Szczawik zajęczy

Z Wikipedii

Szczawik zajęczy
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	bodziszkowce
Rodzina	szczawikowate
Rodzaj	szczawik
Gatunek	szczawik zajęczy
Nazwa systematyczna
Oxalis acetosella L.
Galeria zdjęć i grafik

Szczawik zajęczy (Oxalis acetosella L.) - gatunek byliny z rodziny szczawikowatych (Oxalidaceae). Występuje niemal w całej Europie, na południe sięga po Hiszpanię, Włochy, Półwysep Bałkański i południową część Rosji. Występuje również na Kaukazie, Syberii, w Japonii oraz w Ameryce Północnej i Południowej. Jest pospolity na terenie całej Polski i w niższych położeniach górskich.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zastosowanie 3 Ciekawostki 4 Bibliografia

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Drobna bylina, osiągająca 8-15 cm wysokości.

Łodyga

Cienka, pełzająca, posiada łuskowate i cienkie rozłogi.

Liście

Trójlistkowe, cienkie, długoogonkowe, przypominają swym wyglądem liście koniczyny. Wszystkie odziomkowe, odwrotnie sercowate z krótkimi ogonkami.

Kwiaty

Kwiaty promieniste o symetrii 5-krotnej. Pojedyncze, dłuższe od liści, pięciopłatkowe, delikatne, płatki białe, zwykle czerwono żyłkowane z żółtą plamką u nasady. Działki kielicha krótkie, zrosłe nieco u nasady, pojedynczy słupek z główkowatym znamieniem i 10 pręcików. Kwitnie od kwietnia do maja, czasem jesienią. Roślina miododajna, nektar znajduje się we wgłębieniu u podstawy płatków. Zwabione do niego muchy i chrząszcze przy okazji dokonują krzyżowego zapylenia. W lecie roślina wytwarza także inne, niepozorne kwiaty klejstogamiczne, które są samopylne.

Owoce

Wydłużona, naga, 5-kanciasta torebka. Nasiona jajowate o zaostrzonych końcach.

Biotop, wymagania

Występuje w cienistych lasach liściastych i szpilkowych oraz w zaroślach. Jest rośliną kwasolubną, cieniolubną i przystosowaną do środowiska wilgotnego. Geofit i hemikryptofit.

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina lecznicza
  • Surowiec zielarski: liście i kwiatostan
  • Skład chemiczny: zawiera duże ilości kwaśnego szczawianu potasowego
  • Działanie: właściwości moczopędne, a także jako źródło witaminy C.
  • Stosowanie: przykładać stłuczone liście na rany . W stanach zapalnych dziąseł, żuć świeże liście. Napój ze świeżych liści obniża gorączkę i działa moczopędnie oraz uzupełnia niedobór witaminy C.
  • Zbiór i suszenie: liście zbiera się na wiosnę i wczesnym latem. Suszy się w warunkach naturalnych.

Uwaga

• Nie należy go spożywać przy chorobach nerek, dróg moczowych i gruźlicy
• Duże dawki mogą mieć działanie toksyczne.

[edytuj] Ciekawostki

• Listki szczawika w nocy i przy niepogodzie stulają się. Zjawisko to zwane jest "snem roślin" i przyczynia się do regulacji wyparowywania wody przez roślinę.
• Roślina posiada mechanizm wyrzucający nasiona - gdy turgor w środkowej warstwie łupiny torebki wzrośnie do kilkunastu atmosfer, skórka pęka wyrzucając nasiona.
• Dawniej używany był również do farbowania tkanin, jako środek czyszczący, a także wytwarzano z niego kwas mrówkowy.
• Używany był dawniej w lecznictwie jako odtrutka przy zatruciach arsenem i rtęcią, przy zaburzeniach menstruacji u kobiet oraz do leczenia krzywicy i miażdżycy.
• Z liści przyrządzano dawniej sałatki, zupy i napoje orzeźwiające.

[edytuj] Bibliografia