Splamienia (buddyzm)
Z Wikipedii
Splamienia (sanskryt klesha, pali kilesa, angielski afflictions, delusions) - kluczowy w buddyzmie termin. Splamienia powodowane odpowiednią karmą są obok Niewiedzy głównym warunkiem istnienia Cierpienie (Dukkha).
Spis treści |
[edytuj] Pojęcie splamień w podejściu Hinajany i Mahajany
Z punktu widzenia nauk Mahajany istnieją dwa wzorce kultywowania, podejście Arhata związane z Hinajaną, oraz podejście Bodhisattwy związane z Mahajaną. Zgodnie z teorią buddyzmu Hinajany splamienia są stanami konceptualnymi bardziej lub mniej subtelnymi związanymi ze szkodliwymi emocjami, które muszą być usunięte przez Arhata, aby zrealizować wyzwolenie od Cierpienie (Dukkha). Natomiast całkowite usunięcie wszystkich negatywności i błędów wiąże się jeszcze z usunięciem bardziej subtelnych przeszkód, mianowicie zaciemnień od Niewiedzy. Zaciemnienia od Niewiedzy, według nauk Mahajany, usuwa się dopiero podczas zrealizowania Doskonałego Oświecenia (sanskryt Anuttara Samjak Sambhodi) w wyniku praktyki Bodhisattwy. Bodhisattwa w zamian splamień ze szkodliwymi emocjami kultywuje umysł oświecenia zwany w sanskrycie Bodhiczittą. Bodhiczitta jest tu związana z mądrością postrzegania i reagowania na rzeczywistość i wiąże się, poprzez odczuwanie nieuwarunkowanej miłującej dobroci, wyłącznie z pożytkiem i szczęściem dla siebie i dla innych czujących istot. Splamienia zawsze wiązą się z postrzeganiem rzeczywistości nie do końca takiej jaką jest, lecz raczej jaką wydaję się tylko pojawiać oraz reagowaniem na nią w sposób nie do końca właściwy, często z odczuwaniem żalu, wstydu bądź straty. Bodhisattwa odczuwając Bodhiczittę nie porzuca więc wszystkich emocji, a tylko te niewłaściwe i szkodliwe związane ze splamieniami umysłu.
[edytuj] Podział splamień umysłu
Wyróznia się następujące typy splamień.
- 6 rdzennych splamień:
(5 rdzennych splamnień, które nie są poglądami):
-pożądanie (obiektów przyjemności)
-gniew (niechęć do obiektów mogących zrobić krzywdę w przeszłości, obecnie lub w przyszłości)
-pomieszana duma w stosunku do niżej, równie, wyżej usytuowanych, w przypadku posiadania obiektu dumy - uczucie równości w stosunku do lepszych, fałszywa duma z powodu niewłaściwie zrobionych rzeczy)
-ignorancja (pomieszany umysł)
-pomieszane zwątpienie (negatywne emocje względem oczywistych prawd, np. prawa czynów karmicznych, czterech szlachetnych prawd...)
-(Jedno rdzenne splamienie) pomieszany pogląd, który dzieli się na pięć typów:
- pogląd inherentnie istniejącego istnienia “ja”(pojedynczego, niezależnego i niezmiennego wyobrażenia istniejącej samej z siebie tożsamości uwarunkowanej przez 5 skupisk)
- skrajny pogląd na przeszłość lub przyszłość (trwałej lub nie trwałej tożsamości siebie, która nie istniała przed narodzinami i nie będzie istnieć po śmierci)
- utrzymywanie błędnego poglądu jako bezbłędnego
- utrzymywanie niemoralnego prowadzenia się jako właściwego (np. hedonizm lub niewłaściwa asceza)
- błędny pogląd na temat 10 niewłaściwych czynów, takich jak błędne poglądy na temat, Dharmy, prawa czynów karmicznych, inherentnego istnienia zjawisk...
- Inne podrzędne splamienia:
-20 drugorzędnych splamień:
wściekłość, uraza, zawiść, skąpstwo, nieszczerość, złośliwość, hipokryzja, oszustwo, samo-glorywikacja, okrucieństwo, bezwstydność, nie zażenowanie, letargia, agitacja, nieufność, lenistwo, niesumienność, zapominalstwo, dystrakcja, brak introspekcji
Źródło:
- Notatki o Lamrim, fragmenty przetłumaczone na język polski: http://www.geocities.com/lamrimnotes/notatki.html
[edytuj] Bibliografia
- Je Gampopa "Gems of Dharma, Jewels of Freedom", Altea Publishing. ISBN 978-0-9524555-0-9
- Geshe Kelsang Gyatso "Joyful Path of Good Fortune: The Complete Buddhist Path to Enlightenment", Tharpa Publication. ISBN 978-0-948006-96-8