Tymoteusz z Efezu

Z Wikipedii

200px

Tymoteusz, apostoł (gr. Τιμόθεος; scs. Apostoł Timofiej), uczeń apostoła Pawła, pierwszy biskup Efezu, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

[edytuj] Hagiografia

Urodził się w miasteczku Listra w Azji Mniejszej. Jego ojciec Grek był poganinem, a matka imieniem Eunice Żydówką. Chłopiec wraz z rodzicami został nawrócony na chrześcijaństwo przez apostoła Pawła. Opowiadają o tym Dzieje Apostolskie (16, 1-4). Stał się jego towarzyszem i wiernym współpracownikiem. Apostoł nazywał go nawet swym umiłowanym i rodzonym dzieckiem i pomimo młodego wieku wyświęcił na prezbitra.

Paweł obchodził wraz z Tymoteuszem krainy Azji Mniejszej, odwiedzając wiernych i napominając do przestrzegania postanowień powziętych w Jerozolimie. Obaj byli też w Macedonii, Atenach i Koryncie oraz gdy pisał Listy do Rzymian, Kolosan, Filipian, Filemona. Św. Paweł powierzył mu duszpasterską opiekę nad chrześcijanami w Efezie, gdzie Tymoteusz został pierwszym biskupem. Sprawując tę funkcję otrzymał od apostoła dwa listy pasterskie, będące swego rodzaju instrukcjami dla „pasterzy” Kościoła.

Pewnego razu za Trajana w Efezie odbywało się pogańskie święto poświęcone Dianie. Gdy lud ze śpiewem i radosnymi okrzykami obnosił wokół miasta pogańskie bożki, gorliwy w swej wierze apostoł, wszedł w tłum i zaczął głosić wiarę w prawdziwego Boga. Rozwścieczeni poganie rzucili się na niego, zaczęli bić i ciągać po ziemi, aż wreszcie ukamienowali. Miało to miejsce najprawdopodobniej w 97 r. Chrześcijanie wzięli ciało apostoła i z honorami pochowali w granicach miasta.

W 356 r. relikwie Tymoteusza przeniesiono do Konstantynopola i złożono w świątyni Apostołów. W XII w. krzyżowcy wywieźli je do włoskiego miasta Termoli. Zamurowane, zostały odnalezione przypadkiem w 1945 r. Tymoteusz obok apostoła Tytusa uważany jest za patrona Krety.

Kościół prawosławny wspomina świętego dwukrotnie, dnia 4 stycznia (Sobór siedemdziesięciu apostołów) i 22 stycznia.

[edytuj] Ikonografia

W sztuce wczesnochrześcijańskiej Tymoteusz przedstawiany był w sposób typowy dla apostołów: w tunice i sandałach. W późniejszym okresie ukształtował się jego wizerunek jako mężczyzny w średnim wieku z krótką, kasztanową brodą, w liturgicznych biskupich szatach, przeważnie z dominującą czerwienią. W dłoniach trzyma Ewangelię.

Poczynając od XII w. apostoł jako jeden z dwóch lub trzech biskupów występuje na ikonach Zaśnięcia Matki Bożej.

W sztuce zachodniej jego atrybutem są leżące u stóp kamienie.

[1] [2] [3] [4]