Tetratlenek diazotu

Z Wikipedii

Tetratlenek diazotu
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	tetratlenek diazotu
Inne nazwy	czterotlenek azotu
Wzór sumaryczny	N2O4
Masa molowa	92,011 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	10544-72-6
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	1,443 g/cm3 (skroplony w temperaturze wrzenia); ciecz
Rozpuszczalność w wodzie	reaguje z wodą
Temperatura topnienia	-11,2 °C (261,95 K)
Temperatura wrzenia	21,15 °C (294,3 K)
Temperatura krytyczna	157,8 °C (430,95 K)
Ciśnienie krytyczne	10.132 MPa
Niebezpieczeństwa
MSDS	Zewnętrzne dane MSDS
Klasyfikacja UE	Treść oznaczeń: C - silnie żrący T+ - silnie toksyczny
Zwroty ryzyka	R: 26-34
Zwroty bezpieczeństwa	S: 9-26-28-36/37/39-45
Podobne związki
Podobne związki	ditlenek azotu; hydrazyna
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)

Tetratlenek diazotu (N₂O₄) - nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków azotu. Jest to dimer ditlenku azotu. Atom azotu występuje tu na +4 stopniu utlenienia.

Tetratlenek diazotu w formie gazowej powstaje spontanicznie z ditlenku azotu w temperaturze poniżej 147 °C, wg schematu:

2NO₂ ⇌ N₂O₄ + 14,7 kcal

Ze spadkiem temperatury wzrasta jego stężenie, osiągając ponad 80% w temperaturze skroplenia (22 °C). Po zestaleniu występuje wyłącznie w formie dimerycznej.

Cząsteczka dimeru ma budowę płaską, z wiązaniem N-N o długości 1,64 nm (więcej niż wiązanie pojedyncze w hydrazynie). W przeciwieństwie do monomeru NO₂, dimer nie posiada niesparowanych elektronów, co sprawia, że jest on bezbarwny (ze względu na występowanie w równowadze z intensywnie brązowym NO₂, w stanie ciekłym i gazowym mieszanina ta jest barwna). Jest diamagnetykiem. W stanie ciekłym ulega autodysocjacji z wytworzeniem anionu azotanowego i kationu nitrozoniowego:

N₂O₄ ⇌ NO₃^- + NO⁺

Działa drażniąco na drogi oddechowe, jest silnie trujący. Posiada nieprzyjemny kwaśny zapach. Nie tworzy mieszanin wybuchowych z powietrzem i jest niewrażliwy na ciepło i detonację. Podobnie jak ditlenek azotu, posiada własności utleniające.

[edytuj] Zastosowanie

Jednym z zastosowań, praktykowanym od lat 50. XX wieku, są paliwa rakietowe, gdzie stanowi przechowalny utleniacz, mogący spalać hydrazynę, dimazynę, lub węglowodory. Impuls właściwy takich paliw to ok. 280 sekund.

W 1959 produkowano go w ilości 60 000 ton rocznie, w zbiornikach o pojemności 1 tony. Jego cena wynosiła wtedy około 0,15 USD/kg. W 1990 NASA płaciła za niego 6 USD/kg (na skutek regulacji związanych z ochroną środowiska).

[edytuj] Bibliografia

• Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, cz. 2, str. 660, PWN, Warszawa 1994, ISBN 83-01-06542-7
• Encyclopedia Astronautica (en)

To jest tylko zalążek artykułu związanego ze związkiem chemicznym. Jeśli możesz, rozbuduj go.