Tadeusz Korzon

Z Wikipedii

Tadeusz Korzon (ur. 9 listopada 1839 w Mińsku, zm. 18 marca 1918) – polski historyk, uczestnik powstania styczniowego, wykładowca Uniwersytetu Latającego.

Po ukończeniu mińskiego gimnazjum, udał się do uniwersytetu w Moskwie na studia prawne (1855-1859), które ukończył w dwudziestym roku życia ze stopniem kandydata. Zdolności, których dowody m.in. złożył w napisanej w 1859 po rosyjsku rozprawie, pt. "Pogląd porównawczy na procedury karne: francuską i angielską", napisanej w 1859, a drukowanej w 1867 ("Żurnał Minsterstwa Justicji") zwróciły nań uwagę osób wpływowych, które chciały mu utorować drogę do objęcia katedry profesora, ale Korzon nie zdecydował się pozostać w Moskwie i osiadł w Kownie, gdzie w tamtejszym gimnazjum przez dwa lata (1859-1861) wykładał historię. W 1861 został sekretarzem urzędu gubernialnego do spraw włościańskich w Kownie, gdzie był wielce użytecznym i zdobywał się na inicjatywę, przynoszącą mu zaszczyt. Brał udział w powstaniu styczniowym. Został skazany na przymusowe osiedlenie w Rosji. W końcu roku 1863 wyjechał do Ufy, potem do Orenburga, gdzie przebywał do sierpnia 1867. Tam wypełniały mu czas zajęcia umysłowe, prace malarskie (najwybitniejszą pamiątką pędzla Korzona z owego okresu pozostał obraz, przedstawiający widok bazaru w Orenburgu), oraz pisanie "Historii wieków średnich". Wróciwszy do kraju w 1867, z początku osiadł w Piotrkowie, jako pedagog, skąd w 1869 przeniósł się do Warszawy. Tu niepodzielnie oddał się historii, już to nauczając jej w tutejszych zakładach naukowych, już to wzbogacając literaturę sumiennymi i cennymi dziełami. Od razu zajął stanowisko jednego z najpoważniejszych i najpoczytniejszych pisarzy, umieszczając swe rozprawy oraz recenzje i sprawozdania w "Tygodniku Ilustrowanym", "Bibljotece Warszawskiej", "Kłosach", "Ateneum", "Kwartalniku Historycznym" (lwowskim), "Muzeum", "Niwie", "Tygodniku literackim" (lwowskim) i książkach zbiorowych "Charitas", (1894); "Dla Śląska" (1895). W kwietniu 1897 powołany na posadę bibliotekarza w bibliotece Ordynacji hr. Zamojskich, rozpoczął swą czynność 1 lipca tegoż roku.

Korzon zajmuje jedno z najpoważniejszych miejsc w gronie historyków polskich. Wytknął nowe drogi dla badań historycznych: jako pierwszy zaczął uwzględniać w swych pracach historycznych warunki administracyjne, ekonomiczne, finansowe, ludnościowe, w jakich się naród w opowiadanej przez niego chwili przeszłości znajdował. W uznaniu jego działalności naukowej Akademia Umiejętności w Krakowie powołała go na swego członka.

[edytuj] Dzieła

• Kurs historyi wieków średnich (Warszawa, 1871),
• Nowe dzieje starożytnej Mezopotamii i Iranu (1872),
• Historycy pozytywiści i Poranek filozofii greckiej (Bibl. Warszawska),
• Ludzie prehistoryczni (Tygodn. Illustrow.),
• Historyja starożytna (Warszawa, 1876),
• Stan ekonomiczny Polski w latach 1782—1792 (Ateneum, 1877),
• O życiu umysłowym Grecyi (Tygodn. Illustrow.),
• Historyk wobec swego narodu i wobec ludzkości (1878)
• Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta, 1764—94, badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego (Kraków, tom I, 1882; tom II, 1883; tom III, 1884; tom IV, część 1., 1885; tom IV, część 2. i zamknięcie, 1886; wydanie drugie w 7 tomach z zamknięciem, Warszawa, 1897-1899),
• "Grunwald, ustęp z dziejów wojennych Polski" (Warszawa, 1910)
• "Dzieje wojen i wojskowości w Polsce" (Kraków 1912)