Stanisław Panek (partyzant)
Z Wikipedii
Stanisław Panek ps. "Rudy", (ur. 1924 w Czeladzi, zm. 10 sierpnia 1946) – żołnierz zbrojnego podziemia, dowódca oddziału partyzanckiego operującego na południu woj. łódzkiego i na pograniczu Śląska powiatach wieluńskim i kluczborskim.
Zdezerterował z Ludowego Wojska Polskiego; ukrywał się do jesieni 1945 w Kluczborku; tam wstąpił do byłego oddziału AK pod dowództwem Franciszka Olszówki ps. "Otto", w którym wkrótce został zastępcą dowódcy. Oddział rozbity został przez UB i KBW 17 grudnia 1945 leśniczówce Dobrygość (rejon wsi Siemianice, powiat kępiński), a Panek "Rudy" z częścią oddziału uciekł na teren powiatu wieluńskiego. W styczniu 1946 opanował posterunek milicji w Głuszynie (powiat kluczborski). Po śmierci Olszówki "Otta" (8 lutego 1946) został samodzielnym dowódcą oddziału. W nocy z 17 na 18 lutego, w odwecie za śmierć "Otta", przeprowadził atak na pociąg, którym jechali żołnierze radzieccy. Do akcji doszło na stacji w Czastarach, gdzie zatrzymał się około drugiej w nocy pociąg osobowy. Ludzie "Rudego" przeszukali pociąg, dziewięciu znalezionych w nim Rosjan zabili na miejscu[1], dwóch innych ranili (jeden zmarł w szpitalu, drugiemu udało się przeżyć mimo postrzału).[2]
Pod koniec marca 1946 "Rudy" na pewien czas podporządkował Konspiracyjnemu Wojsku Polskiemu, wkrótce jednak od tego podporządkowania odstąpił. 14 maja 1946 opanował Byczynę, gdzie m.in. jego oddział zerwał połączenia telefoniczne. Zginął w czasie jednej z kolejnych akcji 10 sierpnia tego samego roku.
Przypisy
- ↑ jeden z zabitych w rzeczywistości nie był Rosjaninem, był zresztą w polskim mundurze, ale w czasie akcji mówił do żołnierzy radzieckich po rosyjsku
- ↑ Jeszcze tego samego ranka pięcioro spośród uczestników akcji otoczyli żołnierze KBW. Po 40-minutowej wymianie ognia, podczas której zginął jeden z partyzantów i jeden oficerów otaczającego ich oddziału, pozostała czwórka poddała się. Po krótkim śledztwie i procesie już 31 maja skazano troje z nich na śmierć, a czwartą uczestniczkę akcji, niepełnoletnią Irenę Tomaszewicz, na 15 lat więzienia. Wraz z nimi skazano na 1 rok więzienia zawiadowcę stacji, a dyżurny ruchu został uniewinniony
[edytuj] Źródła
- Komentarze Historyczne - Jerzy Bednarek, OBUIAD IPN Łódź
- Zbrojne podziemie na Opolszczyźnie w latach 1945
- AIPN, Kartoteka pomocnicza Biura "C", Zapisy dotyczące Stanisława Panka;
- AIPN Łd, KW MO w Łodzi, 030/277, Charakterystyka nr 277 bandy terrorystyczno-rabunkowej bez określonej nazwy pod dowództwem Stanisława Panka ps. "Rudy"
- AIPN Wr, KW MO w Opolu, 09/912, Charakterystyka bandy "Otto-Rudy" nr 1/78. Wydział "C" KW MO w Opolu
