Sprawa tajnych więzień CIA w Europie

Z Wikipedii

Tajne więzienia CIA w Europie - domniemane więzienia które miały jakoby znajdować się w niektórych krajach europejskich, tym Polsce i służyć do nielegalnego przetrzymywania osób podejrzanych przez rząd USA o terroryzm.

Sprawa zaczęła się od artykułu Dany Priest w Washington Post^[1], w którym opisała system tajnych więzień CIA i oskarżyła nie wymienione z nazwy "kraje wschodnioeuropejskie" o goszczenie nielegalnych więzień. Jednocześnie przyznała, że kraje te pozostały anonimowe na skutek nacisków ze strony Białego Domu^[2][3]. Następnego dnia Tom Malinowski z nowojorskiego oddziału Human Rights Watch ogłosił, że tymi krajami są Polska i Rumunia^[4]

Sprawa tajnych więzień wywołała duże poruszenie w kraju i na świecie.

[edytuj] Śledztwo Rady Europy

4 listopada 2005 przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy René van der Linden ogłasza, że zgrupowanie spróbuje wyjaśnić sprawę. 7 listopada szwajcarski senator i były prokurator Dick Marty zostaje mianowany szefem komisji mającej wyjaśnić zarzuty. 25 listopada Marty ogłasza, że będzie próbował zweryfikować zarzuty m.in. przez porównanie obrazów satelitarnych z okresu działalności rzekomych więzień z Centrum Satelitarnego UE, jak również szczegóły lotów które miało wykonywać CIA z europejskiej agencji kierowania ruchem lotniczym Eurocontrol.

24 stycznia 2006 w raporcie ze śledztwa stwierdza, że jest mało prawdopodobne, by rządy europejskie nie wiedziały o nielegalnej działalności CIA w Europie^[5]. Ogłasza także, że uzyskał wszystkie dane o które prosił z europejskich centrów satelitarnego i lotniczego. 7 czerwca 2006 ogłasza ostateczny raport ze śledztwa^[6] , w którym twierdzi że zdemaskował światową pajęczynę która służyła CIA do sekretnego i nielegalnego przewożenia i przetrzymywania więźniów podejrzanych o terroryzm, a w której dobrowolnie uczestniczyło 14 państw-członków Rady Europy. 27 czerwca 2007 Zgromadzenie Parlamentarne uchwaliło nowy raport.^[7][8]

Według nowego raportu Rady Europy, CIA miała w latach 2003-2005 tajne więzienia w Polsce i Rumunii, w których przetrzymywano osoby podejrzane o terroryzm. Rzecznik polskiego MSZ twierdzi, że nie było tajnych baz w Polsce. Rzecznik koordynatora do spraw służb specjalnych twierdzi, że polskie władze nie chcą komentować raportu przed jego oficjalną publikacją.^[9]

[edytuj] Śledztwo Parlamentu Europejskiego

Również Parlament Europejski postanowił zająć się tą sprawą. Powołano w tym celu komisję o nazwie "Rzekome wykorzystanie krajów europejskich przez CIA do transportu i nielegalnego przetrzymywania więźniów". Przed komisją zeznawała była pełnomocniczka lotniska Mariola Przewłocka która potwierdziła, że w Szymanach lądowały samoloty.

[edytuj] Podejrzenia dotyczące Polski

W swoim raporcie z 7 czerwca 2006, Dick Marty twierdzi, opierając się w dużej mierze na niezweryfikowanych doniesieniach ABC News, Washington Post i Toma Malinowskiego z Human Rights Watch, że więzienia w Polsce i Rumunii istniały i zostały zlikwidowane dopiero po publikacji Dany Priest. Miało w nich być przetrzymywanych m.in. 11 więźniów, których poddawano tzw. enhanced interrogation techniques, które w nazewnictwie CIA oznacza formę tortur.

Miejscem w którym miały lądować samoloty służące do transportu więźniów i Amerykanów było lotnisko w Szymanach, choć jedyną poszlaką wskazującą na to jest brak podejrzanych lotów CIA w polskich rejestrach, podczas gdy znajdują się one w rejestrach krajów sąsiednich i europejskiej agencji Eurocontrol...

Marty przynaje jednak, że nie zebrał jakichkolwiek dowodów, a jedynie serię poszlak:

There is no formal evidence at this stage of the existence of secret CIA detention centres in Poland, Romania or other Council of Europe member states

Z tekstu raportu końcowego

Rząd Kazimierza Marcinkiewicza oficjalnie zaprzeczał istnieniu takich więzień.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Dana Priest, CIA Holds Terror Suspects in Secret Prisons, Washington Post, 2 listopada 2005, [1]
2. ↑ Czat z Daną Priest na stronie WWW Washington Post, [2]
3. ↑ Howard Kurtz: Bush Presses Editors on Security, Washington Post, 26 grudnia 2005, [3]
4. ↑ Secret Prisons in Poland and Romania?, DW-World, 4 listopada 2005 [4]
5. ↑ Investigator Says US Exported Torture Via Europe, DW-World, 24 stycznia 2006, [5]
6. ↑ Oficjalny raport końcowy ze śledztwa Dicka Marty'ego dla Rady Europy, [6] (HTML), [7] (PDF), Mapa połączeń jakie miała realizować CIA: [8] (JPEG)
7. ↑ Chronologia śledztwa według internetowego serwisu Rady Europy [9]
8. ↑ Dokument przyjęty przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy
9. ↑ Raport RE: czołowi członkowie Al-Kaidy przetrzymywani w Polsce

To jest tylko zalążek artykułu związanego z polityką. Jeśli możesz, rozbuduj go.