Suchar
Z Wikipedii
Suchar (zwany również jeziorem dystroficznym) - to niewielkie izolowane jeziorko powstałe podczas ostatniego zlodowacenia w miejscach wytopienia tzw. martwych brył lodu. Zazwyczaj ma regularny kształt przypominający owal lub koło. Otoczone jest przez wysokopienny bór osłaniający je przed wiatrem i zacieniający ich powierzchnię.
Oficjalnie określone jest jako jeziora polihumusowe lub dystroficzne, jednak na Suwalszczyźnie potocznie nazywa się je sucharami. Nazwa pochodzi od określenia "suchy", tzn. pusty, bez ryb. Ich wspólną cechą jest to, że prawie zawsze są bezodpływowe oraz ubogie w wapń, czyli kwaśne. Wokół typowego suchara występuje tzw. pło, zwane również spleją, czyli nasuwający się od lądu w kierunku środka zbiornika kożuch roślinny złożony przede wszystkim z mchów. Przyczynia się to bardzo intensywnej eutrofizacji jeziora. Charakterystyczny ciemnobrunatny kolor wody tych jezior spowodowany jest wysoką koncentracją kwasów humusowych, powstających z rozkładu substancji organicznych (igliwia, gałązek, liści) spłukiwanych do zbiornika z otaczających lasów. Dopływ substancji humusowych powoduje dodatkowo naturalne zakwaszenie wody oraz wiązanie rozpuszczonych w niej związków mineralnych.
W sucharach mamy więc do czynienia z bardzo niskim pH, niską koncentracją wapnia oraz substancji biogennych. Inną cechą wyróżniającą suchary jest bardzo silna stratyfikacja termiczna wód, wynikająca z osłonięcia misy jeziornej przed działaniem wiatrów. Różnice temperatury wody w układzie pionowym mogą wynosić latem nawet 5 - 6 stopni Celsjusza na jeden metr głębokości. Mała przejrzystość wody w sucharach ogranicza występowanie zespołów roślinnych do głębokości około 2m. Bardzo niska zawartość wapnia uniemożliwia bytowanie mięczakom, którym wapń jest niezbędny do budowy muszli. W większości jezior dystroficznych występuje jeden lub dwa gatunki ryb; w najbardziej zakwaszonych sucharach w ogóle ich nie ma.
Charakterystyczny dla sucharów jest otaczający je zespół roślinności torfowiskowej budujący tzw. mszar torfowowcowy. Głównym komponentem jego budowy jest mech torfowiec, który ma zdolność magazynowania wody. Narastanie mszaru postępuje od lądu w kierunku środka jeziora. Rośnie tu również m. in. licznie wełnianka pochowata, modrzewnica, żurawina i rosiczka okrągłolistna. Nielicznie pojawia się tu skarłowaciała brzoza i sosna. W wyniku naturalnej sukcesji jeziora dystroficzna przekształcają się w torfowiska.
Na terenie Wigierskiego Parku Narodowego jest ich 17. Największym zbiornikiem tego typu jest Suchar Wielki (8,9 ha wg. M. Waśkiel; 11ha wg. S. Maciejewski), a najgłębszym - Wądołek (15m).
[edytuj] Bibliografia
- Marek Waśkiel: Wigierski Park Narodowy Praktyczny przewodnik. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-7073-567-8.
- Maciej Ambrosiewicz, Wiesława Malinowska, Michał Osewski, Lubosza Wesołowska, Zdzisław Zaborowski: Ścieżka edukacyjna "Jeziora" - przewodnik. Krzywe: Wigierski Park Narodowy, 2001. ISBN 83-88344-24-2.
