd, a gigantyczne kontury zwierząt wiernie odzwierciedlają gwiazdozbiory. Odmienną teorię przedstawił szwajcarski pisarz Erich von Däniken, który w książce „Rydwany bogów” dowodzi, że żółte linie były lądowiskiem dla przybyszów z kosmosu. Jeszcze inni dopatrują się w ogromnych układach linearnych starożytnych szlaków handlowych, bieżni, na których rozgrywano zawody sportowe, ozdób, które miały cieszyć oczy bogów, oraz kalendarzy religijno-astronomicznych. Większość naukowców zgadza się jednak z teorią Marii Reich, która twierdzi, że geoglify były wykorzystywane do określania pory siewu i zbiorów, gdyż oznaczają okresowe pojawianie się gwiazd i konstelacji i wskazują na punkty wschodów i zachodów słońca podczas jesiennej i wiosennej równonocy oraz przesilenia letniego.

Oprócz tajemniczych wzorów w pustynnym klimacie zachowało się wiele mumii oraz trofeów w postaci ściętych głów. Wśród Indian panowało bowiem przekonanie, że siła wroga po jego śmierci przechodzi na zwycięzcę, jeżeli głowę pokonanego nosi się przywiązaną w pasie lub pod kolanem.