Rząd Jędrzeja Moraczewskiego

Z Wikipedii

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego – gabinet pod kierownictwem socjalistycznego premiera Jędrzeja Moraczewskiego, utworzony 17 listopada 1918 roku przez Józefa Piłsudskiego. Pod względem organizacyjnym i prawnym kontynuował prace powołanego przez Radę Regencyjną prowizorium rządowego Władysława Wróblewskiego. Politycznie był częściowo kontynuacją rządu lubelskiego Ignacego Daszyńskiego, który podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu. Gabinet ten ogłosił m. in. powszechne prawo wyborcze (obejmujące również kobiety)^[1], ustanowił ośmiogodzinny dzień pracy, zagwarantował legalność związków zawodowych i prawo do strajku, wprowadził inspekcję pracy oraz ubezpieczenia chorobowe. Rząd ustąpił 16 stycznia 1919 roku po konsultacjach z Piłsudskim, który dążył do porozumienia z prawicą oraz uspokojenia sytuacji w niepodległej Polsce. Endecja uważała bowiem gabinet Moraczewskiego za zbyt radykalny, zaś jej zwolennicy odmawiali wykonywania jego poleceń (m. in. płacenia podatków). Także za granicą niechętnie widziano rząd składający się z byłych sojuszników Niemiec.

[edytuj] Skład rządu

• Jędrzej Moraczewski (PPSD) – Prezydent Ministrów, minister komunikacji
• Stanisław Thugutt (PSL Wyzwolenie) – minister spraw wewnętrznych
• Leon Wasilewski (PPSD) – minister spraw zewnętrznych
• płk. Jan Wroczyński – minister spraw wojskowych
• Franciszek Woyda (Zjednoczenie Ludowe) – minister rolnictwa i dóbr koronnych
• Jerzy Iwanowski – minister przemysłu i handlu
• Bronisław Ziemięcki (PPS) – minister pracy i opieki społecznej
• Józef Pruchnik (PSL Lewica) – minister robót publicznych
• Jerzy Iwanowski – minister pracy i opieki społecznej
• Leon Supiński (ZD) – minister sprawiedliwości
• Ksawery Prauss (PPS) – minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego
• Tomasz Arciszewski (PPS) – minister poczt i telegrafów
• Antoni Minkiewicz – minister aprowizacji
• Władysław Byrka – kierownik Ministerstwa Skarbu
• Medard Downarowicz (SNN) – minister ochrony kultury i sztuk pięknych
• Witold Chodźko – minister zdrowia publicznego
• Tomasz Nocznicki (PSL Wyzwolenie) – minister
• Wincenty Witos (PSL Piast)– minister
• Marian Malinowski (PPS) – minister

[edytuj] Zmiany w rządzie

29 grudnia 1918

• dymisja ministra rolnictwa i dóbr koronnych Franciszka Woydy, na jego miejsce powołany został Błażej Stolarski (PSL Wyzwolenie)
• dymisja ministra robót publicznych Józefa Pruchnika, na jego miejsce powołany został Andrzej Kędzior (PSL Piast)
• ministrem komunikacji został Stanisław Stączek (PSL Lewica)
• dymisja Wincentego Witosa, zastąpił go Franciszek Wójcik (PSL Lewica)

Przypisy