Stanisław Kałużyński
Z Wikipedii
Stanisław Kałużyński (ur. 6 sierpnia 1925 roku w Świerczowie - zm. 6 stycznia 2007) – profesor zwyczajny, doktor habilitowany, światowej sławy ałtaista, językoznawca i badacz kultury Azji Środkowej i Syberii, mongolista i jakutolog, popularyzator wiedzy o Mongolii, w latach 1970-2004 członek komitetu redakcyjnego „Rocznika Orientalistycznego”, oraz w latach 1974-2005 serii „Prace Orientalistyczne”. Autor blisko 150 prac naukowych, wykładowca uniwersytecki.
Szkołę podstawową i dwie klasy gimnazjum ukończył w dwudziestoleciu międzywojennym w Tarnowie. W czasie II wojny światowej w latach 1943-1944 był związany z AK.
Maturę zdał w 1946, studiował na kierunku bliskowschodnim w Instytucie Filologii Orientalnej Uniwersytetu Wrocławskiego. W styczniu 1951 roku podjął jako magister pracę w Instytucie Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w Katedrze Filologii Indyjskiej {obecnie Katedra Ludów Azji Środkowej}.
W 1955 roku uzyskał tytuł kandydata nauk, a rok później odbył roczny staż w Jakucku, Leningradzie i Moskwie. Efektem pobytu w ZSRR była uznana na świecie praca – „Mongolische Elemente in der Jakutischen Sprache”, która umożliwiła Kałużyńskiemu habilitację, a w późniejszym okresie uzyskanie tytułu docenta.
W 1971 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1979 roku profesora zwyczajnego, na emeryturę przeszedł w 1995 r., mimo to do 2006 r. był wykładowcą w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Instytutu Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.
W uznaniu zasług został uhonorowany między innymi tytułem doktora honoris causa Narodowego Uniwersytetu Mongolskiego w 2006 r. oraz wybrany na członka honorowego Mongolskiej Akademii Nauk. Był wieloletnim działaczem i członkiem Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN oraz zastępcą jego przewodniczącego w latach 1971-1992. Był również członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (Wydział I Językoznawstwa i Historii Literatury) oraz zagranicznych towarzystw: Société Finno-Ougrienne i Societas Uralo-Altaica. Władze mongolskie odznaczyły go między innymi orderem Gwiazdy Polarnej w 1995 r.
Został pochowany 19 stycznia 2007 r. na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.
[edytuj] Wybrana bibliografia
- „Dawni Mongołowie”
- „Imperium Mongolskie” Wydawnictwo Wiedza Powszechna {1970}
- „Klasyczny język mongolski” Wydawnictwo Akademickie Dialog
- „Tradycje i legendy ludów Mongolii“
- „Tradycje i legendy ludów tureckich“ Wydawnictwo Iskry
[edytuj] Literatura biograficzna
- Stachowski Marek: "Słowo wstępne", w: Kałużyński Stanisław: Iacutica. Prace jakutoznawcze, Warszawa 1995, str. 7-12 (+ wersja niemiecka: str. 13-19).
