Prokurator
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł przedstawia sytuację tylko z polskiej perspektywy. Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić. |
Prokurator - funkcjonariusz publiczny prokuratury uprawniony do samodzielnego wykonywania czynności prokuratorskich. Jako funkcjonariusz prokuratury strzeże praworządności oraz czuwa nad ściganiem przestępstw.
W II Rzeczypospolitej i Polsce Ludowej istniały trzy stopnie służbowe w prokuraturze:
- prokurator
- wiceprokurator
- podprokurator
Spis treści |
[edytuj] Urząd
[edytuj] Kategorie
Obecnie w Polsce, zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, prokuraturę stanowią:
- Prokurator Generalny
- prokuratorzy powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury
- prokuratorzy wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury
- prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Funkcję Prokuratora Generalnego sprawuje z urzędu Minister Sprawiedliwości.
Prokuratorami powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury są prokuratorzy Prokuratury Krajowej, prokuratur apelacyjnych, okręgowych i rejonowych.
Prokuratorami wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury są prokuratorzy Naczelnej Prokuratury Wojskowej, wojskowych prokuratur okręgowych i wojskowych prokuratur garnizonowych.
Prokuratorami Instytutu Pamięci Narodowej są prokuratorzy Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
[edytuj] Powołanie
Prokuratorem może być powołany ten, kto:
- posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich
- jest nieskazitelnego charakteru
- ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce
- jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków prokuratora
- ukończył 26 lat
- złożył egzamin prokuratorski lub sędziowski[1]
- pracował w charakterze asesora prokuratorskiego lub sądowego co najmniej rok albo odbył w wojskowych jednostkach organizacyjnych prokuratury okres służby przewidziany w przepisach o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych[1] [2]
Ponadto na prokuratora w wojskowych jednostkach organizacyjnych prokuratury może być powołany tylko oficer zawodowy lub oficer służby okresowej.
Prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury powołuje Prokurator Generalny, a prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury - Prokurator Generalny na wniosek Ministra Obrony Narodowej
Prokuratorów Głównej Komisji oraz oddziałowych komisji powołuje Prokurator Generalny na wniosek Prezesa IPN.
[edytuj] Utrata uprawnień
[edytuj] Status
[edytuj] Niezależność
[edytuj] Sytuacja materialna
Zarobki prokuratorów są regulowane odpowiednimi ustawami i rozporządzeniami i tylko w niewielkim stopniu zależą od budżetu danej prokuratury. Zależą oczywiście także od stanowiska zajmowanego w hierarchii prokuratorskiej. Mają na nie wpływ również wyniki pracy, a premie pozostawia się do decyzji kierownictwa prokuratury. Młodzi prokuratorzy mogą liczyć na pensję w granicach 3 tys. zł, zaś doświadczeni - między 4-6 tys. zł. Na stanowiskach kierowniczych dodatki do pensji zwiększają ją o 10-20 procent. Zróżnicowanie w obrębie zarobków w prokuratorskich jest związane z miejscem zatrudnienia: więcej zarabia się w prokuraturach apelacyjnych niż w rejonowych.
[edytuj] Prawa i obowiązki
[edytuj] Obowiązki
Prokurator jest obowiązany postępować zgodnie ze ślubowaniem prokuratorskim, w służbie i poza służbą strzec powagi sprawowanego urzędu i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności prokuratora lub osłabiać zaufanie do jego bezstronności. W okresie zajmowania stanowiska prokurator nie może należeć do partii politycznej ani brać udziału w żadnej działalności politycznej (ubiegającemu się o mandat posła, senatora albo radnego udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej). Prokurator jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje zawodowe. Ustawa nakłada też na prokuratora obowiązek uczestniczenia w szkoleniach i innych formach doskonalenia zawodowego.
[edytuj] Uprawnienia
[edytuj] Aplikanci i asesorzy
[edytuj] Aplikant
Zobacz więcej w osobnym artykule: aplikant prokuratury.[edytuj] Asesor
Zobacz więcej w osobnym artykule: asesor prokuratury.[edytuj] Dane statystyczne
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Stowarzyszenie Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej
- Zbiór Zasad Etycznych Prokuratora
- Standardy Zawodowej Odpowiedzialności, Podstawowych Obowiązków i Praw Prokuratorów (en)
- Prokuratura i Prawo - czasopismo
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze
- Wskazania ONZ dotyczące prokuratorów
- Zalecenie Rec(2000)19 Rady Europy z dnia 6 października 2000 r. dotyczące roli prokuratury w wymiarze sprawiedliwości w sprawach karnych
[edytuj] Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 nie dotyczy:
- profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych w polskich szkołach wyższych, w Polskiej Akademii Nauk oraz w instytutach naukowo-badawczych i innych placówkach naukowych
- sędziów oraz oficerów, którzy w sądach wojskowych zajmowali stanowiska sędziów
- adwokatów oraz radców prawnych, którzy wykonywali ten zawód co najmniej trzy lata
- ↑ nie dotyczy notariuszy
Artykuł uwzględnia stan prawny na 9 września 2006. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawniczych.
