Trzecia dynastia z Ur
Z Wikipedii
Trzecia dynastia z Ur – sumeryjscy władcy: Urnammu, Szulgi, Szusin, Amarsuen, Ibbisin panujący w latach 2111-2003 p.n.e. Cywilizacja sumeryjska osiągnęła wtedy swoje apogeum.
[edytuj] Historia
W roku 2111 p.n.e. władca z Uruk - Utuhengal został obalony przez swojego gubernatora z Ur, Urnammu, który następnie, głównie drogą dyplomatyczną, podporządkował sobie cały Sumer i Akad. Jego następcy stworzyli w obu krajach silną administrację (zasługującą podobno na miano biurokracji) i podbili ziemie leżące na wschód i północ od Sumeru (m.in. Elam). W skład państwa Trzeciej dynastii wchodziły: Babilonia, Mari, Aszur i Elam. W zarządzaniu krajem znaczącą rolę odgrywały świątynie. Ich zadaniem było między innymi czuwanie nad zasiewami i systemem irygacyjnym. Wielką rolę w gospodarce odgrywał handel oraz warsztaty rzemieślnicze. W roku 2025 p.n.e. żyjący na wschodzie Elamici odbili swoją stolicę Suzę i zaczęli atakować Sumer. Dwadzieścia jeden lat później zdobyli i splądrowali Ur, kładąc kres panowaniu trzeciej dynastii z tego miasta.
[edytuj] Sztuka
Władcy Trzeciej dynastii uświetnili swe panowanie licznymi świątyniami i pałacami. Wiele budowli powstało nie tylko w Ur, lecz także w Nippur, Eridu, Larsie, Uruk, Aszur. W tym okresie ukształtowała się forma zigguratu. Jednym z najlepiej zachowanych i zarazem najważniejszych jest ziggurat w Ur. Upowszechnił się także wtedy nowy typ budowli kultowej, polegający na ułożeniu kolejnych pomieszczeń na wspólnej osi. Był to tzw. typ "szerokiego" sanktuarium. Rzeźba zachowała się w postaci nielicznych obiektów, m.in. w Mari, które przedstawiają miejscowych władców. Jednym z przykładów reliefu jest stela Urnammu, zachowana we fragmentach.
Pieczęć cylindryczna owego okresu zaczynała być wyrobem standardowym. Głównym motywem była scena hołdu: właściciel pieczęci jest prowadzony przez przez boga ku władcy.
[edytuj] Podsumowanie
Panowanie Trzeciej dynastii z Ur było ostatnim okresem niezależności Sumeru. Wraz z jej upadkiem zakończył się okres sztuki sumeryjskiej. Jednakże osiągnięcia kultury Sumerów stały się częścią kultury nie tylko Bliskiego Wschodu, ale także częścią kultury światowej.
Władcy Trzeciej dynastii z Ur:
