Wikipedia:SDU/Franciszek Rychnowski

Z Wikipedii

Przed głosowaniem zapoznaj się proszę z zasadami i zaleceniami dotyczącymi tego głosowania!

Franciszek Rychnowski (Dyskusja)

zostawiono. – jozef-k ? 15:04, 31 paź 2006 (CET)

Głosowanie przedłużono - Ludmiła Pilecka ⇒ dyskusja 00:10, 24 paź 2006 (CEST)

Po konsultacji na ircu wstawiam to tutaj jako hoax. Niby google znajduje po nazwisku (po pseudo już nie), ale to sa same nieznaczące strony, powtarzają się podobne stwierdzenia. Jeśli to nie hoax to przepraszam, ale lepiej dmuchać na zimne. Herr Kriss 22:13, 16 paź 2006 (CEST)

• Ważny update: myślę, że warto zapoznać się z tym info w dyskusji i rozważyć weryfikację głosów. Resztę dywagacji przerzucam do dyskusji. -- (lcamtuf) 23:06, 21 paź 2006 (CEST)
• Update - mocno przeredagowałam artykuł, zostawiając jedynie w miarę sprawdzalne informacje. Proszę o weryfikację głosów. Gytha 22:56, 23 paź 2006 (CEST)

To zakończone już głosowanie dotyczyło artykułu, który został zachowany na Wikipedii.

---

Usunąć

1. Dziwna ta biografia, imo hoax... >Antares< >info< 22:24, 16 paź 2006 (CEST)

   Źródeł! -- (lcamtuf) 23:17, 16 paź 2006 (CEST) - po zmianach -- (lcamtuf)° 22:59, 23 paź 2006 (CEST)

   Herr Kriss 17:31, 17 paź 2006 (CEST) jak beda zrodla, to zmienie glos. Herr Kriss 19:25, 25 paź 2006 (CEST)

2. --Starscream 17:35, 17 paź 2006 (CEST) Wielkie rzeczy
3. Smat 18:50, 18 paź 2006 (CEST) Zbyt dużo wątpliwości co do istnienia osoby
4. VanRichter 17:53, 19 paź 2006 (CEST)
5. DingirXul ^Dyskusja 22:41, 21 paź 2006 (CEST)

   Mchl^μχλ 10:44, 22 paź 2006 (CEST) Traktować ten głos jako: "Usunąć w takiej postaci, zostawić po oddzieleniu prawdy od fikcji"

   Za pozwoleniem sobie wypożyczę sformulowanie: "Usunąć w takiej postaci, zostawić po oddzieleniu prawdy od fikcji". --Luděk 21:45, 22 paź 2006 (CEST) Po gruntownych zmianach przeprowadzonych przez Gythę skreślam swój wyrok. --Luděk 14:57, 25 paź 2006 (CEST)

   Migatu 19:21, 23 paź 2006 (CEST) Z powodu alergi na hoaksy... - przy Batucie też były źródła - była nawet tabliczka z imieniem i nazwiskiem... No dobra...Migatu 10:11, 26 paź 2006 (CEST)

6. jedyooo ^TALK 19:22, 23 paź 2006 (CEST)
7. messerWoland ^dyskusja 19:23, 23 paź 2006 (CEST)
8. Mαяcιи n ® 19:49, 25 paź 2006 (CEST)
9. Arfrever F. Taifersar Arahesis ^DISCVSSIO 14:37, 29 paź 2006 (CET)

---

Zostawić

1. --DaKa 22:26, 16 paź 2006 (CEST) Najmniejszych powodów, dla których miałby to być hoax, nie widzę. Jego nazwisko pojawia się na różnych stronach, a to kandydata na posła, a to zakładu energetycznego, a to w protokole konferencji na UJ. Czyżby szara sieć zmówiła się i podrzuciła nam kolejne kukułcze jajo?
2. Mathiasrex 22:28, 16 paź 2006 (CEST)Wszelkiej maści nieszkodliwi ekscentrycy welcomed.
3. Gugla się strona z witryny UJ. Picus viridis ^RSVP? 23:04, 16 paź 2006 (CEST)

   Bansp 23:05, 16 paź 2006 (CEST) Wonieje z lekka, popatrzę i poczekam (na źródła) Bansp 23:55, 21 paź 2006 (CEST)

4. Haox to chyba nie jest - a postać jest ciekawa i ma wystarczające dokonania, żeby ją zostawić, choć artykuł wymaga IMHO solidnej weryfikacji. Polimerek 23:43, 17 paź 2006 (CEST)
5. marcin@marcin 17:30, 19 paź 2006 (CEST)
6. --Strongfort 18:24, 19 paź 2006 (CEST)nie hoax, czytałem o nim

   Mógłbyś podać, gdzie? Kilka osób tu woła o źródła ;-) Gytha 18:50, 19 paź 2006 (CEST)

   Popularyzatorsko-historyczny artykuł autorstwa Andrzej Pilipiuk w upadłym już magazynie "Portal". Była ilustracja pokazująca fragment patentu na urządzenie Rychnowskiego, na oko autentyczna. --Strongfort 11:35, 25 paź 2006 (CEST)

   Mchl^μχλ 19:02, 19 paź 2006 (CEST) Uzasadnienie w dyskusji.Zmiana głosu Mchl^μχλ 10:44, 22 paź 2006 (CEST)

7. Wujaszek re:? 09:24, 20 paź 2006 (CEST)
8. Po zmianach jest OK, powiedzmy ency za wkład w rozwój pseudonauki i nawiązania książkowe. Na stronie dyskusji warto podsumować to, co było w artykule lub znaleźliśmy na sieci, a czego nie udało się zweryfikować. -- (lcamtuf)° 22:59, 23 paź 2006 (CEST)
9. Mchl^μχλ 23:05, 23 paź 2006 (CEST) Po zmianach
10. Semper malus 01:44, 24 paź 2006 (CEST)
11. – jozef-k ? 02:54, 24 paź 2006 (CEST)
12. Allgau ^(UMRÆÐAN) 10:45, 24 paź 2006 (CEST)
13. Garcia 20:04, 24 paź 2006 (CEST) Powiedzmy, że może zostać.
14. Lajsikonik^Dyskusja 03:08, 25 paź 2006 (CEST) Po zmianach, może być
15. po zmianach Szumyk ✉ 11:05, 26 paź 2006 (CEST)
16. Staszek Szybki Jest ^{Księga skarg i zażaleń} 09:12, 28 paź 2006 (CEST)

---

Dyskusja

(dyskusja przeniesiona z góry -- (lcamtuf) 23:06, 21 paź 2006 (CEST))

• Wszyscy: to jest materiał Batuta-grade. Najambitniejsze wyszukiwalne "źródło" to artykuł na anonimowej stronie na republika.pl ([1]) autorstwa rzekomo Rychnowskiego. Rychnowski w 1920 pisze o "lejkocytach". Problem w tym, że zostały one odkryte dopiero kilka lat później (1922). Poza tym praca ta używa momentami dziwnie nowoczesnych zwrotów, np. "słuchać jak trawa rośnie", "krwawa nagonka", a anachronicznej pisowni używa jakoś dziwnie często głównie przy terminach "naukowych" (materja, fotografja) - powinien na to rzucić okiem jakiś lingwista. Większość hitów w Google, np. przytoczony przez DaKę na stronie elektrowni ([2]), to podobnie wyglądające posty na forach dyskusyjnych wykonywane przez osoby z krótkim stażem na tych forach... jakiekolwiek namacalne źródło? ktokolwiek? warto sprawdzić... Autorem mikroskopijnej wzmianki na stronie UJ jest ten człowiek - może ma on dojście do materiałów, a może bierze udział w hoaxie ;) -- (lcamtuf) 23:17, 16 paź 2006 (CEST)
  • http://www3.uj.edu.pl/Muzeum/wytw/wytworcy.pdf Picus viridis ^RSVP? 23:24, 16 paź 2006 (CEST)
    • No o tym mówie jako o mikroskopijnej wzmiance (która ma ćwierć zdania i powołuje się na nieosiągalny materiał). -- (lcamtuf) 23:28, 16 paź 2006 (CEST)
• Postać Franciszka Rychnowskiego, inżyniera ze Lwowa, jest wzmiankowana w kilku opowiadaniach Andrzeja Pilipiuka ze zbioru 2586 kroków. Jeden z cytatów niżej, w dyskusji. Nie przesądza to o nieistnieniu inż. Rychnowskiego, ale IMO każe na sprawę spojrzeć jeszcze bardziej podejrzliwie. Gytha 17:13, 17 paź 2006 (CEST)
  • W dyskusji podałem 2 karty katalogowe z BJ. Picus viridis ^RSVP? 17:29, 17 paź 2006 (CEST)
    • W świetle tego nie ma raczej podstaw żeby wątpić, że postać istniała. Może nawet była ency - pytanie tylko, co jest jej dorobkiem, co fantazją literacką (patrz dyskusja), a co zupełnym absurdem? Z trzeciej ręki wiemy, że był prawdopodobnie na liście gości wystawy w Paryżu; artykuł mówi, że dostał pierwszą nagrodę. Gytha ma sporo racji, w tej chwili mamy faktów na kasowalnego substuba, parę dokumentów w Internecie, które nie układają się w spójną całość (uznany wynalazca, wariat, czy postać literacka?). Źle stałoby się, gdyby SdU+ pozostawiło ten artykuł w obecnej postaci. -- (lcamtuf) 23:55, 17 paź 2006 (CEST)

(pozostała dyskusja)

• Coś mi się z czymś kojarzy. Nie mam niestety PSB na "R". Gdzieś o tym (na papierze) czytałem. Picus viridis ^RSVP? 22:24, 16 paź 2006 (CEST)
  • Ciekawie się robi, także zważywszy na deklaracje republikanina, który księgi Rychnowskiego przepisał. A z tą archaizacją to nie jest tak, że tylko terminy techniczne takie są, więcej tam tego jest tak na szybki rzut oka, a przepisywacz zastrzegł się (być może sprytnie), że pisownię unowocześnił. Ja w każdym razie będę sprawę obserwował i w razie czego głos wycofam. Dałem znać o tym głosowaniu głównemu autorowi (to dobra praktyka), miejmy nadzieję, że nas wkrótce oświeci. Bansp 00:21, 17 paź 2006 (CEST)
    • Ja też obserwuję z zapartym tchem, bo czego jak czego, ale pewności tutaj z pewnością nie mam. Picus zdaje się napisał maila do człowieka z UJ, który w swojej pracy miał wzmiankę o tej postaci. Z językiem masz rację, patrzyłem od końca, gdzie archaizmów mniej... Zobaczymy... -- (lcamtuf) 00:29, 17 paź 2006 (CEST)
      • Mail na stronie domowej doktoranta jest sprzed co najmniej 7 lat (Kluza obronił się w 1999); wysłałem maila do Muzeum UJ. Picus viridis ^RSVP? 12:49, 17 paź 2006 (CEST)
    • Dziwne to... Mchl^μχλ 10:51, 17 paź 2006 (CEST)
  • Mi też się z czymś czytanym na papierze kojarzy i nawet wiem z czym, ale to może być zupełnie inne nazwisko ;-), a sprawdzić mogę dopiero po powrocie do domu, czyli koło 16.30. Jeśli mam rację, to sprawy pewnie nie przesądzi, ale pewne wskazówki da. Gytha 09:27, 17 paź 2006 (CEST)
    • Powinno być w jakimś słowniko chemoków czy inżynierów. Picus viridis ^RSVP? 12:49, 17 paź 2006 (CEST)
  • Może ten link się przyda ? http://www.literature.at/webinterface/library/ALO-BOOK_V01?objid=17551 Ewkaa 11:11, 17 paź 2006 (CEST)
    • Ano właśnie; bo w BN ani BUW nie ma w katalogach internetowych; w UJ jest cos takiego: http://www.bj.uj.edu.pl/PKA/karty.php?kat=2295&offset=274 i kolejna karta. Picus viridis ^RSVP? 12:49, 17 paź 2006 (CEST)
• To był mój pradziadek. Inżynier Franciszek Rychnowski ze Lwowa - kwestia z dialogu opowiadania Vlana Andrzeja Pilipiuka. To nazwisko przewija się przez kilka opowiadań ze zbioru 2586 kroków, zawsze w kontekście jakichś XIX-wiecznych wynalazków, na ogół związanych z elektrycznością. Oczywiście to sprawy nie przesądza, bo postać może być autentyczna. Gytha 16:41, 17 paź 2006 (CEST)
  • W De la Terre à la Lune Verne'a występuje Ardan; to Nadar będzie niency? Picus viridis ^RSVP? 17:29, 17 paź 2006 (CEST)
    • Ja nie zaprzeczam istnieniu osoby, ale sugeruję większą ostrożność. Z podanych kart katalogowych wynika, że Franciszek Rychnowski vel Iks Won Chyr vel Franz Dyonis Rychnowski de Welehrad napisał trzy pozycje, z których dwie zostały wydane nakładem autora (jedna z nich, na oko, może dotyczyć tzw. obecnie medycyny alternatywnej). Na razie nie ma natomiast źródeł potwierdzających inne informacje. We wspomnianej przeze mnie książce jest opowiadanie Mars 1899, tratujące o nawiązaniu w końcu XIX wieku kontaktu z Marsjanami, tuszowanego następnie przez władze sowieckie, z karą śmierci za każdą o tym wzmiankę włącznie. Znajdują się w nim potwierdzające to "cytaty" z prac bądź listów Lenina, Dzierżyńskiego, Stalina, Popowa i:

Jakoś na początku 1896 roku, wkrótce po zakończeniu moich prac w Rumunii, gdzie instalowałem piece grzewcze w zamkach królewskich w Sinaja (za co byłem odznaczony medalem złotym), zgłosił się do mnie rosyjski uczony-amator hrabia Kokuszew, Zapytywał, czy potrafiłbym zrobić lampy łukowe o mocy światła pięciu tysięcy świec. (...) Pytałem oczywiście hrabiego, w jakim celu taką iluminację stepu chce robić, on zaś opowiedział, że to dla komunikacji z Marsyjanami. (...) Inż. F.D. Rychnowski, "Rozliczne przykłady mojej działalności zagranicznej", Lwów 1923.

Można by było podejrzewać, że umieszczenie hasła w Wikipedii mogłoby służyć Pilipiukowi do pewnego rodzaju uprawdopodobnienia stworzonej przez niego (na bazie realnie istniejącego człowieka) postaci, być może w jakichś jeszcze nieopublikowanych utworach odgrywającej większą rolę - nie twierdzę, że tak jest, ale taka myśl mi przez głowę przemyka. Dlatego sądzę, że trzeba by zostawić w tym artykule tylko zweryfikowane fakty i że należy się mu szczególnie przyglądać, by nie zaczęły się w nim pojawiać jakieś dziwne informacje. Gytha 18:59, 17 paź 2006 (CEST)

Ja z tego artykułu nie rozumiem, które informacje dotyczą rzeczywistej osoby, a co jest wynikiem fikcji literackiej. Czy artykuł opowiada o postaci z opowiadań Andrzeja Pilipiuka, czy opowiada o rzeczywistej osobie? (BTW: Josef Švejk - Szwejk też istniał w rzeczywistości, ale wyglądał i zachowywał sie nieco inaczej, niż potem napisal Jaroslav Hašek). --Luděk 09:37, 19 paź 2006 (CEST)

• Uzasadnienie mojego (Mchl^μχλ) głosu: Postać na tyle zagadkowa, że może mieć swój artykuł. Skoro jest artykuł opisujący historię Henryka Batuty (którego ulicę mam pod balkonem ;) ), to i Rychnowskiemu się należy. Trzeba tylko śledztwo przeprowadzić :). Mchl^μχλ 19:02, 19 paź 2006 (CEST)

Aktualnie nikt nie jest w stanie rozróżnić (nawet ci, co głosują za zostawieniem artykułu), co jest w artykule prawdą, a co fikcją literacką. Dlatego taki artykuł nie powinien w takiej formie istnieć: Musi być jasne, co jest prawda, a co fikcja. Obawiam się, że chodzi o pewnego rodzaju atak na Wikipedię, bo dziś wieczorem pojawiło się sporo innojęzycznych wersji na innych Wikipediach i są założonę przez ten sam IP adres (83.5.249.108 lub 83.5.235.116, oba odpowiadają tej samej nazwie aasx116.neoplus.adsl.tpnet.pl): cs, da, de, eo, eu, fr, hu, is, it, pl, pt, ro, sk, sv, tr. Wyżej wymieniony polski adres IP 83.5.249.108 dziś wieczorem dodał wszystkie interwiki na cs.wikipedia, ale nie dodał odnośników tych na polską wersję. Również ciekawe jest, że autor artykułu w polskiej Wikipedii w żaden sposób nie reaguje na fakt, że prawdziwość przez niego podanych informacji została zakwestionowana. --Luděk 22:13, 21 paź 2006 (CEST)

Co ciekawe, Rychnowski pojawił się też na en.wiki, ale niestety wyparował ([3]). -- (lcamtuf) 00:46, 23 paź 2006 (CEST)

• Z żalem stwierdzam, że pan Kluza, pracownik Muzeum UJ, nie odpowiedział na moje pytanie wysłane e-mailem. Picus viridis ^RSVP? 22:55, 21 paź 2006 (CEST)
• Poszukałam jeszcze tam, gdzie powinny zbiory lwowskie trafić, czyli w Zakładzie Naukowym Ossolińskich i znalazłam potwierdzenie, że problemami ogrzewania się FR zajmował. Jest karta katalogowa [4], czyli: Rychnowski Franciszek: Kalorystat, nowy patentowany piec do centralnego ogrzewania do ogrzewania mieszkań, zbudowany przez Franciszka Rychnowskiego... Z tablicą. Lwów 1897, odb. z Czasopisma Technicznego. Jest jeszcze: Rychnowski: Omnia in sole. Reminiscencje naukowe [5], a z dopisku na niej wynika, że pseudonim powinien brzmieć Iks won Chyr (anagram nazwiska). W całym haśle bardzo intrygują mnie dwie rzeczy: owe pierwsze miejsce na Wystawie Światowej w Paryżu i te barwne fotografie. Wydaje mi się, że takie fakty powinny być co najmniej odnotowane w wychodzących w tym czasie czasopismach. Może ktoś by mógł poszukać w jakichś zbiorach: Kraków, Wrocław? Gytha 00:25, 23 paź 2006(CEST)
  • • • Postać jest jak najbardziej ency. A to, że zgromadzone informacje nie do końca o tym świadczą to już inna sprawa. Faktem jest, że dostał nagrodę na Wystawie Światowej w Paryżu w 1878. Radzę przeczytać coś o eteroidzie, który odkrył Rychnowski - co jest prawdopodobnie tym samym co odkryty przez Wilhelma Reicha orgon. Inna sprawa, że był zaszczuty i przemilczany przez "oficjalną" naukę co teraz powoduje, że jego biogram może łatwo stanowić kanwę hoaxu. Można na przykład napisać, że potwierdził istnienie śpiącej królewny. Inna sprawa, że już lord Byron powiedział, że nic nie jest bardziej niesamowite niż prawda. Mathiasrex 19:45, 23 paź 2006 (CEST)
        • A jakies zrodla? O to tu sie rozchodzi. Herr Kriss 20:07, 23 paź 2006 (CEST)

---

• Kiedy tworzyłem to hasło w najśmielszych myślach nie przychodziło mi do głowy, że wywoła ono takie zamieszanie. Bardzo wielu wikipedystów uważa, że jeśli czegoś nie ma w internecie (rozumianym najczęściej jako Google) to to na pewno nie istnieje. Wpisując w dowolną wyszukiwarkę imię i nazwisko własnego dziadka albo babki najczęściej dowiemy się, że nic na ten temat nie wiadomo... A raczej trudno wątpić w istnienie dziadka, który siedzi po drugiej stronie stołu. Otóż nawet najlepsze wyszukiwarki indeksują nie więcej niż 5% (sic!) zawartości sieci. "Reszta jest milczeniem!" Taka technologia i już.

Co do Franciszka Rychnowskiego to jest on postacią jak najbardziej autentyczną. Nie lubią go natomiast gremia lewicowe z kilku powodów. Jednym z nich było rozpędzanie strajkujących lewaków z rewolwerem w dłoni. Lepiej więc, żeby nikt o nim nie pamiętał. Przemilczenie to ulubiona broń czerwonych...

I jeszcze jedna uwaga. Wikipedia niemiecka wątpi poważnie w zasługi Jana_Szczepanika. Może i on to jakaś fatamrugana... Renek 20:01, 28 paź 2006 (CEST)

Renek => problem nie w tym, że FR nie ma w Internecie (bo jest), ale że trudno znaleźć o nim jakiekolwiek informacje poza Internetem. I to jest główny problem. A osobiście radziłabym bardzo ostrożnie podchodzić do tego, co FR napisał sam o sobie i swoich działaniach - jeśli zamieszczone pod podanymi linkami teksty są autentyczne, wyłania się obraz człowieka ogarniętego manią prześladowczą, przekonanego o doniosłości swoich "odkryć" i o wszechświatowym spisku mającym go tego wszystkiego pozbawić. Natomiast jeśli autentyczny jest też ten beletrystyczny tekst "Co będzie w roku 2913-tym?" (jesteś w stanie to jakoś udowodnić? Karta katalogowa, okładka książki wraz ze stopką wydawnictwa), być może należałoby też w haśle dopisać "jeden z pionierów polskiej fantastyki". ;-)

O Franciszku Rychnowskim rozmawiałam też z redaktorem naczelnym Młodego Technika, człowiekiem, który wyszukiwał kiedyś (bądź zlecał wyszukiwanie) takich zapoznanych polskich wynalazców. To, że na wzmianki o FR się nigdy nie natknął być może nawet bardzo dziwne nie jest (w archiwach warszawskich mało jest czasopism z zaboru austriackiego), ale stwierdził, że, nauczony doświadczeniem, z takich publikacji zrezygnował. Podobno niezwykle trudno jest odzielić prawdę od fikcji nie tylko w opisach własnych prac danego człowieka, ale i we wzmiankach prasowych, dokonywanych często przez ludzi mających niewielkie pojęcie o opisywanym temacie. Zwrócił też uwagę, że koniec XIX i początek XX wieku to okres gwałtownych odkryć i wynalazków, często dokonywanych przez szerzej nieznane wcześniej osoby, co stanowiło często pożywkę dla fantazji, a co najmniej prowadziło do odnotowywania różnych dziwnych "doświadczeń" - nie wiadomo bowiem było, co za chwilę nie okaże się doniosłe i przełomowe (dość zresztą wspomnieć, jakie substancje Edison usiłował wykorzystać w żarówce). Wielu też ludzi, mających na swoim koncie jakieś rzeczywiste dokonania czy wynalazki, kierowało się później w stronę tego, co nazwalibyśmy dziś co najmniej pseudonauką lub wręcz fanatastyką (nienaukową ;-)). Może to też być casus Franciszka Rychnowskiego... Gytha 14:45, 31 paź 2006 (CET)

---

A poza tym uważam obecny kształt artykułu za wykastrowanie faceta! Renek 10:46, 29 paź 2006 (CET)

Powiedz, gdzie szukać o nim wiarygodnych informacji, to męskość mu wróci ;) Mchl^μχλ 12:08, 29 paź 2006 (CET)

---