Tatary (Lublin)

Z Wikipedii

Tatary Lublina
Tablice rejestracyjne	LU
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Tatary – lubelska dzielnica mieszkaniowa położona na wschód od Starego Miasta. Jej zachodnią granicę stanowi rzeka Bystrzyca.

[edytuj] Historia

Do XIX wieku Tatary były prywatną wsią, znaną od 1341 r., kiedy to Kazimierz Wielki stoczył bitwę z Tatarami we wsi nieopodal Lublina na prawym brzegu Bystrzycy, rozbijając ich główne siły. Od legendarnej bitwy miała się wziąć późniejsza nazwa wsi, a następnie dzielnicy Lublina, Tatary. Jej ostatnim właścicielem był Kazimierz Graff, po którego przodku, Emanuelu, możemy dzisiaj oglądać znany lublinianom Dworek Graffa, jedną z najpopularniejszych restauracji lubelskich.

Od zamierzchłych czasów Tatary, podobnie jak Bronowice były miejscem wydobycia kamienia budowlanego. Po tych kopalniach do dzisiaj pozostały wyrobiska. Podobnie też, jak Bronowice, Tatary swój rozwój zawdzięczały głównie linii kolejowej, wzdłuż której, na wysokości dzisiejszej ul. Łęczyńskiej budowano od końca XIX wieku składy. Na Tatarach znajduje się stacja kolejowa Lublin Północ, niestety z nieczynnym budynkiem dworca.

Na Tatarach krzyżowały się w przeszłości dawne szlaki handlowe Lublina – na Litwę przez Łęczną i na Ruś przez Mełgiew. Po dawnym trakcie Litewskim zachowała się jedynie stara karczma Budzyń (ul. Turystyczna), która dzisiaj ma kształt budynku z I poł. XIX wieku.

Rozwój tej dzielnicy nastąpił jednak dopiero w okresie międzywojennym, co miało związek z dalszym rozwojem przemysłu lubelskiego. Pomieszczono tutaj hutę szkła. Na skraju Tatar, przy dzisiejszej ul. Turystycznej w latach 1924-1928 powstała nowoczesna rzeźnia miejska. Już przed samym wybuchem II wojny światowej zaczęto budować przy ul. Mełgiewskiej dzisiejszą Fabrykę Samochodów. W 1938 r. wybudowano tutaj halę montażową samochodów ciężarowych i osobowych, opartych na licencji General Motors. W przyszłości miała tu powstać cała fabryka, lecz wojna przerwała te plany. Tatary miały stać się więc miejscem koncentracji przemysłu ciężkiego i uciążliwego w Lublinie. Fabryka Samochodów Ciężarowych została jednak rozbudowana po 1950 r., ale całą zasługę w jej stworzeniu przypisali sobie komuniści.

Tragiczne losy II wojny światowej nie ominęły również mieszkańców. Z rampy kolejowej za Rzeźnią Miejską w marcu i kwietniu 1942 r. odprawiano transporty lubelskich Żydów, kierowane do obozu zagłady w Bełżcu. Z getta na Podzamczu pędzono ich przez Kalinowszczyznę aż tutaj, by wyprawić w ostatnią drogę. Na łąkach tatarskich, w pobliżu huty szkła w tym samym czasie hitlerowcy rozstrzelali dzieci wraz wychowawczyniami z żydowskiej ochronki, która mieściła się przy ul. Grodzkiej. Miejsce to do dzisiaj nie doczekało się nawet skromnej tablicy pamiątkowej.

Osiedle przemysłowo-robotnicze powstało w latach 1951-1970 jako zaplecze mieszkaniowe dla Fabryki Samochodów w Lubinie. Na początku powstające budynki stanowiły własność FSC, później skomunalizowane stały się obiektami miejskimi. Pierwszymi takimi właśnie budynkami były Motorowa 1, 3, 5, 7 wybudowane w latach 1951-1954 w stylu stalinowskim.

Budynki te do dziś mogą swą konstrukcją i trwałością zawstydzić następne powstałe w latach 1960-1970 w tzw. technologii "oszczędnościowej ", a więc wszystkie przy ulicach Gospodarczej, Odlewniczej i Hutniczej. Charakteryzują się one wyjątkowo oszczędnym dysponowaniem powierzchnią użytkową oraz mieszkalną, jak i technologią wykonania. Budynki przy ulicach Kresowej, Montażowej i Motorowej nr 2, 4, 6, 9 to budynki powstałe na przełomie lat 50. i 60. jeszcze nie w technologii "oszczędnościowej".

Na przełomie lat 60. i 70. wybudowano pawilony handlowo-usługowe przy ul. Hutniczej 10, 20 i 28. Było to w zasadzie zakończenie rozbudowy osiedla.

[edytuj] Galeria

Tatary nocą.	Tatary i komin FSC. W tle Bronowice.	Tatary, w tle lubelska FSC – widok od strony Starego Miasta.	Rzeka Bystrzyca. Zdjęcie od strony os. Tatary, widok na os. Kalinowszczyzna.
Tatary, widok od strony Bystrzycy.