Tęgoborze

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°42'28" N 20°38'29" E49.7077778 20.6413889 (Tęgoborze)


Tęgoborze
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Łososina Dolna
Położenie	49° 42' 28'' N 20° 38' 29'' E
Liczba mieszkańców (2003) • liczba ludności	1100
Strefa numeracyjna (do 2005)	18
Kod pocztowy	33-312
Tablice rejestracyjne	KNS
Położenie wsi
Położenie na mapie Polski Tęgoborze

Kościół na Juście

Murowany dwór

Kościół

Tęgoborze – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łososina Dolna. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Wieś liczy 1100 mieszkańców (2003). Wieś składa się z przysiółka Stara Wieś i Just.

Nazwa wsi pochodzi od potężnych lasów - tęgich borów - które około tysiąca lat temu pokrywały tutejszą kotlinę.

[edytuj] Położenie

Wieś usytuowana jest na południowo-zachodnim brzegu Jeziora Rożnowskiego, przy drodze krajowej 75 , w kotlinie otoczonej górami Beskidu Wyspowego, nad którą górują Chełm - 790 m n.p.m., Białowodzka Góra ze słynnymi ruinami "Zamczyska" - 607 m n.p.m. oraz Jodłowiec Wielki - 482 m n.p.m.

[edytuj] Historia

Ważnym wydarzeniem stało się przybycie zakonnika kameduły znanego jako św. Just. Wg dawnej legendy zamieszkał on jako pustelnik na jednym z tęgoborskich wzgórz, które do dziś nosi jego imię, a w miejscu pustelni wzniesiono kościół. Na Górze Św. Justa znajdował się też klasztor Ojców Marków. Kościół jak i klasztor w 1611 r. zostały zniszczone przez ówczesnego dziedzica Tęgoborzy - Cyryla Chrząstowskiego, który wraz z żoną - Anną Tęgoborską przeszli na arianizm. Doszło do zagarnięcia budynków i gruntów klasztornych oraz wypędzenia zakonników. W końcu XVII wieku arianie utracili znaczenie i większość z nich wróciła na katolicyzm. Zniszczony kościół odbudowano. Wieś rozrastała się i nabierała coraz większego znaczenia, dzięki przebiegającemu tędy ważnemu szlakowi handlowemu z Krakowa na Węgry.

[edytuj] Zabytki

Kościółek pod wezwaniem Najświętszej Panny Marii na Juście z II poł. XVII wieku.
Klasycystyczny, murowany parterowy dwór z przełomu XVIII i XIX wieku. Posiada on czterospadowy dach, ozdobiony czterokolumnowym portykiem. Obok murowana oficyna z pocz. XIX wieku.
Współczesny murowany kościół parafialny z 1969 roku, zaprojektowany przez Tadeusza Brzozę.

[edytuj] Kultura

We wsi funkcjonuje Orkiestra Dęta OSP, Gminna Biblioteka Publiczna oraz Koło Gospodyń Wiejskich. Co roku 8 września na górze świętego Justa odbywają się tradycyjnie dożynki. Przedstawiciele okolicznych wsi i grup społecznych przygotowują wieńce dożynkowe z plonów roli.

[edytuj] Gospodarka

Tęgoborze to wieś o charakterze rolniczo-sadowniczym. Swoją siedzibę ma tu duża firma transportowa oraz mniejsze firmy usługowe. Ponadto we wsi mieści się Posterunek Policji, Ochotnicza Straż Pożarna, Ośrodek Zdrowia, Zespół Szkół, Filia Banku Spółdzielczego z Łososiny Dolnej, Poczta Polska i Centrala Telefoniczna TP S.A.

[edytuj] Sport

We wsi od 1999 roku działa Sekcja Sportowa Piłki Nożnej "Hart" Tęgoborze przy Stowarzyszeniu Tęgoborzan. Zespół występuje w nowosądeckiej klasie A. Z racji położenia nad Jeziorem Rożnowskim Tęgoborze jest atrakcyjnym miejscem dla pragnących uprawiać sporty wodne, a z racji ukształtowania terenu - lotniarstwo.