Układ ZSRR-RFN

Z Wikipedii

Układ ZSRR-RFN – układ między Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republiką Federalną Niemiec, podpisany w Moskwie 12 sierpnia 1970 roku, a ratyfikowano go 15 maja 1972 roku. Układ ten który zapoczątkował proces normalizacji stosunków RFN z krajami socjalistycznymi w ramach, wtedy istniejących realiów terytorialnych i politycznych w Europie.

Układ składał się ze wstępu i pięciu artykułów, które określały stosunek stron do najważniejszych problemów politycznych w Europie. Obie strony stwierdziły, że w wzajemnych stosunkach będą kierować się celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych. Zobowiązały się także do załatwienia spornych spraw środkami wyłącznie pokojowymi i powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej stosowania. RFN zobowiązała się do nieograniczonego poszanowania integralności terytorialnej wszystkich granic europejskich w tamtym czasie, w tym zachodniej granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz granicy między RFN i Niemiecką Republiką Demokratyczną, a także innych realiów europejskich. Oświadczyła, że nie ma i nie będzie wysuwać w przyszłości żadnych roszczeń terytorialnych.

Układ ten miał znaczenie nie tylko dla radziecko-zachodnioniemieckich stosunków, w ślad za nim zawarto układ PRL-RFN oraz układy RFN z NRD (układ NRD-RFN) i Czechosłowacją (układ CSRS-RFN), w których również punktem wyjścia było uznanie nienaruszalności, wtedy istniejących granic i rezygnacja z użycia siły. Polityka odprężenia i pokojowego współistnienia prowadzona konsekwentnie przez ZSRR i inne kraje socjalistyczne stała się podstawą do powolnej zmiany politycznego myślenia w krajach Zachodu, co było wiązane z tym dojściem do władzy koalicji Socjaldemokratycznej Partii Niemiec i Partii Wolnych Demokratów w 1969 roku, która zmieniła tory zagranicznej polityki wobec bloku wschodniego. Stworzyło to sprzyjające warunki do zwołania Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Po zawarciu układu nastąpił rozwój kontaktów handlowych i gospodarczych między ZSRR i RFN, podpisano również wiele umów gospodarczych, np. w czasie wizyty Helmuta Schmidta, ministra spraw zagranicznych w ZSRR podpisano 30 października 1974 roku "Porozumienie współpracy gospodarczej" – umowę przewidującą m.in. współpracę w produkcji surowców i energii, oraz wiele innych umów w sprawach konkretnych przedsięwzięć.