Dyskusja:Sanskryt
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Forum
Na forum [gazeta.pl] jeden z dyskutantów napisał:
Ale mam uwagi co do tekstu o sanskrycie. Jest tam taka tabelka, porównująca słowa sanskryckie, polskie, łacińskie i angielskie. Ciekawa jest, bo kto nie lubi takich zestawień:-) Tyle tylko, że żadne ze słów sanskryckich nie jest zapisane poprawnie. "sto" to nie "satem", ale "śata". "ojciec" i "matka" kończą się na r samogłoskowe, które w innych miejscach Wikipedii związanych z sanskrytem widziałam zapisywane jako "ry" (Rygweda). Więc konsekwentnie byłoby "matry" (matka), albo "mata" (forma nominatiwu, poprzednia to temat). A w ogóle "ojciec" to nie "patry/pata", ale "pitry/pita". O długich samogłoskach to pewnie nawet nie warto mówić;-)
Co w takim razie mamy zrobić? Które dane są poprawne, czy może i jedne i drugie odnoszą się do sanskrytu, ale na różnych etapach jego rozwoju? Gdarin 08:33, 31 paź 2003 (CET)
Niestety, wstyd się przyznać, ale powyższe uwagi są w pełni uzasadnione. Sto to "śata", nie wiem, skąd wzięto "satem" :( Co do "ojca" i "matki" - rzeczywiscie powinno być "pitr" i "matr" (właściwie maatr - z dlugim "a") z "r" samogłoskowym na końcu obu wyrazów. Podawanie tu nominatywu nie ma sensu, bo zwyczajnie tak sie nie robi - zawsze w przypadku sanskrytu podaje się temat. Idealnie by było, gdy dało sie tu wstawić znaczek oznaczający "r" samogłoskowe. Co do zapisu jako "ry" - co innego, gdy podaje sie spolszczone nazwy, gdzie utarło się "r" samogłoskowe zapisywawac jako "ry" (rygweda, Kryszna), a co innego gdy podaje się wyraz sanskrycki... Na razie przychodzą mi dwa rozwiazania - wywalić tę tabelkę czym prędzej, bo rzeczywiscie wstyd, albo poszukać słów, z ktorych zapisem nie będzie problemu, a które też wskazują na pokrewieństwo języków - tego drugiego jednak osobiście nie podejmę się zrobić - nie w najbliższym czasie.
Po chwili zastanowienia: można wykorzystać taki uproszczony sposób trakskrypcji, który stosuje się czasem, zwłaszcza w internecie, gdzie brakuje specjalnych znaków: długie samogłoski oznacza sie tam albo podwojeniem albo dużą literą, r samogłoskowe zapisuje się jako "R" - ale to by chyba wymagało jakiś ustaleń, prawda? Ja cytuając sankryckie fragmenty wykorzystuje na razie właśnie ten sposób. Mortal 13:25, 31 paź 2003 (CET)
Jeszcze jedna uwaga do tej samej tabelki. Wydaje mi się, że polskie słowo "matka" jest tu nie na miejscu (podobnie jak nie było by "mama" i "mamusia"). "Matka" to zdrobnienie od "mać" (por. "nać" i "natka"), a samo "mać" z kolei jest zdrobnieniem od "macierz". I chyba właśnie "macierz" powinno się tu znaleźć, to (o ile wiem) najstarsza znana forma tego wyrazu w językach słowiańskich, na pewno występuje jeszcze w najstarszych zabytkach pisanych języka polskiego. Zresztą właśnie "macierz" ujawnia podobieństwo do swoich odpowiedników w innych językach. (Jurgi)
[edytuj] Wymowa sanskrytu i polski zapis
Chciałbym rozpocząć dyskusję mającą na celu ustanowienie standardów zapisu terminow sanskryckich. Wymowa nie jest jednolita, wbrew temu co sugerują niektórzy i jest wiele szkół. Każdy kto był w Indiach lub miał kontakt z Hindusami znającymi sanskryt wie, że wymawiają oni rozmaite słowa różnie, zależnie od regionu z którego pochodzą. Znalazłem zestawienie wymowy, a tym samym zapisu sanskryckich słów po polsku. Poniżej podaje linki. Proszę potraktować to jako propozycję wzorca, którym na Wiki będziemy się posługiwać. Oczywiście mile widziane inne propozycje.
A oto linki:
Miło byłoby gdyby wypowiedział się ktoś znający się na rzeczy. :-) Brosen 18:03, 10 gru 2004 (CET)
-
- Drogi Kolego,
-
- kwestia zażartej dyskusji na temat wymowy i polskiego zapisu sanskrytu jest równie stara jak ja, tzn. sięga 1957 roku, kiedy to nierozważnie rozpoczął ją był ks. Franciszek Tokarz. Rezultatem tej dyskusji jest to, że mamy w Polsce 6 (sześć!) szkół zapisu sanskrytu: krakowsko-wrocławską, starą warszawską, nową warszawską, poznańską oraz lubelską. Niżej podpisany jest wrogiem wszystkich tych szkół (gwoli prawdy, sam jest - niestety - autorem ostatniej z wymienionych), wpędzających polską indologię w zaułek zaściankowości, gdy cały świat odchodzi od transkrypcji narodowcyh na rzecz jednolitej transkrypcji międzynarodowej, my Polacy pogrążamy się w jałowych sporach, czy pisać "cz" czy "ć", "ry" czy "ri", czy może "r", a może - jak prof. Eugeniusz Słuszkiewicz - "r(i)"?
-
- Jeśli chodzi o zamieszczone obrazki (skopiowane z jednej z książek bhaktów Kr.s.n.y - to w zasadzie informacje tam zawarte są poprawne, za wyjątkiem informacji, że "jña" należy czytać jak "gja" - jest to wymowa w hindi i bengalskim, natomiast poprawna sanskrycka wymowa tej sylaby to "dźnia". noychoH 22:40, 17 sie 2006 (CEST)
[edytuj] Czy ilustracja jest aby poprawna?
tekst mi wygląda na napisany alfabetem tamilskim, więc raczej nie sanskryt, który zapisuje się devanagari --Enzo Salviati 19:21, 11 sie 2005 (CEST)
-
- Niestety, Drogi Kolego, masz słaby wzrok, tekst na ilustracji (Rigveda MS2097.jpg) jest zapisany w devanagari. Co zresztą nie przeszkadza faktowi, że sanskryt w ciągu wieków w różnych częściach Indii [sensu largissimo] był zapisywany różnymi alfabetami, w tym i tamilskim, bardzo często w kannaryjskim lub bengalskim, na porządku dziennym w nepalskim i kaithi, bywało że w tybetańskim i birmańskim, a nawet w khmerskim i jawajskim (w zasadzie, zresztą, żadne z tych pism to nie alfabet, tylko tzw. abjad (abdżad)). Tak jak w czasach współczesnych bywa zapisywane w piśmie łacińskim. A nawet bardziej. Tylko na terenach nadgangesowych i w Madhya Pradeśu pismem dominującym zawsze było devanagari, nie tylko dla sanskrytu, ale i dla innych języków miejscowych [poza muzułmańskiego urdu, używającego pisma arabskiego, jak to i dziś w Pakistanie]. noychoH 22:26, 17 sie 2006 (CEST)
Co za--za preproszeniem--idiota przywrócił formy "rewitalizacji" i "neologizmów" zamiast bardziej polskie i tutaj odpowiednie formy "ożywienia" i "nowotworów językowych"? I jeszcze jedno--w tabeli porównawczej języków poprawna łacińska forma bezokolicznika czasownika "być" jest "esse", a nie "fui", jak tam ktoś bezmyślnie napisał.
- Zamiast angazowac sie w wyzywanie ludzi od idiotow podpisz sie pod swoja edycja. Slowa "neologizm" i "rewitalizacja" sa uzywane w jezyku polskim i polskiej wikipedii, a to pierwsze z pewnoscia jest bardziej poprawne niz taki pokraczny twor jak "nowotwor jezykowy". Tadeusz Dudkowski 10:39, 11 lut 2007 (CET)
- To ja zrobiłem, termin nowotwór językowy istnieje, ale jest (bardzo rzadko używanym) ścisłym odpowiednikiem terminu "neologizm". Podobnie jak "rewitalizacja", "neologizm" nie jest anglicyzmem, ale słowem od dziesięcioleci utrwalonym w języku polskim. W tabeli powinno być fui - język łaciński ma kilka bezokoliczników, w tym fuisse. Forma fui jest tu odpowiednia jako pokrewna do podannych form sanskryckich i polskiego "być". Proszę na przyszłość nie wprowadzać zmian bez sprawdzenia, czy nie są błędne. Laforgue (zieew) 02:43, 21 mar 2007 (CET)
[edytuj] Pisownia
Proponuję w nazwach sanskryckich i indyjskich opartych na angielskiej pisowni zamienić wszystkie "y" i "j" na "j" i "dż". Wtedy te nazwy przestaną być kalką angielskich i będą zgodne z polską ortografią. Należałoby to zrobić masowo w całej polskiej Wikipedii zarówno w nazwach jak i treściach artykułów. 91.94.175.185 (dyskusja) 18:50, 24 kwi 2008 (CEST)
